รู้จักกับยาฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir) รักษาโควิด-19 ได้จริงหรือ?

HDmall สรุปให้

ขยาย

ปิด

ยาฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir) เป็นยาที่ขึ้นทะเบียนสำหรับใช้รักษาโรคไข้หวัดใหญ่ แต่มีฤทธิ์ต้านไวรัสในกลุ่มอาร์เอนเอไวรัสได้หลายชนิด จึงถูกนำมาใช้รักษาโรคติดเชื้อไวรัสอื่นๆ ด้วย เช่น โรคชิคุนกุนยา โรคปากและเท้าเปื่อย โรคไข้เหลือง รวมไปถึงโรคโควิด-19 ที่กำลังแพร่ระบาดอยู่ในขณะนี้
ยาฟาวิพิราเวียร์ จะถูกเปลี่ยนแปลงด้วยเอนไซม์ในร่างกายเป็นฟาวิพิราเวียร์ไรโบซิลไตรฟอสเฟต (Favipiravir ribosyl triphosphate) ซึ่งมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์อาร์เอ็นเอพอลิเมอเรส (RNA-dependent RNA polymerase) ที่มีส่วนสำคัญในการเพิ่มจำนวนไวรัส จึงสามารถช่วยยับยั้งการเพิ่มจำนวนไวรัสได้
ยาฟาวิพิราเวียร์ จะถูกใช้ในผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงอาการของโรครุนแรง ผู้ป่วยที่มีอาการปอดบวม ปอดอักเสบ ภาวะพร่องออกซิเจน (ออกซิเจนในเลือดต่ำกว่า 96%) หรือมีภาวะลดลงของออกซิเจนในเลือดมากกว่าหรือเท่ากับ 3% ขณะออกแรงจากครั้งแรกที่วัดได้
ผู้ที่ต้องการรับยาฟาวิพิราเวียร์นั้น จะต้องเข้าระบบการรักษาก่อน โดยติดต่อที่เบอร์โทรศัพท์ 1330, 1323, 1422, 1442, 1646, 1668, 1669 และ1506 หรือลงทะเบียนผ่านเว็บไซต์ https://crmsup.nhso.go.th หรือแอดไลน์ @nhso หรือเพจเฟซบุ๊ก เราต้องรอด
เปรียบเทียบแพ็กเกจและราคาตรวจโควิด-19 หรือแอดไลน์ @hdcoth

ฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir) เป็นยาต้านไวรัสที่ถูกนำมาใช้ในการรักษาโรคโควิด-19 (COVID-19)

ในปัจจุบัน องค์การเภสัชกรได้ผลิตยาฟาวิพิราเวียร์เอง มีชื่อทางการค้าว่า “ฟาเวียร์ (FAVIR)” โดยได้รับการขึ้นทะเบียนจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) แล้ว และในเดือนสิงหาคมนี้ จะเริ่มกระจายยาฟาเวียร์เข้าระบบการรักษาผู้ป่วยโควิด-19

ในบทความนี้ HDmall.co.th จะพาไปทำความรู้จักกับยาฟาวิพิราเวียร์ว่า คืออะไร มีแนวทางการใช้อย่างไร ใช้ในเด็กและคนท้องได้หรือไม่ และมีข้อควรระวังอะไรบ้าง

ยาฟาวิพิราเวียร์ คืออะไร?

ยาฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir) เป็นยาที่ขึ้นทะเบียนสำหรับใช้รักษาโรคไข้หวัดใหญ่

อย่างไรก็ตาม ยาฟาวิพิราเวียร์มีฤทธิ์ต้านไวรัสในกลุ่มอาร์เอนเอไวรัสได้หลายชนิด จึงถูกนำมาใช้รักษาโรคติดเชื้อไวรัสอื่นๆ ด้วย เช่น โรคชิคุนกุนยา โรคปากและเท้าเปื่อย โรคไข้เหลือง รวมไปถึงโรคโควิด-19 ที่กำลังแพร่ระบาดอยู่ในขณะนี้

ยาฟาวิพิราเวียร์ รักษาโรคโควิด-19 ได้จริงหรือไม่?

