โรคมะเร็งท่อน้ำดี เป็นโรคมะเร็งที่พบได้ไม่บ่อย แต่มีอัตราการเสียชีวิตค่อนข้างสูง เพราะมักไม่แสดงอาการ หรือมีอาการที่ไม่ชัดเจนในช่วงแรก ผู้ป่วยมักตรวจพบเมื่อโรคลุกลาม ซึ่งรักษาได้ค่อนข้างยากแล้ว…ดังนั้น การเข้าใจถึงสาเหตุของโรค กลุ่มเสี่ยง อาการ และแนวทางการรักษา จึงเป็นสิ่งสำคัญ ที่จะช่วยให้คุณป้องกันและเตรียมรับมือให้พร้อม
มีคำถามเกี่ยวกับ มะเร็งท่อน้ำดี? สอบถามฟรีทาง LINE รับคำตอบได้ทันที ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อความสบายใจของคุณ
สารบัญ [show]
โรคมะเร็งท่อน้ำดีคืออะไร?
มะเร็งท่อน้ำดี (Cholangiocarcinoma) คือ โรคที่เกิดจากการที่เซลล์ในท่อน้ำดีเจริญอย่างผิดปกติ และกลายเป็นเซลล์มะเร็ง
มะเร็งท่อน้ำดีสามารถแบ่งออกได้ตามตำแหน่งการเกิดเป็นสองชนิด คือ มะเร็งท่อน้ำดีภายในตับ และ มะเร็งท่อน้ำดีภายนอกตับ
ชนิดของมะเร็งท่อน้ำดี
- มะเร็งท่อน้ำดีภายในตับ: เกิดจากเซลล์เยื่อบุท่อน้ำดีภายในตับ บางครั้งอาจทำให้เข้าใจผิดว่าเป็นมะเร็งตับ
- มะเร็งท่อน้ำดีภายนอกตับ: เกิดที่ท่อน้ำดีใหญ่ภายนอกตับ ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดการอุดตันของท่อน้ำดี และทำให้ผู้ป่วยมีอาการตัวเหลือง ตาเหลืองตามมา
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
สาเหตุของมะเร็งท่อน้ำดียังไม่ชัดเจน แต่มีปัจจัยเสี่ยงบางประการที่อาจกระตุ้นให้เกิดโรคได้ เช่น
มีคำถามเกี่ยวกับ มะเร็งท่อน้ำดี? สอบถามฟรีทาง LINE รับคำตอบได้ทันที ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อความสบายใจของคุณ
- การบริโภคปลาน้ำจืดดิบ: พฤติกรรมการรับประทานปลาน้ำจืดดิบ หรือสุกๆ ดิบๆ เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ ซึ่งพบมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย พยาธิชนิดนี้จะเข้าสู่ร่างกายและสร้างความระคายเคืองที่ท่อน้ำดี เมื่อท่อน้ำดีได้รับการระคายเคืองต่อเนื่องเป็นเวลานาน เซลล์บริเวณนั้นอาจเกิดการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาเป็นมะเร็งได้
- ภาวะท่อน้ำดีอักเสบเรื้อรัง: การอักเสบเรื้อรังในท่อน้ำดีอาจเกิดจากการติดเชื้อหรือการระคายเคืองจากปัจจัยภายนอกต่างๆ เช่น พยาธิ สารเคมี หรือการอักเสบเองของร่างกายที่ไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม การอักเสบที่เกิดขึ้นซ้ำๆ จะกระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งในท่อน้ำดีมากขึ้น
- โรคระบบทางเดินน้ำดี: เช่น ท่อน้ำดีอุดตันหรืออักเสบเรื้อรัง อาจเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อไวรัส เมื่อท่อน้ำดีได้รับการกระทบอย่างต่อเนื่องจะทำให้เซลล์เกิดการเปลี่ยนแปลงหรือผิดปกติ จนพัฒนาไปสู่การเป็นเซลล์มะเร็งได้
