การติดเชื้อ Helicobacter pylori เป็นสาเหตุหนึ่งที่ก่อให้เกิดโรคในระบบทางเดินอาหาร โดย 3 โรคทางเดินอาหารจากการติดเชื้อ Helicobacter pylori ที่พบได้ คือ โรคกระเพาะอาหารอักเสบ แผลในกระเพาะอาหาร และมะเร็งกระเพาะอาหาร
ไปรู้จักกับเชื้อแบคทีเรีย Helicobacter pylori พร้อมกัน ทำไมเชื้อชนิดนี้ถึงอันตราย ก่อโรคในระบบทางเดินอาหารได้อย่างไร แล้วแต่ละโรคมีอาการผิดปกติอะไรให้สังเกตเห็นบ้าง
สารบัญ
รู้จักเชื้อ Helicobacter pylori คืออะไร ติดต่อยังไง
เชื้อเฮลิโคแบคเตอร์ ไพโลไร (Helicobacter pylori) หรือเรียกสั้น ๆ ว่า เชื้อเอชไพโลไร (H.pylori) เป็นเชื้อแบคทีเรียชนิดหนึ่งที่ปนเปื้อนมากับอาหารและน้ำที่ไม่สะอาด อาหารที่ไม่ผ่านความร้อนหรือปรุงสุกไม่ทั่วถึง
รวมถึงอุปกรณ์กินอาหารหรือประกอบอาหารที่ไม่สะอาด เช่น เขียง จาน ชาม ช้อน ส้อม และเชื้อนี้ยังติดต่อผ่านจากคนสู่คนได้ โดยการกินอาหารร่วมกับผู้ที่มีเชื้อ ยิ่งเป็นคนอยู่บ้านเดียวกันหรือกินอาหารร่วมกับผู้ติดเชื้อบ่อย ๆ จะมีโอกาสสูงที่ได้รับเชื้อไปโดยไม่รู้ตัว
เชื้อแบคทีเรียวายร้ายตัวนี้สามารถฝังตัวอยู่ในกระเพาะอาหารของเราได้นานหลายปี บางคนอาจไม่มีอาการให้ทันสังเกต พอปล่อยให้เกิดการติดเชื้อนาน ๆ จะก่อให้เกิดการอักเสบ จนเป็นแผลเรื้อรังในทางเดินอาหาร และอาจลุกลามกลายไปเป็นมะเร็งกระเพาะอาหารได้
อ่านเพิ่มเติม: เชื้อ H.Pylori แบคทีเรียตัวร้ายทำลายกระเพาะอาหาร ตรวจก่อน รู้ก่อน รักษาได้
Helicobacter pylori ตัวการก่อ 3 โรคทางเดินอาหาร
เชื้อ Helicobacter pylori (H.pylori) เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดอาการหรือโรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร 3 โรค ได้แก่
โรคกระเพาะอาหารอักเสบ
โรคกระเพาะอาหารอักเสบหรือโรคกระเพาะที่หลายคนเรียกกันจนติดปากนั่นเอง เป็นโรคไม่ได้ร้ายแรง ไม่ได้ก่อให้เกิดแผลในกระเพาะอาหาร แต่อาการของโรคมักทำให้ทรมาน และรบกวนการใช้ชีวิตประจำ
โรคกระเพาะอาหารอักเสบเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น กินอาหารไม่ตรงเวลา ความเครียด การสูบบุหรี่ และอีกสาเหตุหนึ่งที่พบได้บ่อยเกิดจากการการติดเชื้อแบคทีเรีย H.pylori
เมื่อได้รับเชื้อ H.pylori เข้าสู่ร่างกาย เชื้อจะไปอาศัยอยู่บริเวณเซลล์เยื่อบุของกระเพาะอาหาร และก่อให้เกิดการอักเสบขึ้น คนที่ติดเชื้อส่วนมากจะไม่ค่อยมีอาการ แต่บางคนอาจพบอาการต่อไปนี้
- ปวดแสบท้อง จุกแน่นท้องบริเวณใต้ลิ้นปี่ (ท้องส่วนบนเหนือสะดือ) มักเป็นตอนท้องว่าง เวลาอิ่มหรือหิว ไม่ได้เป็นตลอดทั้งวัน
