เคยสงสัยไหมว่า เมื่อก่อนก็กินกุ้งได้ ทำไมตอนนี้มีอาการแพ้กุ้งล่ะ แพ้แล้วอาการรุนแรงแค่ไหน แพ้แล้วจะหายแพ้อีกไหม กลับไปกินกุ้งได้เหมือนเดิมหรือเปล่า และอีกหลายเรื่องแพ้กุ้งที่หลายคนอาจไม่รู้ บทความนี้ มีคำตอบมาฝาก
สารบัญ
ทำไมถึงแพ้กุ้ง สาเหตุเกิดจากอะไร?
อาการแพ้กุ้งเกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองต่อโปรตีนในกุ้งในลักษณะผิดปกติ โดยภูมิคุ้มกันเข้าใจว่าสารในกุ้งเป็นภัยต่อร่างกาย ทั้งที่จริงไม่ใช่ จึงสร้างสารแอนติบอดี (Antibody) หรือสารภูมิคุ้มกันขึ้นมาทำลายสารนั้น ๆ ทำให้ร่างกายเกิดอาการแพ้ตามมา
อาการแพ้กุ้งจัดว่าเป็นหนึ่งในอาการแพ้อาหารทะเลหรือ Shellfish allergy ซึ่งหมายถึงสัตว์มีกระดอง สัตว์ประเภทต่าง ๆ เช่น กุ้ง ปู หมึก รวมถึงหอยทั้งฝาเดียวและสองฝาด้วย
ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงให้เกิดอาการแพ้กุ้งส่วนหนึ่งมาจากพันธุกรรม ยังพบอีกว่าอาการแพ้กุ้งในผู้ใหญ่มักพบในผู้หญิง ส่วนอาการแพ้กุ้งในเด็กมักพบในเด็กผู้ชาย
รู้ได้อย่างไรว่าแพ้กุ้ง อาการเป็นแบบไหน?
หลังกินกุ้งหรือผลิตภัณฑ์ที่มีกุ้งเป็นส่วนประกอบ อาการอาจเกิดทันที หลังจากนั้นไม่กี่นาที หรืออาจนานเป็นชั่วโมง โดยอาการแพ้กุ้งแสดงออกได้หลายระบบ ดังนี้
- อาการทางผิวหนัง อาการเหมือนกับลมพิษ เช่น เกิดอาการบวมทั่วร่างกาย อย่างปาก ใบหน้า ลิ้น คอ หรือส่วนอื่น เกิดผื่นแดงคันตามผิวหนัง โดยเฉพาะบริเวณใบหน้า ลำคอ หรือเปลือกตา
- ระบบทางเดินหายใจ เช่น ไอ คัดจมูก มีน้ำมูก สำลัก รู้สึกแน่นภายในลำคอ แน่นหน้าอก และหายใจไม่ออก
- ระบบประสาท เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ บ้านหมุน หน้ามืดเป็นลม
- ระบบทางเดินอาหาร เช่น อาเจียน ปวดท้อง ถ่ายเหลว
- ภาวะปฏิกิริยาภูมิแพ้แบบรุนแรง (Anaphylaxis) ส่งผลให้หายใจไม่ออก ความดันโลหิตต่ำ ชีพจรเต้นเร็ว หน้ามืด ช็อก หมดสติ และเสียชีวิต เป็นภาวะรุนแรงและอันตรายจนเป็นเหตุให้เสียชีวิตได้ หากพบอาการดังกล่าว รีบไปพบแพทย์ทันที
คนที่เคยมีอาการแพ้กุ้งในระดับที่ไม่รุนแรง อย่างผื่นคัน คัดจมูก และน้ำมูกไหล สามารถใช้ยาแก้แพ้บรรเทาอาการได้ แต่หากเป็นอาการแพ้ครั้งแรกหลังจากกินกุ้ง หรือพบสัญญาณภูมิแพ้แบบรุนแรง ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
ไม่เคยแพ้กุ้งมาก่อน ทำไมถึงแพ้กุ้งได้?
