วัคซีน HPV หรือวัคซีนมะเร็งปากมดลูกที่คนรู้จักกัน เป็นวัคซีนที่แนะนำให้ฉีดในเด็ก ทั้งผู้หญิงและผู้ชาย เพื่อลดความเสี่ยงของการติดเชื้อ HPV ซึ่งเป็นต้นเหตุของมะเร็งปากมดลูก หูดหงอนไก่ และมะเร็งบริเวณอื่น อย่างทวารหนัก ช่องคลอด ช่องปากและคอ
การติดเชื้อ HPV นั้นติดต่อกันได้ง่ายจากการมีเพศสัมพันธ์ และการสัมผัสกับเชื้อโดยตรง แล้วถ้าลูกหรือเด็ก ๆ ยังไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ล่ะ จำเป็นต้องได้รับวัคซีน HPV ไหม? บทความนี้มีคำตอบให้กับคุณพ่อคุณแม่ที่เป็นกังวลหรือสงสัย
สารบัญ
วัคซีน HPV มีกี่ชนิด ป้องกันโรคอะไรได้บ้าง?
เชื้อ HPV (Human papillomavirus) มีเป็นร้อยสายพันธุ์ แต่ละสายพันธุ์เพิ่มความเสี่ยงของโรคร้าย ได้ทั้งเหมือนและแตกต่างกัน ปัจจุบันพบราว ๆ 40 สายพันธุ์ที่ต้องระวัง เพราะเป็นต้นเหตุก่อโรคมะเร็งบริเวณอวัยวะเพศและทวารหนัก และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ อย่างหูดหงอนไก่
ตัววัคซีน HPV จะช่วยป้องกันการติดเชื้อครอบคลุม HPV สายพันธุ์หลักที่เป็นอันตรายหรือก่อโรคได้บ่อย มีอยู่ 3 ชนิด ตามจำนวนสายพันธุ์ที่ป้องกันได้ ดังนี้
- วัคซีน HPV ชนิด 2 สายพันธุ์ ป้องกันเชื้อ HPV สายพันธุ์ 16 และ 18 ซึ่งมีความเสี่ยงสูงที่ก่อให้เกิดโรคมะเร็งปากมดลูก
- วัคซีน HPV ชนิด 4 สายพันธุ์ ป้องกันเชื้อ HPV สายพันธุ์ 16 และ 18 ซึ่งมีความเสี่ยงสูงที่ก่อให้เกิดโรคมะเร็งปากมดลูก และป้องกันเชื้อ HPV สายพันธุ์ 6 และ 11 ที่ทำให้เกิดหูดหงอนไก่
- วัคซีน HPV ชนิด 9 สายพันธุ์ ป้องกันเชื้อ HPV สายพันธุ์ 16, 18, 31, 44, 45, 52 และ 58 ครอบคลุมสายพันธุ์ก่อโรคมะเร็งปากมดลูก หูดหงอนไก่ มะเร็งปากช่องคลอด มะเร็งช่องคลอด มะเร็งช่องปากและลำคอ และมะเร็งทวารหนัก รวมถึงการเกิดรอยโรคก่อนเป็นมะเร็ง (Precancerous lesion) ในข้างต้น หรือระยะที่เซลล์เกิดความผิดปกติ มีความเสี่ยงจะเป็นมะเร็งในอนาคต
เปรียบเทียบราคาวัคซีน HPV ครบทุกชนิด
วัคซีน HPV เริ่มฉีดได้ตั้งแต่อายุเท่าไหร่?
เพื่อให้วัคซีน HPV มีประสิทธิภาพสูงสุด ควรฉีดก่อนมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรก และอยู่ในช่วงที่ร่างกายกระตุ้นภูมิได้ดี
ทางการแพทย์จะแนะนำให้เริ่มฉีดวัคซีน HPV ในช่วงอายุ 9–14 ปี เพราะเป็นวัยที่มีการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันที่ดีที่สุด และเป็นการป้องกันก่อนมีโอกาสรับเชื้อ HPV ครั้งแรก ซึ่งมักจะเกิดในช่วงวัยรุ่นเป็นต้นไป
หากไม่ได้ฉีดในช่วงวัยเด็ก ก็ยังฉีดในช่วงอายุ 15–26 ปีได้ หรืออาจขยายเวลาได้ถึง 45 ปี แต่ประสิทธิภาพของวัคซีนจะลดน้อยลง กระตุ้นภูมิร่างกายได้น้อยหรือไม่ดีเท่าในช่วงวัยเด็ก หากต้องการฉีด HPV ควรปรึกษาแพทย์เพิ่มเติมถึงประโยชน์จากวัคซีนอีกครั้ง
วัคซีน HPV ฉีดกี่เข็ม?