- กินอาหารแล้วรู้สึกตื้อ ๆ อิ่มเร็ว ท้องอืด
- คลื่นไส้ อาเจียน
คนที่เป็นโรคกระเพาะจากการติดเชื้อ H.pylori สุขภาพโดยรวมจะไม่ได้ทรุดโทรม แต่จะมีอาการปวดเป็น ๆ หาย ๆ อาจเป็นนาน 1–2 สัปดาห์ แล้วหายไปหลายเดือน ก่อนกลับมาเป็นใหม่ หรือกินยาลดกรด แล้วอาการดีขึ้น แต่สุดท้ายก็กลับมาเป็นใหม่เหมือนเดิม
คนที่มีอาการเข้าข่ายอาการเหล่านี้ ควรไปพบแพทย์ หากปล่อยไว้ การติดเชื้อ H.pylori อาจทำให้กระเพาะอาหารอักเสบเรื้อรังจนเกิดเป็นแผลในกระเพาะอาหาร และเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งกระเพาะอาหารได้ในอนาคต
แผลในกระเพาะอาหาร
แผลในกระเพาะอาหารเป็นโรคที่เกิดแผลระบบทางเดินอาหาร โดยเฉพาะแผลในกระเพาะอาหาร และลำไส้เล็กส่วนต้น สาเหตุมาจากความไม่สมดุลของกรดและน้ำย่อย ทำให้เยื่อบุกระเพาะอาหารถูกกัดกร่อนจนเกิดเป็นแผลขึ้น
แผลในกระเพาะอาหารเกิดได้จากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะการกินอาหารไม่ตรงเวลา การสูบบุหรี่ การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ความเครียด แต่สาเหตุสำคัญมาจากการใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs ที่ทำให้ระคายเคืองกระเพาะอาหาร และการติดเชื้อแบคทีเรีย H.pylori
อาการบ่งบอกว่าอาจเป็นแผลในกระเพาะอาหาร คือ รู้สึกระคายเคืองในกระเพาะ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องอืด มีลมในท้อง อาหารไม่ย่อย ปวดท้องก่อนหรือหลังกินอาหาร ปวดหรือแสบท้องบริเวณลิ้นปี่ เป็น ๆ หาย ๆ
ในกรณีรุนแรงอาจอาเจียนเป็นเลือดหรือสีดำ อุจจาระเป็นเลือด อุจจาระสีดำเหนียวและมีกลิ่นเหม็นรุนแรง ไม่อยากอาหาร น้ำหนักลดหรือมีภาวะโลหิตจางโดยไม่ทราบสาเหตุ
ถ้าไม่ได้รับการรักษา แผลในกระเพาะอาหารยังก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น เลือดออกในทางเดินอาหาร โลหิตจาง กระเพาะอาหารทะลุ กระเพาะอาหารอุดตัน และเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งกระเพาะอาหารในคนที่มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ H.pylori อีกด้วย
ปวดแสบท้องเป็นโรคกระเพาะมานาน ไม่หายสักที แบบนี้วางใจได้หรือเปล่า เช็กให้ชัวร์ว่าไม่มีเชื้อร้ายซ่อนอยู่ HDmall.co.th รวมครบทุกแพ็กเกจ คัดกรองโรคกระเพาะอาหาร ตรวจสมดุลจุลลินทรีย์ในลำไส้ อัลตราซาวด์ช่องท้อง ส่องกล้องทางเดินอาหาร เลือกตรวจแพ็กเกจไหนก็ราคาโปร แถมรับส่วนลดเพิ่ม คลิกเลย!
