การตรวจ DNA ไม่ได้เป็นเพียงหลักฐานแสดงความสัมพันธ์ทางสายเลือดเท่านั้น แต่ยังช่วยเป็นแนวทางในการดูแลสุขภาพ และลดโอกาสเกิดโรคต่างๆ ได้
มีคำถามเกี่ยวกับ ตรวจDNA? สอบถามฟรีทาง LINE รับคำตอบได้ทันที ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อความสบายใจของคุณ
นอกจากนี้การตรวจ DNA ยังจะช่วยไขความลับเกี่ยวกับสมรรถภาพ ความสามารถ และพรสวรรค์อีกหลายๆ อย่างที่คุณอาจไม่รู้ว่าตัวเองมีอยู่ได้อีก
ใครที่สนใจอยากตรวจ DNA และต้องการข้อมูลที่จำเป็นก่อนไปใช้บริการ หรืออยากรู้ว่าการตรวจ DNA ช่วยให้คุณได้รู้อะไรเกี่ยวกับตัวเองเพิ่มเติมบ้าง ติดตามอ่านได้ในบทความนี้เลย
สารบัญ [show]
ตรวจ DNA คืออะไร?
การตรวจ DNA หรือ Genetic Testing คือ การตรวจรหัสพันธุกรรมที่อยู่บนโครโมโซมทั้งหมด 23 คู่ในร่างกายซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้เรายังเป็น “เรา” อยู่ในตอนนี้ กล่าวคือ DNA เป็นตัวบ่งชี้รูปลักษณ์ทั้งสีผม สีตา ความแข็งแรง สมรรถภาพต่างๆ รวมไปถึงเป็นตัวบ่งชี้โอกาสเกิดโรค หรือความผิดปกติทางพันธุกรรมในอนาคตได้
ดังนั้นนอกจากการตรวจเช็กความใกล้ชิดทางสายเลือดอย่างที่เราเห็นกันในข่าวต่างๆ แล้ว การตรวจ DNA ยังจะช่วยให้คุณได้สำรวจข้อมูลด้านสุขภาพ และร่างกายอีกด้วย
วิธีตรวจ DNA มีกี่แบบ?
การตรวจ DNA สามารถทำได้หลายแนวทาง ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขการให้บริการตรวจของแต่ละสถานพยาบาล เช่น
- การตรวจเลือด (Blood Draw)
- การเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อจากเยื่อบุกระพุ้งแก้ม (A Buccal Smear) จัดเป็นแนวทางการตรวจ DNA เพื่อสุขภาพที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในขณะนี้
- การตรวจตัวอย่างน้ำลาย (A Saliva Sample)
- การเก็บตัวอย่างเซลล์ชิ้นเนื้อ (Fine Needle Aspiration: FNA)
- การเจาะตัวอย่างเลือดจากปลายนิ้ว ซึ่งนิยมตรวจในเด็กทารกแรกเกิด (Newborn Screening)
- การเจาะเก็บตัวอย่างน้ำคร่ำ (Amniocentesis) เป็นวิธีที่ใช้ในหญิงตั้งครรภ์
- การตัดชิ้นเนื้อรก (Chorionic Villous Sampling: CVS) เป็นการตรวจดีเอ็นเอและหาความผิดปกติของโครโมโซมในเด็กทารก ผ่านการใช้เข็มเจาะบริเวณหน้าท้องของมารดา
ประโยชน์ของการตรวจ DNA
การตรวจ DNA อาจช่วยให้คุณวางแผนสุขภาพล่วงหน้าได้ดีขึ้น ไม่ว่าจะเป็น
- วางแผนกิจวัตรการกิน ผลตรวจ DNA จะทำให้คุณได้รู้ว่า ร่างกายของคุณมีแนวโน้มจะรับสารอาหารอะไรได้ดี หรือสารอาหารประเภทไหนที่ย่อยยาก รวมถึงได้เข้าใจลักษณะการตอบสนองต่อระบบเผาผลาญของร่างกาย ผลตรวจสามารถตรวจได้ละเอียดถึงขั้นรู้ว่า คุณมีแนวโน้มจะชอบกินจุกจิกอยู่เรื่อยๆ หรือเปล่า
