รู้ทุกเรื่องเกี่ยวกับการทำหมันชายและทำหมันหญิง

การคุมกำเนิดของมนุษย์มีหลายวิธีด้วยกัน แต่วิธีที่ได้ผลเกือบ 100% นั่นคือ วิธีทำหมัน (Sterilization) ซึ่งสามารถทำได้ทั้งผู้ชาย และผู้หญิง โดยเฉพาะการทำหมันในเพศชายที่ได้รับความนิยม และยังให้ผลลัพธ์ป้องกันการมีบุตรได้ดีที่สุดด้วย

การทำหมันถาวรในผู้ชาย

การทำหมันในผู้ชาย (Vasectomy) เป็นวิธีคุมกำเนิดแบบถาวร ผ่านการผูก และตัดท่อทางเดินน้ำอสุจิเพื่อปิดกั้นไม่ให้เชื้ออสุจิสามารถออกมาผสมกับไข่ของเพศหญิงได้ วิธีนี้ยังทำให้อัณฑะสามารถผลิตฮอร์โมน และอสุจิได้ตามปกติ อีกทั้งยังปลอดภัย และมีผลข้างเคียงน้อย

การทำหมันผู้ชายมีโอกาสที่จะทำให้เกิดการตั้งครรภ์เพียง 1 ใน 1,000 โดยอาจเกิดจากความผิดพลาดในการผ่าตัด หรือท่อนำอสุจิเกิดการเชื่อมต่อกันได้เอง

สำหรับการทำหมันผู้ชายมีอยู่ด้วยกัน 2 วิธี คือ

• ใช้มีดกรีดถุงอัณฑะ เพื่อเป็นการเปิดแผลหาท่อทางเดินของอสุจิประมาณ 1-2 แผล ขนาดแผลประมาณ 2 เซนติเมตร จากนั้นแพทย์จะผูก และตัดท่อทางเดินของเชื้ออสุจิทั้ง 2 ข้าง จากนั้นแพทย์จะเย็บปิดแผลโดยใช้ไหมละลาย เป็นอันเสร็จขั้นตอนการทำหมัน
• ใช้อุปกรณ์เจาะ บริเวณผิวหนังถุงอัณฑะ เพื่อหาท่อนำอสุจิ วิธีนี้ขนาดแผลจะเล็กกว่าวิธีแรก เมื่อพบแล้วก็จะทำการผูก และตัดท่อทางเดินอสุจิเหมือนวิธีแรก แต่ไม่ต้องเย็บปิดแผล

การทำหมันชายไม่มีผลในแง่ของสมรรภาพทางเพศ เนื่องจากการผ่าตัดไม่เกี่ยวกับเส้นประสาทบริเวณนั้น และไม่มีผลต่อการเกิดโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก หรือโรคมะเร็งอัณฑะ แต่อาจพบภาวะแทรกซ้อน คือ ปวด บวม มีเลือดออก และมีลิ่มเลือดคั่งบริเวณถุงอัณฑะ

นอกจากนี้ ยังมีความเข้าใจผิดบางอย่างเกี่ยวกับการทำหมันชาย ที่คุณควรเข้าใจเสียใหม่ เช่น

1. ผู้ที่มาทำหมันจะยังไม่เป็นหมันทันทีหลังผ่าตัด เพราะยังมีตัวอสุจิตกค้างอยู่ในหลอดน้ำอสุจิ คุณต้องรอนานประมาณ 1-3 เดือน หรือมีการหลั่งอสุจิอย่างน้อย 20 ครั้ง จากนั้นควรทำการตรวจยืนยันว่า ยังมีน้ำเชื้ออยู่หรือไม่
2. การทำหมันชาย ไม่ใช่การตัดลูกอัณฑะออกไป อย่างที่หลายคนเข้าใจผิด หรือกลัวกัน แต่เป็นเพียงการผ่าตัดผูกท่ออสุจิ เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวอสุจิปนออกมาเมื่อมีการหลั่งสารหล่อลื่นขณะมีเพศสัมพันธ์ หรือสำเร็จความใคร่
3. การทำหมันชาย เป็นการทำคุมกำเนิดถาวร หากยังไม่มั่นใจว่า จะมีบุตรหรือไม่ ทางที่ดีคุณควรเลือกทำคุมกำเนิดประเภทถาวร

การทำหมันหญิง

การทำหมันหญิง (Tubal Sterilization) เป็นวิธีทำหมันโดยการผูก และตัดท่อรังไข่ ไม่ให้ไข่สามารถเดินทางมาพบกับอสุจิจนเกิดการปฏิสนธิได้ อย่างไรก็ตาม การทำหมันในเพศหญิงยังมีโอกาสล้มเหลวจนเกิดการตั้งครรภ์ได้มากกว่าการทำหมันในผู้ชายถึง 5 เท่า

