ยาเค จัดเป็นยาเสพติดอีกชนิดที่หลายคนอาจรู้จักแค่ชื่อ แต่ยังไม่ทราบรายละเอียดการออกฤทธิ์ของมันว่า ส่งผลเสียต่อร่างกายมากน้อยแค่ไหน เรามาดูพร้อมกันว่า ยาเคเป็นยาอะไร มีโทษต่อร่างกายอย่างไรบ้าง
สารบัญ
ความหมายของยาเค
ยาเค เป็นชื่อมาจาก “ยาเคตามีน (Ketamine)” เป็นยาเสพติดสังเคราะห์ที่แต่เดิมถูกคิดค้นเพื่อใช้เป็นยาสลบสำหรับใช้ทางการแพทย์ ลักษณะเป็นยาผงสีชา หรือยาน้ำอยู่ในขวดสีชา
โดยปกติยาเคมักถูกใช้เป็นยาสลบสำหรับผู้ป่วยที่ต้องเข้ารับการผ่าตัด โดยจะฉีดเข้าเส้นเลือดประมาณ 1-2 มิลลิกรัม หรืออาจฉีดเข้ากล้ามเนื้อแทน แต่ก็มีกลุ่มผู้ใช้ยาเสพติดหลายคนที่ใช้ยาเคเป็นสารเสพติดแทน
เพราะนอกจากยาเคจะออกฤทธิ์ทำให้สลบแล้ว ยานี้ยังออกฤทธิ์ทำให้ผู้เสพรู้สึกหมดความวิตกกังวล หรือรู้สึกว่า ตนเองมีพลังอำนาจเหนือกว่าผู้อื่น
ผู้เสพบางรายรู้สึกว่า กำลังล่อยลอยอยู่กลางอากาศ รวมถึงยายังทำให้รู้สึกเมา ไม่ได้สติ ทำให้การรับรู้ การตอบสนองต่อแสง สี เสียง และสิ่งรอบตัวเปลี่ยนไป
ส่วนมากผู้เสพยาเคจะเสพยาผ่านการสูดผงยาเข้าจมูก ฉีดเข้าเส้นเลือด หรือผสมกับใบกัญชาเพื่อสูบเป็นบุหรี่อีกแบบ
นอกจากนี้ยาเคยังมีถูกใช้เพื่อล่วงละเมิดทางเพศด้วย เพราะผู้เสพจะไม่ได้สติ และเคลิบเคลิ้มไม่รับรู้กับสิ่งรอบข้าง จึงทำให้ยาเคได้รับชื่ออีกชื่อว่า “ยาเสียตัว”
ระยะเวลาการออกฤทธิ์ของยาเคจะอยู่ที่ประมาณ 30-60 นาที แต่ผลข้างเคียงของยาสามารถอยู่ได้นานถึง 24 ชั่วโมง
ผลข้างเคียงจากการใช้ยาเค
ยาเคอาจทำให้ผู้เสพรู้สึกผ่อนคลาย และหมดความวิตกกังวล แต่ขณะเดียวกันยานี้ก็ส่งผลข้างเคียงร้ายแรงอีกมากมายต่อร่างกาย ได้แก่
- สับสน มึนงง
- สูญเสียความทรงจำ
- เกิดภาวะซึมเศร้า
- เกิดอาการตื่นกลัว หรือก้าวร้าว อาจรุนแรงถึงขั้นทำร้ายร่างกายผู้อื่น
- หูแว่ว
- เห็นภาพหลอน
- ปวดศีรษะ
- พูดจาไม่รู้เรื่อง
- อ่อนเพลียมากผิดปกติ
- เหงื่อออกมาก
- ประสาทการรับกลิ่นแย่ลง
- สูญเสียการควบคุมกล้ามเนื้อ รวมถึงการทำงานประสานกันระหว่างสมอง กับกล้ามเนื้อเกิดความผิดปกติ
- ความดันโลหิตสูง
- จังหวะการเต้นของหัวใจผิดปกติ
- มีไข้สูง
- หายใจติดขัด
- คลื่นไส้อาเจียน
ผู้ที่เสพติดยาเคอย่างหนักจะเกิดอาการลงแดงเมื่อขาดการเสพยาไประยะหนึ่ง และต้องการยาในปริมาณเพิ่มขึ้น การเสพยาเคเกินขนาดสามารถทำให้ผู้เสพกลายเป็นคนวิกลจริตได้ มีอาการไข้สูง ชักเกร็ง โคม่า หรือเกิดอาการช็อคจนเสียชีวิต
ยาเคเป็นยาเสพติดที่ไม่มีกลิ่น ไม่มีสี จึงง่ายต่อการผสมกับเครื่องดื่มเพื่อก่ออาชญากรรม หรือล่วงละเมิดทางเพศ ผู้ค้ายาหลายรายมักลักลอบขโมยยาเคจากโรงพยาบาลแล้วนำไปขายให้กับผู้เสพยาต่อไป
นอกจากนี้การเสพยาเคยังเสี่ยงทำให้เกิดโรคติดต่อได้ผ่านการใช้เข็มฉีดยาเสพร่วมกัน เช่น โรคเอดส์ โรคไวรัสตับอักเสบ การติดเชื้อไวรัสเอชไอวี