- วางแผนกิจวัตรการออกกำลังกาย โดยผลตรวจจะแสดงให้คุณเห็นทั้งความคงทนแข็งแรง (Power & Endurance) ประสิทธิภาพการฟื้นตัว (Recovery Efficiency) หรือโอกาสบาดเจ็บ (Injury Risk) จากการออกกำลังกายซึ่งแต่ละคนไม่เหมือนกัน เช่น บางคนมีโอกาสที่เอ็นร้อยหวายจะบาดเจ็บง่าย บางคนมีระดับความคงทนในการทำกิจกรรมหนักๆ เป็นเวลานานไม่ได้ ในขณะที่บางคนก็อาจมีแนวโน้มที่ร่างกายจะสร้างกล้ามเนื้อได้ดีกว่า จึงเหมาะกับการออกกำลังกายแบบเวทเทรนนิ่งได้ดี
- วางแผนการดูแลรูปลักษณ์ ผลตรวจ DNA ยังสามารถตรวจสุขภาพผิวพรรณ และความคงทนต่อแสงแดดของผิวคุณได้ รวมถึงสามารถตรวจประสิทธิภาพการสังเคราะห์สารวิตามินดีซึ่งมีมากในแสงแดดได้อีก คุณอาจได้เข้าใจมากขึ้นว่า ตัวเองควรออกไปในที่โล่งแจ้งมากน้อยแค่ไหน เพื่อให้ร่างกายได้รับสารวิตามินเพียงพอ
- เข้าใจภาวะทางอารมณ์ บุคลิกภาพ การมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น ผลตรวจ DNA ยังสามารถวิเคราะห์ลักษณะการเข้าสังคม การเก็บเนื้อเก็บตัว หรือแม้กระทั่งแนวทางการรับมือกับความเครียดของคุณได้ คุณอาจเข้าใจมากขึ้นว่า จริงๆ แล้วตนเองเป็นคนเครียดง่าย หรือเป็นคนที่ไม่ค่อยคิดมากกับปัญหาที่เข้ามาในชีวิตกันแน่
- หาความเสี่ยงโรคร้ายแรง ไม่ว่าจะเป็นโรคทางสมอง โรคอัลไซเมอร์ โรคเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด โรคอ้วน โรคเบาหวาน โรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกัน โรคเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์ โรคเกี่ยวกับกระดูก โรคมะเร็ง ภาวะอักเสบเรื้อรังต่างๆ
- ค้นพบพรสวรรค์ คุณอาจเป็นผู้ที่มีความสามารถพิเศษด้านการเต้น การร้องเพลง มีความถนัดเป็นพิเศษด้านการคำนวณ การใช้ภาษา เพียงแต่อาจไม่เคยรู้มาก่อน ซึ่งการตรวจ DNA จะทำให้คุณรู้ได้ว่า ตัวคุณมีแนวโน้มจะมีพรสวรรค์ด้านไหนบ้าง
- การตอบสนองต่อยา ซึ่งอาจเป็นยาที่คุณกินเป็นประจำอยู่เรื่อยๆ หรือกินบ้างในชีวิตประจำวัน แต่ร่างกายมีการตอบสนองต่อการออกฤทธิ์ยาได้ไม่ดีพอ และไม่ช่วยให้อาการเจ็บป่วยหลังกินยาดีขึ้นอย่างที่คิดเอาไว้
- หาแนวโน้มโรคที่ส่งต่อได้ทางพันธุกรรม เพื่อให้คุณได้ใช้วางแผนการมีครอบครัวได้ในอนาคต และได้หาทางป้องกันโอกาสเกิดโรคนั้นๆ กับแพทย์ได้ทันเวลา
ใครควรตรวจ DNA
ผู้ที่ควรลองตรวจ DNA เพื่อให้เข้าใจถึงสิ่งที่ตัวเองเป็นอยู่มากขึ้น จะอยู่ในกลุ่มของ
- นักกีฬา หรือผู้ที่ชอบออกกำลังกายเป็นประจำ
