โรคที่ถูกจัดเป็นโรคทางจิตเวชนั้นมีหลากหลายโรค และแต่ละโรคก็มีลักษณะอาการแตกต่างกันไป วันนี้เราจะมาดูกันว่าโรคจิตเวชแต่ละประเภทนั้นมีลักษณะอย่างไรกันบ้าง
โรคจิตเวชสามารถแบ่งเป็นหมวดหมู่ตามระบบการวินิจฉัยโรค ดังนี้
สารบัญ
- 1. F00-F09 ความผิดปกติที่เป็นผลจากโรคทางกาย
- 2. F10-F19 ความผิดปกติทางจิตและพฤติกรรมจากการใช้สารที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท
- 3. F20-F29 ความผิดปกติทางจิต (Psychotic disorder)
- 4. F30-F39 ความผิดปกติทางอารมณ์ (Mood disorder)
- 5. F40-F49 โรคประสาท
- 6. F50-F59 ความผิดปกติทางพฤติกรรม
- 7. F60-F69 ความผิดปกติทางพฤติกรรมและบุคลิก
- 8. F70-F79 ความบกพร่องทางสติปัญญา
- 9. F80-F89 ความผิดปกติในด้านพัฒนาการ
- 10. F90-F98 ความผิดปกติทางพฤติกรรมอารมณ์ในเด็กและวัยรุ่น
- 11. G00-G99 ความผิดปกติที่เกี่ยวเนื่องกับระบบประสาท
1. F00-F09 ความผิดปกติที่เป็นผลจากโรคทางกาย
Organic mental disorderOrganic mental disorder เป็นกลุ่มอาการเนื่องจากโรคของสมอง ซึ่งมักเป็นสภาวะที่มีการเสื่อมเรื้อรัง มีผลต่อการทำงานที่ซับซ้อนของสมองส่วนที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับความจำ ความคิด ความเข้าใจ การรับรู้สถานที่ เวลา บุคคล การคำนวณ การเรียนรู้ ภาษา การตัดสินใจ และการรู้สึกตัว
โรคในหมวดนี้แบ่งย่อยได้อีกหลายโรคตามลักษณะอาการทางคลินิก เช่น
- โรคหลงลืม (Dementia)
- โรคสมองเสื่อมอัลไซเมอร์ (Alzheimer)
- โรคพฤติกรรมและอารมณ์เปลี่ยนเนื่องจากการบาดเจ็บทางสมอง (Organic brain syndrome)
2. F10-F19 ความผิดปกติทางจิตและพฤติกรรมจากการใช้สารที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท
เป็นกลุ่มอาการที่มีความผิดปกติทางความคิด อารมณ์ พฤติกรรม การรับรู้ อันเนื่องมาจากการได้รับสารกระตุ้นที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทจำพวกยาเสพติดต่างๆ
ตัวอย่างโรคในหมวดนี้ ได้แก่ โรคติดสุรา ติดบุหรี่ ติดคาเฟอีน ติดยานอนหลับ และติดสารเสพติดทุกชนิด
3. F20-F29 ความผิดปกติทางจิต (Psychotic disorder)
เป็นกลุ่มโรคที่ส่งผลให้มีความผิดปกติทางความคิดและการรับรู้เป็นหลัก อาการเด่นของโรคในหมวดหมู่นี้ คือ หูแว่ว เห็นภาพหลอน หวาดระแวงหรือกลัวในสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ หลงผิด คิดในสิ่งที่ไม่มีอยู่จริง
ตัวอย่างโรคในหมวดนี้ ได้แก่ โรคจิตเภท (Schizophrenia) โรคจิตหวาดระแวง (Paranoid Schizophrenia) โรคหลงผิด (Delusion) เป็นต้น
4. F30-F39 ความผิดปกติทางอารมณ์ (Mood disorder)
