รู้จัก NSCLC: โรคมะเร็งปอดชนิดพบบ่อยที่สุด พร้อมอาการ สาเหตุ และแนวทางการรักษา

มะเร็งปอดเป็นมะเร็งที่พบบ่อยเป็นอันดับต้น ๆ ทั้งผู้ชายและผู้หญิง โดยเฉพาะ “มะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก” หรือ NSCLC (Non–small cell lung cancer) ซึ่งเป็นมะเร็งปอดชนิดพบได้บ่อยที่สุดในผู้ป่วยมะเร็งปอดทั้งหมด 

บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักโรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กให้มากขึ้น ทั้งสาเหตุ อาการ การวินิจฉัย และแนวทางการรักษา เพื่อให้คุณและคนใกล้ตัวดูแลสุขภาพ หาทางรับมือและป้องกันโรคร้ายได้ก่อน 

โรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก (NSCLC) คืออะไร 

มะเร็งปอดเป็นความผิดปกติที่เกิดจากเซลล์ในปอดแบ่งตัวอย่างรวดเร็วและควบคุมไม่ได้ โดยมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กหรือ NSCLC (Non–small cell lung cancer) เป็นมะเร็งปอดชนิดพบบ่อยที่สุด คิดเป็น 85–90% ของผู้ป่วยมะเร็งปอดทั้งหมด 

มะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กจะเติบโตและแพร่กระจายได้ช้าเมื่อเทียบกับมะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก (Small cell lung cancer: SCLC) จุดกำเนิดของเซลล์มะเร็งมักเริ่มต้นที่เซลล์เยื่อบุผิวด้านในปอด เช่น หลอดลมใหญ่ หลอดลมเล็ก และถุงลม ซึ่งเป็นส่วนแลกเปลี่ยนออกซิเจนเข้าสู่ร่างกาย

ชนิดของมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก (NSCLC)

มะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก แบ่งเป็น 3 ประเภทหลัก ตามชนิดของเซลล์ในปอดที่ถูกมะเร็งทำลาย ได้แก่

Adenocarcinoma 

พบได้ทั้งในคนที่สูบบุหรี่และไม่สูบบุหรี่ โดยเฉพาะคนอายุน้อย เป็นชนิดย่อยของมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กที่ตรวจเจอบ่อยสุด คิดเป็นประมาณ 40% จุดเริ่มต้นของเซลล์มะเร็งมักเกิดในหลอดลมและถุงลมปอด มีการเจริญเติบโตได้ช้า หากตรวจพบเร็วจะมีโอกาสรักษาโรคได้มาก 

Squamous cell carcinoma หรือ Epidermoid carcinoma

พบในคนที่สูบบุหรี่ เป็นชนิดย่อยของมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กที่พบรองลงมา คิดเป็นประมาณ 25–30% จุดเริ่มต้นของเซลล์มะเร็งมักเกิดตรงกลางปอด ใกล้หลอดลมขั้วปอด มีแนวโน้มลุกลามไปยังส่วนอื่นของร่างกายได้เร็ว

Large cell carcinoma

เป็นชนิดย่อยของมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กที่พบได้น้อย คิดเป็นประมาณ 10–15% 

สามารถเกิดขึ้นได้ทุกส่วนของปอด มีการเจริญเติบโตและแพร่กระจายเร็วที่สุด ทำให้รักษายากกว่าชนิดอื่น

อาการโรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก 

อาการของมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กเหมือนกันมะเร็งปอดชนิดอื่น ๆ ในระยะแรกมักไม่มีอาการชัดเจน พอโรคลุกลาม อาการจะรุนแรงมากขึ้น ดังนี้

• ไอเรื้อรังนานมากกว่า 3 สัปดาห์ อาจไอแห้ง ๆ หรือไอมีเสมหะปน 
• ไอมีเลือดปน
• เจ็บหน้าอกโดยไม่ทราบสาเหตุ เหนื่อยง่ายกว่าปกติ
• หายใจลำบาก หายใจมีเสียงหวีด 
• เสียงแหบ เสียงเปลี่ยนไปจากเดิม
• เบื่ออาหาร 
• น้ำหนักตัวลดลงเร็ว โดยไม่ได้ตั้งใจลดน้ำหนัก
• มีอาการบวมตามคอหรือใบหน้า 
• ปวดกระดูก 

อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กบางคนอาจไม่มีอาการใด ๆ ได้เช่นกัน หากพบอาการในลักษณะข้างต้น ควรไปพบแพทย์ เพื่อตรวจหาสาเหตุให้แน่ชัด เพราะอาการในข้างต้นไม่เฉพาะเจาะจง อาจเป็นได้ทั้งอาการทั่วไปจากโรคอื่น หรืออาจเป็นอาการมะเร็งปอดได้เช่นกัน

สาเหตุของโรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก 

มะเร็งปอดเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ในปอดที่เติบโตอย่างรวดเร็วจนควบคุมไม่ได้ ก่อนกลายเป็นเซลล์มะเร็งขึ้น ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัดว่าทำไมถึงเกิดการกลายพันธุ์ของยีนขึ้น แต่พบปัจจัยเสี่ยงหลายอย่างที่นำไปสู่มะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก

ปัจจัยเสี่ยงสำคัญของการเกิดมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก คือ การสูบบุหรี่และการได้รับควันบุหรี่มือสอง โดยเฉพาะคนสูบบุหรี่มาตั้งแต่อายุน้อย ๆ และคนที่ได้รับควันบุหรี่จากคนใกล้ชิดก็มีความเสี่ยงสูงเช่นกัน

ส่วนปัจจัยเสี่ยงอื่นที่เกี่ยวข้องกับมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก ได้แก่

• การสัมผัสสารพิษในสิ่งแวดล้อม สารก่อมะเร็ง และมลพิษทางอากาศ เป็นสาเหตุหลักในการก่อโรคมะเร็งปอดในคนที่ไม่สูบบุหรี่ เช่น แร่ใยหิน (Asbestos) สารหนู โครเมียม นิกเกิล ควันจากท่อไอเสีย แก๊สเรดอน และฝุ่นละออง PM 2.5 
• พันธุกรรมและประวัติครอบครัว ความเสี่ยงจะเพิ่มมากขึ้นหากมีญาติหรือคนในครอบครัวเคยเป็นมะเร็งปอด 
• การกลายพันธุ์ของยีน โดยเฉพาะยีน EGFR พบได้สูงถึง 60% ของผู้ป่วยมะเร็งปอดในเอเชีย
• มีปัญหาหรือโรคเกี่ยวกับปอด เช่น โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD)
• การรักษาด้วยการฉายแสงบริเวณทรวงอก เช่น การรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองฮอดจ์กิน (Hodgkin lymphoma) หรือผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเต้านมเพื่อรักษาโรคมะเร็งเต้านม

การวินิจฉัยโรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก

เบื้องต้นจะมีการซักประวัติและอาการผิดปกติ ตรวจเสมหะ ตรวจร่างกาย ร่วมกับการตรวจด้วยวิธีอื่น ๆ เพิ่มเติม เพื่อยืนยันผลการวินิจฉัยโรค ประเมินระยะของโรค และพิจารณาวิธีรักษาโรคที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย ได้แก่

การตรวจด้วยเครื่องมือทางรังสี
เป็นการใช้เครื่องมือทางรังสีวินิจฉัยเข้ามาช่วยสร้างภาพส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย เพื่อค้นหาความผิดปกติในปอด ดูตำแหน่งและการกระจายของก้อนมะเร็ง เช่น การเอกซเรย์ (X–ray) การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan) การตรวจคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) และการตรวจด้วยเครื่องเพท สแกน (PET scan)

การตรวจหายีนกลายพันธุ์ (Molecular Testing)
เป็นการตรวจหาโมเลกุลที่เป็นส่วนประกอบของมะเร็งจากชิ้นเนื้อหรือเลือด กรณีพบยีนกลายพันธุ์จะสามารถรักษาด้วยการใช้ยารักษาแบบเฉพาะเจาะจงยีน เพื่อกำจัดเซลล์มะเร็งได้ตรงจุด

การเจาะชิ้นเนื้อปอด (Biopsy)
เป็นการเจาะหรือดูดตัวอย่างของเหลวหรือเนื้อเยื่อต้องสงสัยว่าเป็นมะเร็งปอด เพื่อนำมาตรวจวิเคราะห์ว่าเป็นมะเร็งปอดหรือไม่ เป็นมะเร็งปอดชนิดใด สามารถทำได้หลายวิธี เช่น การใช้เข็มขนาดเล็กตัดชิ้นเนื้อหรือเจาะช่องเยื่อหุ้มปอด การส่องกล้องภายในหลอดลม 

นอกจากนี้ อาจมีการวินิจฉัยด้วยวิธีอื่น ๆ อีก ขึ้นอยู่กับสภาวะของผู้ป่วยแต่ละคน

ระยะของโรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก

ระยะของมะเร็งปอดชนิดไม่ใช่เซลล์เล็ก แบ่งเป็น 4 ระยะ ตามตำแหน่งเซลล์มะเร็งและการแพร่กระจาย ดังนี้

• ระยะที่ 1 มะเร็งปอดระยะแรก พบเฉพาะบริเวณในปอดเท่านั้น ขนาดไม่ถึง 4 เซนติเมตร และไม่มีการลุกลามไปยังต่อมน้ำเหลืองและอวัยวะอื่น มักยังไม่แสดงอาการผิดปกติ
• ระยะที่ 2 มะเร็งมีขนาดมากกว่า 4 เซนติเมตร และมีการแพร่กระจายเข้าสู่ต่อมน้ำเหลืองเยื่อหุ้มปอดชั้นนอก ผนังทรวงอก แต่ไม่ผ่านขั้วปอด  
• ระยะที่ 3 มะเร็งมีขนาดใหญ่ขึ้น เป็นระยะลุกลามไปยังอวัยวะข้างเคียงอื่น ๆ ในช่องอก เช่น ปอดกลีบอื่น หรือต่อมน้ำเหลืองกลางช่องอก 
• ระยะที่ 4 เป็นมะเร็งระยะสุดท้าย โดยมะเร็งกระจายตัวไปยังอวัยวะหรือส่วนอื่นของร่างกาย เช่น ต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอ ตับ กระดูก ต่อมหมวกไตและสมอง 