ยาฟาวิพิราเวียร์มีส่วนช่วยในการรักษาโรคโควิด-19 ได้จริง โดยตัวยาจะถูกเปลี่ยนแปลงด้วยเอนไซม์ในร่างกายเป็นฟาวิพิราเวียร์ไรโบซิลไตรฟอสเฟต (Favipiravir ribosyl triphosphate) ซึ่งมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์อาร์เอ็นเอพอลิเมอเรส (RNA-dependent RNA polymerase)

เอนไซม์อาร์เอ็นเอพอลิเมอเรสนั้น เป็นเอ็นไซม์ที่มีส่วนสำคัญในการเพิ่มจำนวนไวรัส การรับประทานยาฟาวิพิราเวียร์จึงสามารถช่วยยับยั้งการเพิ่มจำนวนไวรัสได้

นอกจากนี้ฟาวิพิราเวียร์ไรโบซิลไตรฟอสเฟตยังทำให้เกิดการสร้างพันธุกรรมอาร์เอนเอของไวรัสที่ผิดปกติ และทำให้ไวรัสตายได้อีกด้วย

แนวทางการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ในการรักษาโรคโควิด-19

กรมการแพทย์ ได้อัปเดตแนวทางการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ในการรักษาโรคโควิด-19 ในแนวทางเวชปฏิบัติการวินิจฉัย ดูแลรักษาและป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาล กรณีโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) สําหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข ฉบับปรับปรุง วันที่ 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2564 มีรายละเอียดดังนี้

แนวทางการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์รักษาโรคโควิด-19 ในผู้ใหญ่

ในกลุ่มผู้ป่วยที่ไม่แสดงอาการ ไม่จำเป็นต้องให้ยาฟาวิพิราเวียร์ เนื่องจากส่วนใหญ่แล้ว สามารถหายได้เอง

แต่สำหรับผู้ที่มีอาการเล็กน้อย แต่ไม่รุนแรง ไม่มีปอดอักเสบ ไม่มีปัจจัยเสี่ยงรวมด้วย ผลจากการถ่ายภาพเอกซเรย์ปอกปกติ แพทย์อาจให้ยาฟาวิพิราเวียร์ โดยขนาดยาขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์

ทั้งนี้หากตรวจพบเชื้อมาเกิน 7 วันแล้ว และผู้ป่วยไม่มีอาการ หรือมีอาการน้อย ก็อาจไม่จำเป็นต้องให้ยาฟาวิพิราเวียร์ เพราะพ้นขีดอันตราย และน่าจะหายได้เองโดยไม่มีภาวะแทรกซ้อน

ส่วนผู้ป่วยที่ไม่มีอาการ หรือมีอาการไม่รุนแรง แต่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรง หรือมีโรคร่วมสำคัญ ได้แก่

มีอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป
เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) หรือโรคปอดเรื้อรังอื่นๆ
โรคไตเรื้อรัง (CKD)
โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคหัวใจแต่กําเนิด โรคหลอดเลือดสมอง
โรคเบาหวานที่ควบคุมไม่ได้
ภาวะอ้วน (น้ําหนักมากกว่า 90 กก. หรือ BMI ≥30 กก./ตร.ม.)
ตับแข็ง
ภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ และ lymphocyte น้อยกว่า 1,000 เซลล์/ลบ.มม.

รวมถึงผู้ป่วยที่ไม่มีปัจจัยเสี่ยงแต่มีแนวโน้มที่จะมีความรุนแรงของโรคมากขึ้น และผู้ที่ป่วยที่มีปอดบวมเล็กน้อย กรมการแพทย์แนะนำให้เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลอย่างน้อย 14 วัน โดยให้ยาฟาวิพิราเวียร์ เป็นเวลา 5 วัน หรือมากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์

ในกรณีที่มีอาการแย่ลง หรือถ่ายภาพปอดรังสีแย่ลง แพทย์อาจพิจารณาให้ใช้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid) ร่วมด้วย

ส่วนผู้ป่วยที่มีอาการปอดบวมที่มีภาวะพร่องออกซิเจน (Hypoxia) ระดับออกซิเจนในเลือดต่ำกว่า 96% หรือมีภาวะลดลงของออกซิเจนในเลือดมากกว่าหรือเท่ากับ 3% ขณะออกแรงจากครั้งแรกที่วัดได้ หรือภาพรังสีทรวงอกมี Progression ของ Pulmonary infiltrates

แนะนำให้ใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ เป็นเวลา 5-10 วัน โดยอาจให้ lopinavir/ritonavir 5-10 วัน หรือยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ร่วมด้วย ขึ้นอยู่กับอาการทางคลินิก และดุลยพินิจของแพทย์

แนวทางการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์รักษาโรคโควิด-19 ในเด็ก

ในผู้ป่วยเด็กที่ไม่มีอาการ การจะให้ยาฟาวิพิราเวียร์หรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์

ในผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรง ไม่มีปอดบวม และไม่มีปัจจัยเสี่ยง ได้แก่ อายุน้อยกว่า 1 ปี และภาวะเสี่ยงอื่นๆ เหมือนกับผู้ใหญ่ ให้รักษาตาอาการ และพิจราณาให้ยาฟาวิพิราเวียร์ เป็นเวลา 5 วัน

ในผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรง แต่มีปัจจัยเสี่ยง หรือมีอาการปอดบวม (pneumonia) เล็กน้อย พิจารณาให้ยาฟาวิพิราเวียร์ เป็นเวลา 5 วัน หรือมากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์

ในผู้ป่วยที่มีอาการปอดบวม หายใจเร็วกว่าอัตราการหายใจตามกําหนดอายุ หรือมากกว่า...

