ข้อควรรู้เกี่ยวกับต่อมบาร์โธลินอักเสบ หายเองได้ไหม รักษายังไง?

ฝีต่อมบาร์โธลิน เป็นโรคที่พบได้บ่อยในผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ ผู้ป่วยมักมาพบแพทย์ด้วยอาการ ปวดแสบบริเวณช่องคลอด คลำเจอถุงน้ำ หรือตุ่มหนองที่อวัยวะเพศ

หลายคนกังวลใจว่าฝีต่อมบาร์โธลินคืออะไร มีวิธีรักษาอย่างไร จะลุกลามจนกลายเป็นโรคร้ายได้หรือเปล่า บทความนี้มีคำตอบ

1.ต่อมบาร์โธลิน คืออะไร?

ตอบ: ต่อมบาร์โธลิน (Bartholin Glands) เป็นต่อมขนาดเล็ก อยู่บริเวณข้างซ้ายและข้างขวาของรอยต่อข้างในแคม ทำหน้าที่สำคัญคือ การผลิตของเหลวที่ช่วยหล่อลื่นขณะมีเพศสัมพันธ์

หากมีความผิดปกติเกิดขึ้นที่ต่อมบาร์โธลิน เช่น อุดตัน อักเสบ หรือติดเชื้อ อาจทำให้เกิดอาการบวม แดง และคลำพบก้อน หรือถุงน้ำได้

ผู้ป่วยจะรู้สึกเจ็บ ปวดบริเวณตุ่มหนองขณะเคลื่อนไหว เช่น เดิน ลุก-นั่ง คลำเจอก้อนนูนที่อวัยวะเพศ รู้สึกปวด แสบๆ ขณะมีเพศสัมพันธ์ และอาจมีไข้ร่วมด้วย

2.ต่อมบาร์โธลินอักเสบ ติดเชื้อ เป็นหนอง หายเองได้ไหม?

ตอบ: กรณีที่อาการไม่รุนแรง ฝีมีขนาดเล็ก เป็นเพียงถุงน้ำ ยังไม่มีหนอง อาจไม่จำเป็นต้องรักษา แต่แพทย์จะแนะนำแนวทางในการดูแลตัวเองเบื้องต้นคือ ให้ผู้ป่วยนั่งแช่น้ำอุ่น หรือประคบอุ่นวันละ 2-3 ครั้ง อาการอักเสบก็จะค่อยๆ ทุเลาลง หากมีอาการปวดสามารถรับประทานยาแก้ปวดได้

แต่ถ้าอาการรุนแรง เช่น ถุงน้ำมีขนาดใหญ่ อักเสบ บวมแดงมาก มีหนอง ก็จำเป็นต้องเข้ารับการรักษาโดยแพทย์เฉพาะทาง

3.ต่อมบาร์โธลินอักเสบ ฝีต่อมบาร์โธลิน รักษายังไง?

ตอบ: แนวทางการรักษาจะขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของอาการ โดยแพทย์จะเป็นผู้ประเมิน กรณีที่อาการรุนแรง จะมีแนวทางการักษาดังนี้

3.1 ใช้ยาปฏิชีวนะ หากผลตรวจพบว่ามีการติดเชื้อ แพทย์จะให้ยาปฏิชีวนะ โดยต้องกินให้ครบตามที่แพทย์สั่ง

3.2 เจาะถุงน้ำเพื่อระบายของเหลว กรณีที่ถุงน้ำมีขนาดใหญ่ เป็นหนอง แพทย์อาจแนะนำให้เจาะถุงน้ำเพื่อระบายของเหลวออก

3.3 ผ่าและเย็บปากถุงน้ำบาร์โธลิน (Marsupialization) ในกรณีที่เกิดถุงน้ำซ้ำ แพทย์จะใช้วิธีผ่าตัดเปิดปากถุงน้ำออก เพื่อเอาสารคัดหลั่งและหนองออกให้หมด แล้วเย็บปากถุงน้ำกับขอบแผล เพื่อป้องกันการเกิดซ้ำ

3.4 ผ่าตัดนำต่อมบาร์โธลินออก หากรักษาด้วยวิธีการข้างต้นแล้ว อาการผิดปกติยังไม่หายไป แพทย์อาจแนะนำให้ตัดต่อมบาร์โธลินออก แต่มักจะพบได้น้อย

4.ต่อมบาร์โธลินอักเสบ ฝีต่อมบาร์โธลิน กี่วันหาย?

ตอบ: ระยะเวลาการรักษาขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ และวิธีรักษาด้วย หากอาการไม่รุนแรง อาจใช้เวลารักษาประมาณ 3-4 วัน อาการจะค่อยๆ ดีขึ้น

แต่หากมีอาการรุนแรง จำเป็นต้องเข้ารับการผ่าตัด ก็อาจใช้เวลารักษาประมาณ 1-2 สัปดาห์ขึ้นไป

5.ต่อมบาร์โธลินอักเสบ ฝีต่อมบาร์โธลิน ห้ามกินอะไร?

ตอบ: สำหรับผู้ป่วยที่มาพบแพทย์ด้วยอาการต่อมบาร์โธลินอักเสบ แพทย์อาจแนะนำให้ผู้ป่วยหลีกเลี่ยงอาหารบางชนิด เพื่อป้องกันการอักเสบเพิ่มเติม เช่น เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือมีคาเฟอีน อาหารหมักดอง ของมัน ของทอด เพราะอาจไปกระตุ้นกระบวนการอักเสบได้

6.เป็นฝีต่อมบาร์โธลิน มีเพศสัมพันธ์ได้ไหม?

ตอบ: หากคลำพบตุ่มหนอง หรือถุงน้ำบริเวณอวัยวะเพศ แม้ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าเป็นฝีต่อมบาร์โธลินหรือไม่ ควรงดมีเพศสัมพันธ์ และควรเข้ารับการตรวจวินิจฉัยโดยแพทย์เฉพาะทาง

เพราะการมีเพศสัมพันธ์ข ไม่เพียงแต่จะทำให้เกิดการกระทบกระเทือน จนเกิดการอักเสบเพิ่มขึ้นเท่านั้น แต่ยังอาจเพิ่มความเสี่ยงในการติดโรคทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ เพิ่มเติมด้วย

แต่ในกรณีที่เข้ารับการรักษาแล้ว เช่น การผ่าตัดระบายหนอง ควรงดมีเพศสัมพันธ์ประมาณ 7-10 วัน หรือจนกว่าแผลจะหายสนิท

7.เป็นฝีต่อมบาร์โธลิน บีบหนองออกเองได้ไหม?

ตอบ: หากคลำพบถุงน้ำ หรือตุ่มหนองบริเวณอวัยวะเพศ ห้ามบีบออกเองโดยเด็ดขาด เพราะอาจยิ่งทำให้การอักเสบรุนแรงขึ้น และมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อเพิ่มเติมด้วย แต่ควรเข้าพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและทำการรักษาทันที

8.ผ่าตัดต่อมบาร์โธลิน เจ็บไหม มีผลข้างเคียงรึเปล่า

ตอบ: ในระหว่างการผ่าตัด ผู้ป่วยจะไม่รู้สึกเจ็บปวด เพราะแพทย์จะมีการฉีดยาชาเฉพาะที่ เพื่อระงับความรู้สึก แต่หลังผ่าตัด อาจมีอาการเจ็บหรือปวดแผลอยู่ รวมถึงอาจมีน้ำหนองไหลและมีไข้อยู่บ้าง แต่อาการจะค่อย ๆ ดีขึ้นในภายหลัง แนะนำให้ดูแลแผล และปฏิบัติตัวตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด เพื่อป้องกันการติดเชื้อ

อยากทราบข้อมูลเกี่ยวกับการผ่าตัดต่อมบาร์โธลิน จากคุณหมอเฉพาะทาง ละเอียด เจาะลึกที่สุด คลิกอ่านต่อได้เลย

คลำเจอถุงน้ำเล็กๆ บริเวณอวัยวะเพศ รู้สึกเจ็บๆ ปวด แสบ มีหนอง อยากปรึกษาคุณหมอ ตรวจให้แน่ชัด ทักหาทีม HDcare ได้เลย เราพร้อมเป็นผู้ช่วยส่วนตัวดูแลสุขภาพคุณ สอบถามข้อมูลเบื้องต้นกับคุณหมอเฉพาะทาง ทำนัดปรึกษาคุณหมอได้รวดเร็ว จาก รพ. หรือคลินิกใกล้คุณได้ทันที คลิกที่นี่เลย