จากข้อมูลพบว่าอาการแพ้กุ้งมักเกิดขึ้นในช่วงผู้ใหญ่มากกว่าเกิดตอนเป็นเด็ก จึงเป็นคำถามที่หลายคนสงสัยว่า ก่อนหน้านี้ก็กินกุ้งได้ปกติ ไม่มีอาการแพ้ ทำไมถึงเกิดอาการแพ้ขึ้น หรือบางคนมีอาการแพ้กุ้งบ้าง ไม่แพ้กุ้งบ้าง สรุปว่าแพ้กุ้งไหม
ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัดเกี่ยวกับการเกิดอาการแพ้กุ้งในผู้ใหญ่ แต่คาดว่าเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงของระบบภูมิคุ้มกันเมื่อเวลาผ่านไป และการจากการสัมผัสสารในกุ้งอย่างต่อเนื่อง
รวมถึงปัจจัยอื่น ๆ อย่างความเครียด อาการป่วย การพักผ่อนน้อย การกินยาปฏิชีวนะ อาจทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง จึงเกิดอาการแพ้กุ้งหรือแพ้อาหารในตอนเป็นผู้ใหญ่
กินยาแก้แพ้ แล้วกินกุ้งได้ไหม?
หลายคนเชื่อว่าอาการแพ้อื่น ๆ ยังมียาแก้แพ้ช่วยบรรเทาอาการได้ อาการแพ้กุ้งไม่ได้รุนแรงมากนัก หากเคยกินกุ้งได้แล้วเกิดอาการแพ้ การกินยาแก้แพ้ก่อนหรือหลังกินกุ้งน่าจะช่วยบรรเทาอาการแพ้ได้เหมือนกัน
แท้จริงแล้วเป็นวิธีที่แพทย์ไม่แนะนำ แม้อาการแพ้กุ้งไม่รุนแรงจะบรรเทาได้ด้วยการใช้ยาแก้แพ้ หรือยาอื่น ๆ ตามอาการ แต่การที่ร่างกายได้รับอาหารที่ตัวเองแพ้ ล้วนเสี่ยงเกิดอาการแพ้ขั้นรุนแรงที่เป็นอันตรายอยู่ดี จึงไม่ควรกินยาแก้แพ้ เพื่อหวังผลในการป้องกัน
อาการแพ้กุ้งรักษาหายไหม?
อาการแพ้กุ้งหรือแพ้อาหารไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ เพียงแค่อาการเล็กน้อยสามารถใช้ยาแก้แพ้ช่วยบรรเทาอาการได้ และไม่ควรกินกุ้งด้วยความเชื่อที่ว่าทำให้ร่างกายค่อย ๆ ชิน เพราะอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้เลย
คนที่เคยมีประวัติการแพ้กุ้ง แพ้อาหารทะเล หรือแพ้อาหารอื่น ๆ ขั้นรุนแรง แพทย์จะสั่งจ่ายยาเอพิเนฟรีน (Epinephrine) สำหรับใช้ในกรณีฉุกเฉินเมื่อเกิดอาการแพ้ขึ้น โดยตัวยาจะช่วยลดความเสี่ยงในการเสียชีวิตจากปฏิกิริยาภูมิแพ้รุนแรง และหลังใช้ยา ต้องรีบนำตัวส่งโรงพยาบาลทันที
อาการแพ้กุ้ง ป้องกันได้ไหม?
การป้องกันไม่ให้เกิดอาการแพ้กุ้งนั้นทำไม่ได้ แต่ลดความเสี่ยงที่จะเกิดอาการแพ้ขึ้นได้ โดยหลีกเลี่ยงกินกุ้งและอาหารทะเลที่แพ้ อย่างปู กั้ง หมึก และหอย รวมไปถึงผลิตภัณฑ์ที่มีกุ้งและอาหารทะเลเป็นส่วนประกอบ เช่น กะปิ กุ้งแห้ง น้ำซุป หรือผงปรุงรสต่าง ๆ
คนที่มีอาการแพ้กุ้งหรืออาหารทะเลบ้างเป็นครั้งคราว หรือไม่แน่ใจว่าตัวเองมีอาการแพ้ไหม สามารถเข้ารับการตรวจอาการแพ้อาหารล่วงหน้า เพื่อจะได้ทราบว่าตัวเองมีความเสี่ยงจะแพ้กุ้ง อาหารทะเล หรืออาหารชนิดอื่นหรือไม่ เพื่อลดผลกระทบอันตรายจากการแพ้อาหาร
แพ้กุ้ง แพ้อาหารทะเล หรือแพ้อาหารชนิดไหน ๆ ก็ตรวจได้หมด เปรียบเทียบแพ็กเกจตรวจอาการแพ้อาหาร ในราคาสบายกระเป๋า ภายใต้การดูแลของแพทย์ได้ที่ HDmall.co.th