- ผู้ที่ต้องการตามหาพรสวรรค์ที่เด่นที่สุดของตัวเอง
- ผู้ที่ต้องการจัดตารางการกินอาหาร การกินวิตามินและแร่ธาตุเสริมให้เหมาะสมกับตัวเองที่สุด
- ผู้ที่ต้องการลดหรือควบคุมน้ำหนัก
- ผู้ที่มีอาการเจ็บป่วยอยู่เรื่อยๆ หรือเป็นโรคเรื้อรังที่ไม่หายขาดเสียที
- ผู้ที่อยากทราบจุดด้อย หรือสิ่งที่ควรระมัดระวังในการดูแลสุขภาพของตนเอง
- ผู้ที่กำลังวางแผนมีบุตรหรือวางแผนครอบครัว
ความเสี่ยงและข้อจำกัดของการตรวจ DNA
ถึงแม้การตรวจ DNA จะช่วยให้คุณได้เข้าใจตัวเองมากขึ้น แต่ก็ยังมีจุดด้อยที่ยังต้องพัฒนาอยู่หลายด้านและเป็นสิ่งที่คุณควรรู้ก่อนตัดสินใจตรวจ
มีคำถามเกี่ยวกับ ตรวจDNA? สอบถามฟรีทาง LINE รับคำตอบได้ทันที ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อความสบายใจของคุณ
- ผลตรวจอาจไม่เป็นไปตามกิจวัตรหรือลักษณะตามจริงของคุณเสมอไป เช่น ลักษณะการทำงานของคุณจำเป็นต้องเจอผู้คนมากมายในทุกวัน แต่ผลตรวจ DNA วิเคราะห์ว่า คุณเป็นผู้ที่มีแนวโน้มจะเก็บเนื้อเก็บตัวมากกว่าเข้าสังคม หรือผลตรวจวิเคราะห์ว่า คุณน่าจะเป็นสิวง่าย แต่คุณมีกิจวัตรชอบดูแลรักษาสุขภาพผิวเป็นประจำอยู่แล้ว ดังนั้นโอกาสที่คุณจะเป็นสิวได้เยอะตามผลตรวจจึงน้อยลง
- ทำให้ไม่เป็นตัวของตัวเอง เช่น การตรวจพบพรสวรรค์ในสิ่งที่คุณอาจไม่ได้สนใจอยากทำ แต่ในเมื่อตรวจเจอแล้ว ผู้เข้าตรวจบางท่านก็อาจอยากบิดกิจกรรมที่ทำอยู่เป็นประจำไปในทางพรสวรรค์ที่ตัวเองตรวจเจอ จนรู้สึกฝืนและไม่มีความสุขกับการใช้ชีวิต
- อาจทำให้เกิดความเครียด เพราะเป็นการฟังผลตรวจที่คล้ายกับการทำนายอนาคต ซึ่งหากบางส่วนของผลตรวจออกมาในเชิงลบ หรือมีโอกาสเกิดความผิดปกติขึ้น ก็อาจทำให้คุณรู้สึกวิตกกังวลได้
- อาจทำให้เกิดการตัดสินใจผิดพลาดในอนาคต เช่น การตัดสินใจตรวจสุขภาพ การตัดสินใจรักษาโรค การตัดสินใจทำประกันเพื่อสุขภาพ เพราะผู้เข้าตรวจอิงการตัดสินใจจากผลตรวจ DNA มากเกินไปและมากกว่าการให้คำแนะนำของแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ
- ทำให้ได้รับข้อมูลที่อาจไม่คาดคิดมาก่อน เช่น เชื้อชาติ โอกาสเกิดโรคทางพันธุกรรม ซึ่งก่อนหน้านั้นผู้ตรวจอาจได้รับข้อมูลเหล่านี้จากคนในครอบครัวมาอีกแบบ และผลตรวจ DNA ก็อาจทำให้เกิดความเข้าใจผิดหรือทะเลาะเบาะแว้งกันในครอบครัวได้
เพื่อให้การตรวจ DNA ไม่กระทบต่อการดำเนินชีวิต และการตัดสินใจต่างๆ ในอนาคต คุณจึงควรมีวิจารณญาณในการรับฟังผลตรวจ หากรู้สึกไม่แน่ใจ กังวล หรือตื่นกลัวกับผลตรวจส่วนใด ควรสอบถามและขอคำแนะนำกับแพทย์อย่างละเอียดก่อนการตัดสินใจสำคัญทุกครั้ง
ตรวจ DNA เพื่อสุขภาพแม่นยำแค่ไหน?