การเลิกเสพยาเค
ผู้เสพยาเคที่ต้องการบำบัดยาเสพติดจำเป็นต้องปรึกษาแพทย์ หรือนักบำบัดเพื่อให้สามารถเลิกยาได้เด็ดขาด นอกจากนี้คนในครอบครัว คนใกล้ชิดผู้เสพ ก็สามารถมีส่วนทำให้การบำบัดยาเสพติดประสบผลสำเร็จด้วยได้
เพราะในระหว่างเลิกยา มีโอกาสที่ผู้เสพอยากจะกลับไปเสพยาอีกครั้งเพื่อลดความทุกข์ทรมานระหว่างเลิกยา การได้รับกำลังใจ และมีผู้คอยย้ำถึงประโยชน์ของการเลิกยาจะช่วยให้ผู้เสพมีจิคใจเข้มแข็ง และอยากเลิกยาให้สำเร็จได้
ป้องกันไม่ให้ตนเองเสี่ยงต่อการเสพยาได้อย่างไร?
- หากคุณได้ไปอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เสี่ยงต่อการเสพยา โดยเฉพาะในงานเลี้ยง งานปาร์ตี้ การไปเที่ยวตามสถานบันเทิงยามค่ำคืน หรือมีคนรู้จักชักชวนให้คุณลองเสพยาเค หรือยาเสพติดอื่นๆ ให้ปฏิเสธโดยเด็ดขาดและตรงไปตรงมา
- การไปในสถานที่เหล่านี้ คุณควรระมัดระวังตนเองอย่างมากควรไปกับคนที่คุณไว้ใจได้เพื่อช่วยดูแลกันและกัน เพราะเป็นสถานที่ที่มีความเสี่ยงในการมอมยา ถูกปล้นทรัพย์ หรือถูกล่วงละเมิดทางเพศได้
- ในช่วงที่เกิดความเครียดอย่างหนัก ปัญหาต่างๆ รุมเร้า ถือเป็นสถานการณ์ที่สุ่มเสี่ยงต่อการตัดสินใจประชดชีวิตในแบบต่างๆ มาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเสพยา ดังนั้นจึงเป้นช่วงที่คุณต้องระมัดระวังตนเองให้ดี
- แนะนำว่าหากรู้สึกว่า ตนเองกำลังเครียด หาทางออกให้ปัญหาไม่ได้ นอกจากการปรึกษาคนใกล้ชิด คนในครอบครัวแล้ว การปรึกษาจิตแพทย์เรื่องปัญหาความเครียด หรือภาวะทางอารมณ์ ก็ถือว่า เป็นทางออกที่ดี เพราะอย่างน้อยๆ จิตแพทย์จะทำหน้าที่เป้นทั้งผู้รับฟังที่ดีและผู้ให้คำปรึกษาที่ดีสำหรับคุณ
- อย่าเปิดโอกาสให้ผู้ไม่หวังดีเข้ามาหยิบยื่นยาเสพติดให้กับคุณ หรือหากมีการยื่นเครื่องดื่มแปลกๆ จากผู้ที่ไม่น่าไว้วางใจ ให้ปฏิเสธที่จะดื่มด้วยเช่นกัน เพราะมันอาจผสมยาเค หรือสารเสพติดที่เป็นอันตรายอื่นๆ อยู่ได้
ยาเคจัดเป็นยาเสพติดให้โทษประเภทที่ 2 ซึ่งหากครอบครองอย่างถูกวัตถุประสงค์ก็ถือว่า ถูกกฎหมาย แต่ต้องอยู่ในปริมาณที่กฎหมายกำหนดไว้ แต่หากมีไว้ครอบครองอย่างผิดกฎหมาย มีโทษจำคุกสูงสุด 10 ปี ปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจหาสารเสพติด จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
ตรวจสอบความถูกต้องโดย นพ. พิสุทธิ์ พงษ์ชัยกุล
ที่มาของข้อมูล
- Rosenbaum SB, Gupta V, Palacios JL. Ketamine. [Updated 2020 Mar 31]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470357/
- Sonya Collins, What You Need to Know About Ketamine’s Effects (), 20 July 2020.
- Alcohol and Drug Foundation, Ketamine (https://adf.org.au/drug-facts/ketamine/), 20 July 2020.
