กินยาคุมฉุกเฉินแล้วประจำเดือนไม่มา รู้ได้ยังไงว่าไม่ท้อง ?

หลังกินยาคุมฉุกเฉิน จะรู้ได้ไงว่าไม่ท้อง กินยาต่อได้ไหม แล้วทำไมประจำเดือนไม่มา เมนส์มาช้ากว่าปกติ เหตุผลที่ตัวยาคุมที่ทานใช่ไหม แก้ปัญหาอย่างไร ก่อนอื่นมาทำความเข้าใจเรื่องยาคุมฉุกเฉินกันก่อน

ยาคุมฉุกเฉิน อาจทำให้ประจำเดือนมาช้า

ยาคุมฉุกเฉิน คือ ยาคุมกำเนิดชนิดหนึ่ง ใช้เฉพาะในกรณีฉุกเฉินอย่างการคุมกำเนิดที่ใช้อยู่ปกติเกิดความผิดพลาด เช่น ถุงยางอนามัยเกิดรั่วหรือฉีกขาด ลืมรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดตั้งแต่ 2 เม็ดขึ้นไป หรือในกรณีที่ผู้หญิงถูกข่มขืน

คู่ที่มีเพศสัมพันธ์เป็นประจำไม่ควรใช้วิธีนี้เป็นวิธีหลักในการคุมกำเนิด เพราะจะเกิดผลข้างเคียงสูง และทำให้ประสิทธิภาพของการคุมกำเนิดลดลง จนไม่สามารถควบคุมไม่ให้เกิดการตั้งครรภ์ได้

ยาคุมฉุกเฉินที่จำหน่ายอยู่ในปัจจุบันจะมีแผงละ 2 เม็ด แต่ละเม็ดประกอบด้วยยาที่เป็นฮอร์โมนปริมาณสูง ชื่อ ลีโวนอร์เจสเตรล (Levonorgestrel)

วิธีทานยาคุม ให้ได้ประสิทธิภาพ

• รับประทานเม็ดที่ 1 ให้เร็วที่สุดหลังมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน อย่างน้อยที่สุดคือไม่ควรเกิน 72 ชั่วโมง สามารถทานหลังจากนั้นได้ แต่โอกาสป้องกันการตั้งครรภ์จะลดลงตามเวลา
• รับประทานเม็ดที่ 2 หลังจากเม็ดที่ 1 ภายใน 12 ชั่วโมง
• ไม่แนะนำให้รับประทานยาเกิน 4 เม็ด หรือ 2 กล่องต่อเดือน

ยาคุมฉุกเฉินเม็ดเดียว ประสิทธิภาพ 2 เท่า ผลข้างเคียงสองเท่า

ปัจจุบัน มีการผลิตยาคุมฉุกเฉินแบบปริมาณสูงเป็นสองเท่าของแบบดั้งเดิม ให้รับประทานเพียงเม็ดเดียว ครั้งเดียว เพื่อให้สะดวกขึ้นและลดการลืมรับประทานยาเม็ดที่ 2 แต่ทั้งนี้ผลข้างเคียงก็สามารถเพิ่มขึ้นได้เช่นกัน

ผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยจากการใช้ยาคุมฉุกเฉิน ได้แก่ ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ มีเลือดออกกะปริดกะปรอย อาจทำให้ประจำเดือนมาเร็วหรือช้ากว่าปกติ ซึ่งขึ้นกับหลายปัจจัย เช่น การตอบสนองต่อฮอร์โมนในแต่ละคน ระดับความเครียด แต่โดยปกติแล้ว หลังรับประทานยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน ประจำเดือนจะมาภายใน 7 วัน หากไม่มาอาจต้องพบแพทย์เพื่อตรวจการตั้งครรภ์ต่อไป

การรับประทานยาคุมฉุกเฉินเพื่อผลในการคุมกำเนิดนั้น จะไม่มีสัญญาณใดบ่งบอกว่าการคุมกำเนิดได้ผลหรือไม่ จนกว่าประจำเดือนจะมาเป็นปกติ ดังนั้นจึงทำได้เพียงรับประทานให้ถูกวิธี โดยการรับประมาณเร็วที่สุดหลังจากมีเพศสัมพันธ์ และไม่รับประทานเป็นประจำ เพราะประสิทธิภาพจะลดลงไปเรื่อยๆ

การรับประทานยาคุมฉุกเฉินติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน นอกจากจะทำให้ประสิทธิภาพด้อยลงแล้ว ยังอาจทำให้เกิดความผิดปกติที่รังไข่ เยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัว รวมทั้งเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดการตั้งครรภ์นอกมดลูก 2 %

หลังกินยาคุมฉุกเฉิน จะรู้ได้ไงว่าไม่ท้อง

ถ้ากินยาคุมฉุกเฉินแล้วเราจะรู้ได้ไงว่าท้องไม่ท้อง แล้วถ้ากินหลังมีเพศสัมพันธ์ 2 วันจะกินได้ไหม ?

