ยา Ephedrine - ข้อมูล ข้อบ่งใช้ ผลข้างเคียง

อ่านข้อมูลที่น่าสนใจและเป็นประโยชน์เรื่อง Ephedrine และ Pseudoephedrine ยาในกลุ่มยาลดอาการคัดจมูก (Nasal decongestants) ที่ควรรู้ ตลอดจนข้อมูลน่ารู้เรื่องชื่อสามัญ ชื่อการค้า ประเภท ข้อบ่งใช้ การออกฤทธิ์ ผลข้างเคียง และการพยาบาล หากคุณสนใจ สามารถอ่านต่อได้ที่นี่

Ephedrine

ชื่อสามัญ   Ephedrine hydrochloride

ชื่อการค้า        Brondil

ประเภท                 ยาลดอาการคัดจมูกที่ได้ผลดี แต่ระยะเวลาออกฤทธิ์สั้น

ข้อบ่งใช้                ห้ามเลือดกําเดาไหลหรือใช้ห้ามเลือดเวลาผ่าตัดจมูก อาจใช้เป็นยารักษาโรคหอบหืด

และไอเรื้อรัง

การออกฤทธิ์

กระตุ้นปลายประสาท Adrenergic ให้หลัง Noradrenalin มีผลโดยตรงต่อตัวรับอัลฟา

และเบตา มีฤทธิ์คล้าย Adrenalin แต่มีฤทธิ์อยู่ได้นานกว่า กระตุ้นระบบประสาทกลาง มากกว่า และเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดน้อยกว่า โดยให้ผลตอบสนองตรงข้ามกับฮีสตามีน ผลของยาต่อเยื่อบุจมูกจะทําให้หลอดเลือดหดตัว และการสร้างน้ำมูกลดลง ลดการบวมคั่งของเนื้อเยื่อในช่องจมูก และมีฤทธิ์เป็นยาขยายหลอดลม

ผลข้างเคียง

หากใช้ยานี้นาน ๆ ผลเสียที่เกิดขึ้น คือ อาการแน่นจมูกจะเป็นมากกว่าเดิม แม้จะหยอดยาสักเท่าไรจมูกก็ไม่ยอมโล่ง หรือจมูกโล่งเพียง 5-10 นาทีเท่านั้น ปรากฏการณ์เช่นนี้เกิดจาก การขยายตัวของเส้นเลือดหลังจากการหดตัวไปแล้ว และการขยายตัวของเส้นเลือดนี้ทําให้ แน่นจมูกอย่างมาก จึงควรใช้ยาหยอดจมูกในกรณีที่จําเป็นจริงๆ เท่านั้น ไม่ใช้ติดต่อกันเกิน 7 วัน เพราะจะทําให้ดื้อยาและเสพติดได้

การพยาบาล         ให้หยอดยาในท่าศีรษะต่ำและตะแคงข้าง ทิ้งไว้ 3-5 นาที ต่อจากนั้นจึงสั่งน้ำมูกออก ทําอย่างช้า ๆ อีก 1 - 2 ครั้ง หากยังมีน้ำมูกอีก เพื่อลดปริมาณยาที่ถูกดูดซึมจากทางเดินอาหาร และเกิดอาการข้างเคียงของยาน้อย ควรเลี่ยงการให้ยาใกล้เวลานอน

Pseudoephedrine

ชื่อสามัญ               Pseudoephedrine hydrochloride

ชื่อการค้า               *Actited, *Actited Compound, *Actifed DM Cough, *Actil, *Actiplex, *Adulfed,

*A-Mol Plus, “Antussia, Benadryl Decongestant, Bluco, “Brontus, Clarinase 24 Hour, *Clarinase Repetab/Clarinase Syrup, *Clinikold, *Cofed, *Colidine, *Comfy, Consinut, *Consudine, Co-Pyronil I, *Decolgen/Decolgen DE/Decolgen Plus/Decolgen Prin, *Hiscited, *lyafin, Kona, *Meditussin Clearcap, *Med-Actigen, *Medofed, “Milafed, *Nanated, *Nasolin, *Nasorest, *Nasorest Expectorant, *Neozep LX, *Nostrilet, *Nutacold, *Pharfed, Polamine, *Policol, Policold, *Polyfed, Pondactil, *Profed, *Prophedin, Pseudoephedrine Asian Pharm, Pseudoephedrine Medicine Products, Pseudoephedrine Medicine Supply, Pseudoephedrine Milano, *Rhinadine, Rhinar, *Rhinohist, Robitussin PE, *Robitussin Ps, *Sidan, *Sinusaid, Sudomed, Sudosian, *Sufed, Telfast D, *Tiffy Fu. *Tifed, *Triofed, *Tripo, *Tnprodnine, *Tylenol Cold, *Vefed, Vesprolid HCL, *Zyrtec-D

ประเภท                 ยาหยอดจมูก ยาหยอดจมูกส่วนใหญ่ประกอบด้วยยาหดเส้นเลือดหรือลดน้ำมูก โดยผสม Pseudoephedrine

ข้อบ่งใช้                 ลดน้ำมูกสําหรับผู้ป่วยที่มีอาการแน่นจมูกอย่างรุนแรง โดยที่ไม่สามารถที่จะทําให้อาการดีขึ้นได้จากการรับประทานยา

การออกฤทธิ์

กระตุ้นปลายประสาท Adrenergic ให้หลั่ง Noradrenalin มีผลโดยตรงต่อตัวรับ 1 ทําให้หลอดเลือดหดตัว ช่วยทําให้ผู้ป่วยหายใจดีขึ้น

ผลข้างเคียง

กระสับกระส่าย ปวดศีรษะ มึนงง หลงลืม ชัก มองไม่ชัด กลัวแสง คลื่นไส้ อาเจียน เบืออาหาร ความดันโลหิตสูง หัวใจเต้นผิดจังหวะ ใจสั่น เจ็บยอดอก หายใจลําบาก ปัสสาวะผิดปกติ ซีด เหงื่อออก

การพยาบาล

1. ควรระวังในผู้ป่วยโรคหัวใจ เบาหวาน โรคต่อมไทรอยด์ ความดันในลูกตาสูง ความดันโลหิตสูง ผู้สูงอายุ

2. แนะนําผู้ป่วยอย่าใช้ยานี้เป็นเวลานาน ๆ  

3. ติดตามผลข้างเคียง เช่น มึนงง อ่อนเพลีย กระสับกระส่าย เวียนศีรษะ มือสั่น แนะนําผู้ป่วยให้หลีกเลี่ยงการขับรถ เป็นต้น โดยประเมินอาการผิดปกติต่างๆ จากสีผิว อุณหภูมิ การรับรู้ อารมณ์ ความรู้สึกส่วนปลาย การมองเห็น ความดันโลหิต ชีพจร การ หายใจ หากพบอาการผิดปกติต้องรายงานแพทย์ทราบ