- นิ่วในตับ: นิ่วในตับหรือนิ่วที่เกิดขึ้นในท่อน้ำดีส่วนใน มีผลทำให้เกิดการอุดตันและการอักเสบที่บริเวณท่อน้ำดี เมื่อท่อน้ำดีอุดตันและอักเสบเป็นเวลานาน เซลล์บริเวณนั้นจะเสี่ยงต่อการกลายพันธุ์และเกิดเป็นมะเร็งในท่อน้ำดีได้ง่ายขึ้น
- โรคพันธุกรรมที่มีถุงน้ำผิดปกติในระบบทางเดินน้ำดี: เช่น โรค Caroli’s disease เป็นภาวะที่ทำให้มีการก่อตัวของถุงน้ำในท่อน้ำดี ซึ่งทำให้เกิดการอักเสบและมีโอกาสเกิดมะเร็งในท่อน้ำดีสูงกว่าคนทั่วไป
อาการของมะเร็งท่อน้ำดี
ในระยะแรกของมะเร็งท่อน้ำดีมักไม่มีอาการชัดเจน แต่หากโรคลุกลามแล้ว ผู้ป่วยอาจมีอาการดังนี้
- ตัวเหลือง ตาเหลือง หรือดีซ่าน
- รู้สึกไม่สบาย แน่นท้อง และปวดท้องบริเวณใต้ชายโครงขวา
- มีไข้โดยไม่ทราบสาเหตุ อาจมีอาการคันทั่วร่างกาย
- อุจจาระสีซีด ปัสสาวะสีเข้ม
- เหนื่อยง่าย
- เบื่ออาหาร
- น้ำหนักลด
- คลื่นไส้ อาเจียน
การตรวจวินิจฉัย
แพทย์จะซักประวัติและตรวจร่างกายเพื่อประเมินอาการเบื้องต้น ร่วมกับการตรวจเลือดดูค่าการทำงานของตับและสารบ่งชี้มะเร็ง รวมถึงอาจใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์ช่วยวินิจฉัย เช่น อัลตราซาวด์ CT scan หรือ MRI เพื่อประเมินการแพร่กระจายของมะเร็ง
การรักษาโรคมะเร็งท่อน้ำดี
การรักษามะเร็งท่อน้ำดีมักพิจารณาจากระยะของโรคและสุขภาพของผู้ป่วย โดยมีแนวทางการรักษาดังนี้
- การผ่าตัด: เป็นวิธีหลักในการรักษามะเร็งท่อน้ำดี เพื่อเพิ่มโอกาสการหายขาด
- การส่องกล้องตรวจรักษาท่อทางเดินน้ำดี: ในกรณีที่ไม่สามารถผ่าตัดได้ และผู้ป่วยมีอาการดีซ่านจากท่อน้ำดีอุดตัน แพทย์อาจใช้การส่องกล้องเพื่อขยายท่อน้ำดีหรือใส่ท่อระบายน้ำดี
- เคมีบำบัดและรังสีรักษา: ใช้ในกรณีที่ไม่สามารถผ่าตัดมะเร็งออกได้หมด หรือใช้ร่วมกับการผ่าตัด เพื่อเพิ่มโอกาสการรักษาให้ได้ผลดี
โรคมะเร็งท่อน้ำดี เป็นโรคที่ร้ายแรงและมีความเสี่ยงสูง แต่สามารถป้องกันได้ โดยหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง หมั่นตรวจสุขภาพเป็นประจำ และพบแพทย์เมื่อมีอาการผิดปกติ เพื่อช่วยให้ตรวจพบและรักษาโรคในระยะแรกได้ทันท่วงที
สงสัยว่าเป็นมะเร็งท่อน้ำดีอยู่หรือเปล่า? ปรึกษาทีม HDcare ได้เลย เราพร้อมเป็นผู้ช่วยส่วนตัวดูแลสุขภาพคุณ สอบถามข้อมูลเบื้องต้นกับคุณหมอเฉพาะทาง ทำนัดปรึกษาคุณหมอได้รวดเร็ว หรือค้นหาแพ็กเกจตรวจวินิจฉัยโรคมะเร็งท่อน้ำดี จาก รพ. หรือคลินิกใกล้คุณได้ทันที คลิกที่นี่เลย
มีคำถามเกี่ยวกับ มะเร็งท่อน้ำดี? สอบถามฟรีทาง LINE รับคำตอบได้ทันที ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อความสบายใจของคุณ