กินหลังมีเพศสัมพันธ์สองวันได้ครับ กรณีรับประทานภายใน 72 ชม.ลดโอกาสตั้งครรภ์ได้ ประมาณ 75% ครับ ยิ่งกินช้า ยิ่งมีโอกาสหลุดท้องครับ

เรื่องท้องหรือไม่ มีวิธีสังเกต 2 ขั้นตอนครับ

1. รอสังเกตจากรอบเดือน
2. ตรวจกับแพทย์ เร็วสุด 2 สัปดาห์หลังการตั้งครรภ์

การจะให้ชัวร์ว่าไม่ท้องต้องรอประจำเดือน หลังรับประทานยาคุมฉุกเฉินภายใน 1 สัปดาห์หลังกินยา จะมีเลือดออกทางช่องคลอดได้ประมาณ ซึ่งไม่ใช่เลือดประจำเดือน (อาจจะมากระปริบกระปรอย หรือ ไม่มีเลือดออกก็ได้ครับ ไม่ไ้ด้บอกว่าท้องหรือไม่ท้องครับ)

ส่วนประจำเดือนจริงๆจะมาไกล้เคียงกับรอบประจำเดือนปกติ เเต่อาจมาเร็วหรือช้ากว่ารอบเดือนปกติได้ 1-3 สัปดาห์

• ถ้ามาเเล้วก็คือไม่ท้องครับ
• ถ้าเกิน3สัปดาห์ไปเเล้วจากวันที่ประจำเดือนควรจะมา ก็มีโอกาสหลุดท้องครับ ให้ตรวจการตั้งครรภ์ครับ

กรณีที่กังวลต้องการตรวจการตั้งครรภ์ สามารถตรวจได้เร็วที่สุด 2 สัปดาห์หลังมีเพศสัมพันธ์ครับ

ระหว่างรอประจำเดือนจริงๆมา ถ้ามีเพศสัมพันธ์ใช้ถุงยางอนามัยไปก่อนครับ เเละการคุมกำเนิดโดยการคุมกำเนิดฉุกเฉินไม่ควรใช้เกินสองแผงต่อเดือนครับ

ยาคุมฉุกเฉินต่อเนื่อง เมนส์ไม่มา

ตอบโดย นพ. นิธิวัฒน์ ตั้งชมพู

กินยาคุมฉุกเฉิน เมนส์ไม่มา ท้องไหม

กินยาคุมฉุกเฉินแล้วประจำเดือนขาดไป 12 วันมีอาการเหมือนคนท้องแต่ตรวจแล้วขึ้น 1 ขีดจะท้องไหมคะ จะรู้ได้อย่างไรว่าไม่ท้อง ?

ยาคุมฉุกเฉินไม่ได้มีประสิทธิภาพสูงนักนะคะ แม้จะรับประทานครบขนาดและทันเวลาก็ยังมีโอกาสตั้งครรภ์ได้ 15 – 25% ซึ่งถือว่าสูงกว่าวิธีคุมกำเนิดมาตรฐานหลายเท่า

แต่หากไม่มีการตั้งครรภ์ ผู้ใช้ยาคุมฉุกเฉินส่วนใหญ่จะมีประจำเดือนมาตรงตามรอบปกติเดิม หรือคลาดเคลื่อนเพียงไม่กี่วันค่ะ

ดังนั้น หากผู้ถามไม่มีประจำเดือนมาตามรอบปกติเดิม และกังวลว่าอาจตั้งครรภ์ ก็ควรตรวจการตั้งครรภ์ให้ชัดเจนนะคะ

ซึ่งหากการตรวจของผู้ถามทำได้ถูกวิธีตามที่ระบุไว้ในฉลาก และตรวจในเวลาที่เหมาะสม คือในตอนเช้าหลังตื่นนอน ปัสสาวะแรกของวัน ห่างจากวันที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งล่าสุดอย่างน้อย 14 วัน เมื่อได้ผลตรวจออกมาเป็น 1 ขีด ก็เชื่อมั่นได้มากกว่า 99% ว่าไม่มีการตั้งครรภ์ค่ะ

แต่ถ้าผู้ถามใช้ชุดทดสอบไม่ถูกวิธี หรือตรวจในเวลาที่ไม่เหมาะสม แนะนำให้ตรวจใหม่ให้ถูกต้องนะคะ

ตอบโดย ภกญ. จินตนา แสงโพธิ์

บทความที่เกี่ยวข้อง

• ประจำเดือนมาช้า นานแค่ไหนถึงเรียกว่าช้า
• ประจำเดือนยังไม่มา เริ่มกินยาคุมได้ไหม

คำถามสุขภาพที่พบบ่อย

• ประจำเดือนมา 2 ครั้งใน 1 เดือน ท้องไหม ?
• ประจําเดือนไม่มา แต่มีตกขาว ท้องไหม ?
• กินยาคุมกี่วัน ถึงปล่อยในได้ ?
• เจาะหูห้ามกินอะไร กินแล้วเป็นหนองจริงไหม ?