การกำหนดระยะของมะเร็งปอดนั้นมีความสำคัญต่อการรักษา เพราะช่วยให้แพทย์สามารถวางแผนการรักษา และหาวิธีการรักษาที่เหมาะสมได้

การรักษาโรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก

การรักษามะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กทำได้หลายวิธี ขึ้นอยู่กับระยะของมะเร็งปอด สุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย และลักษณะของเซลล์มะเร็ง อาจรักษาด้วยวิธีเดียว หรือหลายวิธีร่วมกัน โดยแพทย์จะเป็นผู้ประเมินและพิจารณาให้เหมาะสมกับอาการของผู้ป่วยที่แตกต่างกัน

วิธีหลักในการรักษามะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กหลัก ได้แก่

การผ่าตัด (Surgery)
การผ่าตัดเป็นวิธีรักษามะเร็งปอดระยะแรกที่ยังไม่มีการแพร่กระจาย หรือกระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียง แต่ยังไม่ลุกลามไปที่อวัยวะสำคัญ มักใช้รักษามะเร็งปอดระยะที่ 1–2 เป็นหลัก อาจรักษาร่วมกับการให้เคมีบำบัด และการฉายแสง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการรักษา

การฉายแสง (Radiation therapy)
เป็นการใช้รังสีพลังงานสูงทำลายเซลล์มะเร็ง มักใช้รักษาผู้ป่วยมะเร็งปอดระยะแรกที่ไม่สามารถผ่าตัดได้ ป้องกันการกระจายของมะเร็ง หรือรักษาแบบประคับประคองอาการร่วมกับเคมีบำบัดในผู้ป่วยมะเร็งระยะลุกลาม

การใช้ยา
เป็นการใช้ยาช่วยกำจัดเซลล์มะเร็ง มักใช้รักษามะเร็งปอดระยะที่ 2–4 เป็นหลัก ส่วนระยะที่ 1 จะพิจารณาเป็นรายคน แบ่งได้เป็นยาเคมีบำบัด ยามุ่งเป้า และยาภูมิคุ้มกันบำบัด

• ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy) เป็นการฉีดยาเข้าไปกำจัดและยับยั้งการเติบโตของเซลล์มะเร็ง ตัวยาสามารถเข้าไปได้ทุกส่วนของร่างกาย แต่ผลข้างเคียงจากยามีค่อนข้างมาก เช่น อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ผมร่วง และอื่น ๆ 
• ยามุ่งเป้า (Targeted Therapy) เป็นยารับประทานที่ออกฤทธิ์เฉพาะกับยีนหรือโปรตีนที่กลายพันธุ์ในเซลล์มะเร็ง ไม่กระทบต่อเซลล์ปกติ ทำให้เกิดผลข้างเคียงน้อย และประสิทธิภาพในการรักษาดีกว่าเคมีบำบัด 
• ยาภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) เป็นการฉีดยาเข้าไปกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้จดจำ ก่อนจะทำลายเซลล์มะเร็งด้วยภูมิคุ้มกันของตัวเอง อาจใช้รักษาเดี่ยว ๆ หรือร่วมกับยาเคมีบำบัด

การป้องกันมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก

ปัจจุบันยังไม่มีวิธีที่ป้องกันการเกิดโรคมะเร็งปอด รวมถึงปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กด้วย แต่สามารถลดความเสี่ยงจากโรคได้ด้วยการเลิกสูบบุหรี่ เลี่ยงการรับควันบุหรี่มือสอง และการสัมผัสสารก่อมะเร็งต่าง ๆ ให้ได้มากที่สุด ร่วมกับการดูแลสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอ 

นอกจากนี้ คนที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงมะเร็งปอด เช่น สูบบุหรี่จัด มีอายุ 50 ปีขึ้นไป ทำงานใกล้ชิดกับสารเคมี หรือสารก่อมะเร็ง ควรตรวจสุขภาพเป็นประจำ หรือเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งปอดอย่างสม่ำเสมอ เพื่อระวังความผิดปกติตั้งแต่เนิ่น ๆ 

มะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก (NSCLC) อาจฟังดูน่ากลัว ป้องกันไม่ได้ แต่การรักษาในปัจจุบันพัฒนาไปมาก มีหลากหลายวิธี ยิ่งตรวจพบตั้งแต่ระยะแรก โอกาสในการรักษาหายขาดยิ่งมีมาก การใส่ใจสุขภาพและสังเกตความผิดปกติที่เกิดขึ้น ถือเป็นสิ่งสำคัญในการรับมือกับโรคนี้

หากคุณหรือคนใกล้ตัวมีความเสี่ยงมะเร็งปอด อย่ารอให้มีอาการ! ดูราคาแพ็กเกจตรวจคัดกรองโรคมะเร็ง คลิกที่นี่ จองรับราคาพิเศษก่อนได้ที่ HDmall.co.th