เป็นกลุ่มโรคที่มีความผิดปกติทางอารมณ์เป็นหลัก อาการเด่น คือ อารมณ์แปรปรวน ควบคุมอารมณ์ไม่ได้ เศร้าหรือครึกครื้นมากเกินปกติ
ตัวอย่างโรคในหมวดนี้ ได้แก่ โรคซึมเศร้า (Depressive) โรคอารมณ์สองขั้ว (Bipolar) โรคอารมณ์ดีผิดปกติ (Mania) เป็นต้น
5. F40-F49 โรคประสาท
เป็นกลุ่มโรคทางระบบประสาทซึ่งเกี่ยวข้องกับความคิดเป็นหลัก
ตัวอย่างโรคในหมวดนี้ ได้แก่ โรควิตกกังวล (Anxiety) โรคเครียด (Stress) โรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive-Compulsive) โรคที่เจ็บปวดตามร่างกายอันเนื่องมาจากสาเหตุทางจิตใจ (Somatoform) เป็นต้น
6. F50-F59 ความผิดปกติทางพฤติกรรม
เป็นกลุ่มโรคที่ส่งผลให้มีพฤติกรรมผิดปกติ ได้แก่ โรคการกินผิดปกติ (Eating disorder) โรคนอนไม่หลับ (Insomnia) โรคพฤติกรรมเปลี่ยน (Behavior changes)
7. F60-F69 ความผิดปกติทางพฤติกรรมและบุคลิก
เป็นกลุ่มโรคที่มีความผิดปกติทางพฤติกรรมเด่นชัด ได้แก่ โรคพฤติกรรมก้าวร้าวรุนแรง (Aggressive personal disorder) โรคบุคลิกภาพแบบก้ำกึ่ง (Borderline personal disorder) โรคบุคลิกภาพแบบพึ่งพิง (Dependent personal disorder) โรคติดการพนัน (Pathological gambling) เป็นต้น
8. F70-F79 ความบกพร่องทางสติปัญญา
เป็นกลุ่มโรคที่มีความผิดปกติหรือบกพร่องทางระดับสติปัญญา ส่งผลให้เรียนรู้ได้น้อย ได้แก่ โรคปัญญาอ่อน
9. F80-F89 ความผิดปกติในด้านพัฒนาการ
เป็นกลุ่มโรคที่มีความผิดปกติหรือพัฒนาการบกพร่อง ได้แก่
- โรคผิดปกติทางการพูดออกเสียง (Speech Develop disorder)
- ความผิดปกติในการใช้ภาษา (Expressive language disorder)
- ความผิดปกติในการเข้าใจภาษา (Receptive language disorder)
- โรคผิดปกติทางด้านกล้ามเนื้อมัดเล็กมัดใหญ่ (Motor function development disorder)
- โรคผิดปกติทางการเรียนรู้ (LD)
- โรคออทิสติก (Autistic spectrum disorder)
10. F90-F98 ความผิดปกติทางพฤติกรรมอารมณ์ในเด็กและวัยรุ่น
เป็นกลุ่มโรคผิดปกติทางพฤติกรรมอารมณ์ที่เริ่มแสดงอาการในช่วงวัยเด็กและวัยรุ่น ได้แก่ โรคสมาธิสั้น (ADHD) โรคดื้อ (ODD : Oppositional defiant disorder)
โรคก้าวร้าวต่อต้าน (Conduct disorder) ปัญหาปัสสาวะรดที่นอน ติดอ่าง และปัญหาจากการเลี้ยงดูที่ไม่เหมาะสม
11. G00-G99 ความผิดปกติที่เกี่ยวเนื่องกับระบบประสาท
เป็นกลุ่มโรคที่เกิดจากความผิดปกติของระบบประสาท มีอาการคาบเกี่ยวระหว่างระบบประสาทสมองและร่างกาย ได้แก่ โรคลมชัก (Epilepsy) โรคปวดศีรษะจากความเครียด (Tension headache) โรคปวดศีรษะไมเกรน (Migraine) โรคพาร์กินสัน (Parkinson) เป็นต้น