60 ครั้ง/นาที ในเด็กอายุน้อยกว่า 2 เดือน
50 ครั้ง/นาที ในเด็กอายุ 2-12 เดือน
40 ครั้ง/นาที ในเด็กอายุ 1-5 ปี
30 ครั้ง/นาที ในเด็กอายุมากกว่า 5 ปี

แพทย์พิจารณาให้ยาฟาวิพิราเวียร์ 5-10 วัน โดยอาจพิจารณาให้ร่วมกับ lopinavir/ritonavir เป็นเวลา 5-10 วัน หรือยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ร่วมด้วย

แนวทางการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์รักษาโรคโควิด-19 ในเด็ก ในหญิงตั้งครรภ์

จากการศึกษาในสัตว์ทดลอง พบว่า ยาสามารถผ่านรกและขับออกทางน้ำนมได้ อีกทั้งยังมีความเสี่ยงที่จะทำให้ทารกในครรภ์พิการได้ โดยเฉพาะเมื่อได้รับยาในขนาดสูง

การให้ยาฟาวิพิราเวียร์ในหญิงตั้งครรภ์จึงต้องมีการปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ร่วมกับการตัดสินใจของหญิงตั้งครรภ์และคนในครอบครัว

หากแพทย์ประเมินแล้วว่า ผู้ป่วยได้รับประโยชน์จากการใช้ยามากกว่าความเสี่ยง ก็อาจพิจารณาให้ยาฟาวิพิราเวียร์ได้

ขนาดยาฟาวิพิราเวียร์สำหรับรักษาโรคโควิด-19 ในผู้ใหญ่ เป็นอย่างไร?

ให้ยาฟาวิพิราเวียร์ ขนาดยา 200 มิลลิกรัมต่อเม็ด โดยแบ่งเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้

ผู้ที่มีน้ำหนักตัวน้อยกว่า 90 กิโลกรัม วันที่ 1 ให้ 1,800 มิลลิกรัม (9 เม็ด) วันละ 2 ครั้ง วันต่อมา ให้ 800 มิลลิกรัม (4 เม็ด) วันละ 2 ครั้ง จนกว่าจะหายดี
ผู้ที่มีน้ําหนักตัวมากกว่า 90 กิโลกรัม วันที่ 1 ให้ 2,400 มิลลิกรัม (12 เม็ด) วันละ 2 ครั้ง วันต่อมา ให้ 1,000 มิลลิกรัม (5 เม็ด) วันละ 2 ครั้ง

ขนาดยาฟาวิพิราเวียร์สำหรับรักษาโรคโควิด-19 ในเด็ก เป็นอย่างไร?

การให้ยาฟาวิพิราเวียร์ในเด็ก วันที่ 1 ให้ 60 mg/kg/day วันละ 2 ครั้ง และวันต่อมา ให้ 20 mg/kg/day วันละ 2 ครั้ง โดยเจ้าหน้าที่จะเป็นผู้คำนวณปริมาณยาให้

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้จากการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ มีอะไรบ้าง?

ผลข้างเคียงที่อาจพบได้จากการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ ได้แก่ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ตับอักเสบ และเชื้อดื้อยา หากหลังจากรับประทานยาแล้วมีอาการผิดปกติ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ

ข้อควรระวังในการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ มีอะไรบ้าง?

ข้อควรระวังในการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ มีดังนี้

การใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ในหญิงตั้งครรภ์ อาจทำให้ทารกอวัยวะพิการ (Teratogenic effect) ได้
ระวังการเพิ่มระดับกรดยูริก (Uric acid) หากใช้ร่วมกับยาไพราซินาไมด์ (Pyrazinamide)
ระวังภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia) หากใช้ร่วมกับยารีพาไกลไนด์ (Repaglinide) หรือยาไพโอกลิตาโซน (Pioglitazone)
ผู้ที่การทำงานของตับบกพร่องในระดับปานกลางถึงรุนแรง ให้ลดขนาดยาลง เป็นวันที่ 1 ให้ 4 เม็ด วันละ 2 ครั้ง วันต่อมา 2 เม็ด วันละ 2 ครั้ง

สามารถรับยาฟาวิพิราเวียร์ได้ที่ไหน?