โดยทั่วไป ชุดตรวจ DNA เพื่อสุขภาพจะผลิตจากห้องปฏิบัติการที่เป็นมาตรฐาน รวมถึงมีการวิเคราะห์ผลตรวจจากนักวิทยาศาสตร์เฉพาะทางภายในห้องแลปที่มีความแม่นยำในวิเคราะห์ผลสูง
อย่างไรก็ตาม ผลตรวจ DNA ที่ออกมานั้นเป็นเพียง “การให้ข้อมูลความเสี่ยงและแนวโน้มสิ่งที่อาจจะเกิดขึ้น” ไม่ใช่การวินิจฉัยหรือตัดสินว่า คุณจะต้องมีบุคลิกภาพ การใช้ชีวิตประจำวัน หรือเกิดโรคต่างๆ ตามที่พบในผลตรวจแต่อย่างใด
ดังนั้นผลตรวจ DNA จึงควรถูกใช้เพื่อประกอบการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในระดับที่พอดี หรือตามคำแนะนำของแพทย์จึงจะดีที่สุด
ตรวจ DNA แล้วต้องตรวจซ้ำไหม?
การตรวจ DNA เพียง 1 ครั้ง สามารถใช้ผลตรวจได้ตลอดชีวิต ไม่จำเป็นต้องกลับมาตรวจซ้ำ นอกจากนี้ในปัจจุบันยังมีการบันทึกผลตรวจ DNA เอาไว้ในรูปแบบแอปพลิเคชั่น ซึ่งจะมีการเพิ่มข้อมูลเกี่ยวกับความเสี่ยงหรือความคืบหน้าของสุขภาพในทุกๆ ปีโดยอิงจากผลตรวจเข้ามาในแอปพลิเคชั่นแบบอัตโนมัติด้วย
ขั้นตอนการตรวจ DNA
การตรวจ DNA เพื่อสุขภาพในปัจจุบันนิยมตรวจแบบเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อจากเยื่อบุกระพุ้งแก้ม ซึ่งเป็นวิธีตรวจที่ง่ายและไม่ทำให้รู้สึกเจ็บ
- การงดน้ำและงดอาหารก่อนตรวจ DNA จะขึ้นอยู่กับเงื่อนไขแต่ละสถานพยาบาล ซึ่งอาจให้งดล่วงหน้าเพียง 30 นาทีก่อนตรวจ หรืออาจต้องดก่อนล่วงหน้าหลายชั่วโมง
- เจ้าหน้าที่หรือตัวผู้ตรวจเองจะใช้ก้านพลาสติกที่มีฟองน้ำอยู่ที่ส่วนปลายสอดเข้าไปลากถูเบาๆ ที่เหงือกกระพุ้งแก้มข้างละ 15-20 วินาที
- นำก้านดังกล่าวใส่เข้าไปในหลอดที่บรรจุของเหลวสำหรับเก็บตัวอย่างเยื่อบุกระพุ้งแก้ม แล้วเขย่าเบาๆ จากนั้นปิดฝาหลอดให้แน่นหนาแล้วนำส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพียงเท่านี้ก็เป็นอันเสร็จสิ้นขั้นตอน
ระยะเวลาในการรอผลตรวจ DNA จะขึ้นอยู่กับแต่ละสถานพยาบาลเช่นกัน แต่โดยปกติจะอยู่ที่ 30-45 วันโดยประมาณ
จะเห็นได้ว่า การตรวจ DNA ให้ประโยชน์ด้านการดูแลสุขภาพมากมายหลายด้าน แต่ขณะเดียวกันคุณก็ไม่ควรยึดติดกับตัวผลตรวจมาเกินไปจนกระทบต่อการวางแผนชีวิตของตนเอง มิฉะนั้นการตัดสินใจโอกาสหรือเงื่อนไขสำคัญของชีวิตก็อาจผิดพลาดไปได้
การตรวจ DNA จึงควรอยู่ภายใต้การให้คำแนะนำและอธิบายผลตรวจกับแพทย์เท่านั้น เพื่อที่จะสามารถให้คำแนะนำ ปลอบประโลม และช่วยวางแผนการดูแลสุขภาพให้กับผู้เข้ารับริการได้อย่างเหมาะสมที่สุด
มีคำถามเกี่ยวกับ ตรวจDNA? สอบถามฟรีทาง LINE รับคำตอบได้ทันที ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อความสบายใจของคุณ