ผู้หญิงที่ทำหมันแล้วยังสามารถเกิดการตั้งครรภ์ได้ 2-3 ราย จากการทำหมัน 1,000 ราย สำหรับการทำหมันผู้หญิงแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. การทำหมันหลังคลอด หรือทำหมันเปียก (Post-partum sterilization) คือ การทำหมันทันทีหลังจากที่ฝ่ายหญิงคลอดบุตรได้ 1-2 วันการทำหมันหลังคลอดเป็นวิธีการทำหมันแบบที่นิยมกันที่สุด เพราะมดลูกในช่วงหลังคลอดยังไม่เข้าอู่ อีกทั้งยังคงมีขนาดใหญ่ และอยู่สูงทำให้แพทย์คลำหาเจอทางหน้าท้องได้ง่ายวิธีการ คือ แพทย์ฉีดยาชา และกรีดแผลที่ใต้สะดือ หรือทางช่องคลอด เมื่อถึงท่อนำไข่ก็จะผูกท่อรังไข่ทีละข้าง แล้วตัดส่วนปลายที่ผูก จากนั้นทำแบบเดียวกันกับท่อนำไข่อีกข้างที่เหลือ โดยใช้เวลาขั้นตอนตั้งแต่เริ่มจนจบเพียง 10-15 นาทีระยะเวลาที่เหมาะสมในการทำหมันหลังคลอด คือ 24-48 ชั่วโมงหลังคลอด
2. การทำหมันในช่วงที่ไม่ใช่หลังคลอด หรือทำหมันแห้ง (Interval sterilization) เป็นวิธีทำหมันที่ยุ่งยากกว่าวิธีแรก และต้องกระทำด้วยแพทย์ที่มีความชำนาญมากกว่าเนื่องจากการทำหมันวิธีนี้จะคลำหาท่อนำไข่ได้ยากกว่า หรืออาจจะหาไม่เจอทางหน้าท้อง จนต้องใช้อุปกรณ์ส่องเข้าไปช่วย พร้อมกับอาจจะต้องวางยาสลบยาด้วยช่วงเวลาที่เหมาะกับการทำหมันแบบนี้ คือ ช่วงหลังคลอดบุตรประมาณ 6 สัปดาห์ขึ้นไป

วิธีการ คือ แพทย์จะกรีดแผลบริเวณหัวเหน่า หรือเจาะที่ช่องท้อง จากนั้นจึงส่องกล้องเพื่อหาท่อนำไข่ เมื่อเจอแล้วจะใช้วิธีผูกแล้วตัดปลายที่ผูกทั้งสองข้างเหมือนการทำหมันเปียก แต่จะใช้การจี้ท่อนำไข่ด้วยไฟฟ้า หรือจะใช้หนีบด้วยคลิป

การทำหมันหญิงสามารถกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้ 2-3 วัน และสามารถมีเพศสัมพันธ์ได้ภายใน 4-7 วัน โดยหลังจากทำหมันหญิงแล้ว ผู้หญิงจะยังคงมีประจำเดือนตามปกติ และมีอารมณ์ความรู้สึกทางเพศปกติ

แต่ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น และเป็นอันตราย คือ หากเกิดการตั้งครรภ์ขึ้นหลังจากการทำหมันหญิงแล้ว การแก้หมันจะมีโอกาสทำให้เป็นการตั้งครรภ์นอกมดลูกได้

สถานที่รับทำหมันชาย และหญิง

เราสามารถเข้ารับบริการได้ตามโรงพยาบาลทั่วไปทั้งของรัฐบาล หรือเอกชน และยังสามารถใช้สิทธ์ของบัตรทอง 30 บาท หรือบัตรประกันสังคมได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายอีกด้วย

ราคาค่าทำหมันชายและหญิง

โรงพยาบาลเอกชน

• ราคาทำหมันชาย 6,000-15,000 บาท
• ราคาทำหมันหญิง 12,000-15,000 บาท

โรงพยาบาลรัฐบาล

• ราคาทำหมันชาย 500-3,000 บาท
• ราคาทำหมันหญิง 3,000-4,000 บาท

ทั้งนี้เป็นเพียงราคาคร่าวๆ เท่านั้น โดยราคาย่อมเปลี่ยนแปลงตามวันเวลาและขึ้นอยู่กับทางโรงพยาบาลในแต่ละที่อีกด้วย หากต้องการใช้บริการควรนัดและตรวจสอบราคาทางโรงพยาบาลไว้ล่วงหน้าเสียก่อน

การทำหมันจะไม่ส่งผลกระทบกับชีวิตประวันแม้แต่น้อย ต่างจากความเข้าใจผิดๆ ที่หลายคนยังไม่รู้ ผู้ชายหลายคนไม่ยอมทำหมัน เพราะคิดว่าจะกลายเป็นคนไม่มีสมรรถภาพทางเพศอีกต่อไป จนทำให้เกิดปัญหามีบุตรหลายคนจนไม่สามารถเลี้ยงดูได้

นอกจากนี้ ผู้ที่ต้องการหมันหลายคนยังเข้าใจผิดว่า ทำหมันแล้วจะอ้วนขึ้น หรือกลายเป็นโรคประสาท หงุดหงิด ปวดศีรษะ ไม่มีประจำเดือน และเป็นโรคมะเร็งได้ ซึ่งความเชื่อผิดๆ เหล่านี้ล้วนแต่ไม่เป็นความจริงใดๆ ทั้งสิ้น

คู่สมรสใดที่ไม่ต้องการมีบุตร การทำหมันจะเป็นการคุมกำเนิดที่ดี และมีประสิทธิภาพพอสมควร อีกทั้งไม่ได้ส่งผลกระทบต่อเรื่องบนเตียงของคุณแต่อย่างใด