มะเร็งกระเพาะอาหาร
มะเร็งกระเพาะอาหารอาจพบไม่บ่อยนักในคนไทยเมื่อเทียบกับมะเร็งชนิดอื่น แต่ความน่ากลัวคือ ผู้ป่วยส่วนมากมักตรวจพบมะเร็งชนิดนี้ในระยะท้ายของโรค และมากกว่าครึ่งของผู้ป่วยมักจะเสียชีวิต
มะเร็งกระเพาะอาหารเกิดจากการอักเสบเรื้อรังเป็นเวลานานของเซลล์ในกระเพาะอาหาร โดยปัจจัยก่อโรคมาจากหลายอย่าง เช่น พันธุกรรม อายุที่มากขึ้น การสูบบุหรี่ การดื่มสุรา มีประวัติเป็นโรคกระเพาะอาหารเรื้อรังบางชนิด และการติดเชื้อแบคทีเรีย H.pylori ด้วย
อาการมะเร็งกระเพาะอาหารในระยะแรกมักไม่ชัดเจน ไม่ก็คล้ายกับอาการของโรคกระเพาะอาหารอักเสบ และแผลในกระเพาะอาหาร คือ อาหารไม่ย่อย ไม่สบายท้อง ท้องอืดหลังกินอาหาร คลื่นไส้เล็กน้อย แสบร้อนท้องหรือหน้าอก
หากอยู่ในระยะลุกลามแล้ว อาการจะรุนแรงขึ้น เช่น รู้สึกไม่สบายท้อง โดยเฉพาะท้องส่วนบนและตรงกลาง อาเจียนมีเลือดปน อุจจาระสีดำคล้ำหรือมีเลือดปน กลืนอาหารลำบาก กินอาหารได้น้อยลง และอ่อนเพลีย
อ่านเพิ่มเติม: เช็กความเสี่ยงมะเร็งกระเพาะอาหาร ปัจจัยเสี่ยง อาการ และการป้องกัน
เชื้อ Helicobacter pylori ป้องกันอย่างไร
การลดความเสี่ยงไม่ให้ติดเชื้อ H.pylori ทำได้โดยหลีกเลี่ยงการกินอาหารและน้ำดื่มที่ไม่สะอาด อาหารไม่สุกหรืออุ่นร้อนไม่ทั่วถึง และล้างมือให้สะอาดก่อนกินอาหาร เตรียมหรือประกอบอาหาร และควรใช้ช้อนกลางเมื่อต้องกินอาหารร่วมกับผู้อื่น
หากมีความเสี่ยงในการติดเชื้อ H.pylori หรือสงสัยว่าติดเชื้อชนิดนี้ ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อเข้ารับการตรวจคัดกรองหาเชื้อ H.pylori และรักษาให้หายขาด เพราะการติดเชื้อจำเป็นต้องใช้ยาปฏิชีวนะ และต้องตรวจหาเชื้อซ้ำอีกครั้งหลังการรักษา
การตรวจหาเชื้อ H.pylori นั้นไม่ยุ่งยาก มีอยู่หลายวิธี เช่น การตรวจอุจจาระ การตรวจเลือด การตรวจผ่านทางลมหายใจ และการส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร โดยแพทย์จะเป็นคนแนะนำวิธีที่เหมาะสมให้
นอกจากนี้ ควรตรวจสุขภาพเป็นประจำ และไม่ละเลยสัญญาณเตือนจากร่างกาย เมื่อพบความผิดปกติเพียงเล็กน้อย ควรไปพบแพทย์ จะได้ตรวจรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ ย่อมส่งผลดีกว่าเป็นหนักแล้ว
มีอาการสุ่มเสี่ยง ไม่รู้ติดเชื้อ H.pylori หรือเป็นโรคทางเดินอาหารเฉย ๆ HDmall.co.th รวมครบทุกแพ็กเกจ จะตรวจคัดกรองโรคกระเพาะอาหาร หรือตรวจหาเชื้อ H.pylori เลือกได้เลย จองก่อนราคาปรับขึ้น คลิกเลย!