การฉีดวัคซีน HPV ต้องฉีดให้ครบถ้วน แบ่งจากช่วงอายุ ดังนี้
- อายุ 9–14 ปี ฉีดวัคซีน 2 เข็ม ห่างกัน 6–12 เดือน
- อายุ 15 ปีขึ้นไป ฉีดวัคซีน 3 เข็ม (ภายในระยะเวลา 1 ปี) เข็มแรกฉีดในวันที่นัดหมาย เข็มที่ 2 ห่างจากเข็มแรก 1–2 เดือน และเข็มที่ 3 ห่างจากเข็มแรก 6 เดือน
ลูกไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ ทำไมถึงต้องฉีดวัคซีน HPV?
ถึงแม้ลูกจะยังไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ แต่การฉีดวัคซีน HPV ตั้งแต่อายุยังน้อย จะช่วยป้องกันไวรัส HPV ก่อนมีความเสี่ยงที่จะสัมผัสเชื้อครั้งแรก เปรียบเสมือนเป็นการเตรียมความพร้อม และช่วยลดความเสี่ยงจากปัญหาสุขภาพในอนาคต
เนื่องจากเชื้อ HPV ติดต่อได้ง่ายจากการมีเพศสัมพันธ์หรือการสัมผัสกับเชื้อโดยตรง ต่อให้ไม่มีเพศสัมพันธ์ ก็ยังคงมีความเสี่ยงที่จะได้รับเชื้อชนิดนี้จากการสัมผัสเชื้อ หรือใช้สิ่งของร่วมกับผู้ติดเชื้อได้
รวมถึงการใช้ถุงยางอนามัยก็ไม่ได้ช่วยป้องกันการติดเชื้อ HPV ได้ 100% เพราะอาจจะมีการสัมผัสสารคัดหลั่งบริเวณอื่นได้
การฉีดวัคซีน HPV จึงช่วยลดความเสี่ยง และลดผลกระทบจากเชื้อ HPV แม้ในกลุ่มคนที่ยังไม่มีเพศสัมพันธ์ อย่างเด็กหรือวัยรุ่นก็ตาม
ให้ลูกฉีดวัคซีน HPV ตั้งแต่เด็ก เป็นการสนับสนุนเรื่องเพศหรือไม่?
การดูแลสุขภาพป้องกันไว้ก่อน ย่อมดีกว่ารักษาภายหลัง โดยเฉพาะโรคร้ายที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีน การฉีดวัคซีน HPV เลยไม่ใช่การสนับสนุนให้ลูกมีเพศสัมพันธ์ แต่เป็นการดูแลสุขภาพในระยะยาว และลดความเสี่ยงจากโรคร้ายแรง
ในอนาคตลูกต้องฉีดวัคซีน HPV ซ้ำไหม?
วัคซีน HPV มีประสิทธิภาพป้องกันโรคยาวนานกว่า 10 ปี หากฉีดวัคซีน HPV ครบตามจำนวนโดสในช่วงวัยเด็กแล้ว ปัจจุบันยังไม่มีคำแนะนำในการฉีดวัคซีนกระตุ้นซ้ำ
กรณีที่เคยฉีดวัคซีน HPV ชนิด 2 สายพันธุ์แล้ว อยากฉีดวัคซีน HPV ชนิด 9 สายพันธุ์เพิ่ม เพื่อให้ครอบคลุมสายพันธุ์อื่น ก็สามารถฉีดได้ แต่จำเป็นต้องเว้นห่างระยะ 1 ปี และปรึกษาแพทย์ร่วมด้วย เพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสม
การฉีดวัคซีน HPV ให้ลูกตั้งแต่อายุเด็กเป็นเหมือนการลงทุนด้านสุขภาพให้กับลูกที่พ่อแม่ทำได้ เพื่อป้องกันไวรัส HPV ที่อาจก่อโรคร้ายในอนาคต ไม่ว่าลูกจะยังไม่เคยมีเพศสัมพันธ์หรือไม่ก็ตาม
สุขภาพของลูกนั้นสำคัญ เตรียมพร้อมก่อนเกิดโรคร้ายย่อมดีกว่า เช็กแพ็กเกจวัคซีน HPV ทุกชนิด เลือกฉีดโรงพยาบาลหรือคลินิกใกล้บ้าน จองผ่าน HDmall.co.th รับโปรพิเศษไปเล๊ย