หากตรวจพบเชื้อโควิด-19 ให้โทรแจ้งโรงพยาบาล หรือสถานพยาบาลที่ขึ้นทะเบียนกับสปสช. เพื่อเข้าระบบ Home Isolation ที่เบอร์โทรศัพท์ 1330, 1323, 1422, 1442, 1646, 1668, 1669 และ1506 หรือลงทะเบียนผ่านเว็บไซต์ https://crmsup.nhso.go.th หรือแอดไลน์ @nhso หรือเพจเฟซบุ๊ก เราต้องรอด

เมื่อเข้าสู่ระบบแล้ว ผู้ป่วยโควิด-19 จะได้รับการตรวจอาการเพื่อจำแนกระดับผู้ป่วยออกเป็นสีเขียว สีเหลือง และสีแดง เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสม

โดยผู้ที่ต้องกักตัวที่บ้าน จะได้รับเครื่องมือวัดไข้ เครื่องมือวัดค่าออกซิเจนในเลือด และยารักษาโรคที่จำเป็น (หากแพทย์พิจารณาแล้วว่า จะต้องใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ ก็จะได้รับการจัดสรรด้วย) เพื่อให้ผู้ป่วยดูแลตนเองได้ ในขณะที่ทำ Home Isolation หรือรอเตียง

ยาฟาวิพิราเวียร์ เป็นยาที่ต้องสั่งจ่ายโดยแพทย์ และมีผลข้างเคียงหลายอย่าง เพื่อความปลอดภัยในการใช้ยา ควรปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกรทุกครั้ง

สถานการณ์โรคโควิด-19 ในประเทศไทยยังคงเป็นที่น่ากังวลใจ ในระหว่างนั้น เราควรป้องกันตัวเองให้ดีที่สุด โดยการหลีกเลี่ยงการอยู่ในพื้นที่ชุมชน สวมใส่หน้ากากอนามัยทุกครั้งที่ออกจากบ้าน หมั่นล้างมือเป็นประจำ และฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 เมื่อมีโอกาส

HDmall.co.th ขอเป็นหนึ่งในกำลังใจให้กับคนไทยทุกคน เราจะผ่านวิกฤตการณ์ครั้งนี้ไปด้วยกัน และหวังเป็นอย่างยิ่งว่า สถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ทั้งในประเทศไทยและทั่วโลกจะจบลงโดยเร็วที่สุด

สำหรับใครที่ต้องการตรวจหาเชื้อโควิด-19 สามารถ เปรียบเทียบแพ็กเกจและราคาตรวจโควิด-19 ล่าสุด ได้ที่นี่ หรือแอดไลน์ @hdcoth เพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ มีจิ๊บใจดีคอยให้บริการทุกวันตั้งแต่เวลา 9 โมงเช้าถึงตีหนึ่ง แอดได้เลยไม่ต้องรอ!

รวมบทความที่เกี่ยวข้องกับวัคซีนโควิด

ที่มาของข้อมูล

กรมการแพทย์,ฉบับปรับปรุง วันที่ 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2564 สําหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสขุ

แนวทางเวชปฏิบัติการวินิจฉัย ดูแลรักษาและป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาล กรณีโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) (https://covid19.dms.go.th/backend/Content/Content_File/Covid_Health/Attach/25640721115923AM_CPG_COVID_v.16.4.n.pdf?fbclid=IwAR33037KhUb8cLmnFmHKc9RJXVWGtEETFRwWRvhv92J8LVzA2Ufof2Jteho), 29 กรกฎาคม 2564.

คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล, รู้จักกับ “ยาฟาวิพิราเวียร์” (https://www.rama.mahidol.ac.th/atrama/issue041/rama-rdu), 29 กรกฎาคม 2564.

คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล, Favipiravir...ความหวังในการรักษาโควิด-19 (COVID-19) (https://pharmacy.mahidol.ac.th/dic/news_week_full.php?id=1558), 29 กรกฎาคม 2564.

โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาด, ยาฟาวิพิราเวียร์กับการรักษาโควิด-19 (https://chulalongkornhospital.go.th/kcmh/line/19-2/), 29 กรกฎาคม 2564.

องค์การเภสัชกรรม, ยาฟาวิพิราเวียร์ (ยาฟาเวียร์) รักษาโควิด-19 ขององค์การเภสัชกรรม ที่ผลิตเอง ได้ทะเบียนจาก อย.แล้ว เดือนสิงหาคมนี้ พร้อมเริ่มกระจายให้กับผู้ป่วย (https://www.gpo.or.th/view/462), 29 กรกฎาคม 2564.

NCBI, Favipiravir: A new and emerging antiviral option in COVID-19 (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7467067/), 30 July 2021.