ภาวะแพ้รุนแรงถือเป็นอาการแพ้ที่อาจส่งผลอันตรายถึงชีวิต หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาการนี้เกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย และบางครั้งอาจเกิดขึ้นแบบไม่ทันตั้งตัว ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปรู้จักกับภาวะแพ้รุนแรงให้มากขึ้น ตั้งแต่สาเหตุ อาการ วิธีการรักษา ไปจนถึงวิธีป้องกัน เพื่อให้คุณสามารถรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย
สารบัญ
ภาวะแพ้รุนแรงคืออะไร?
ภาวะแพ้รุนแรง (Anaphylaxis) คือ อาการที่เกิดขึ้นเมื่อร่างกายตอบสนองต่อสารที่กระตุ้นให้เกิดภูมิแพ้ในระดับที่รุนแรง จนทำให้เกิดอันตรายต่อชีวิตได้ ซึ่งภาวะแพ้รุนแรงมักเกิดจากการแพ้อาหาร ยา หรือแม้กระทั่งจากการโดนกัดหรือแตะตัวของแมลงต่างๆ เช่น ผึ้ง หรือ มด เป็นต้น ซึ่งหนึ่งในภาวะแพ้รุนแรงที่พบบ่อยคือ Anaphylaxis คือภาวะฉุกเฉินที่สามารถเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและมีผลกระทบต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย เช่น ระบบทางเดินหายใจ ระบบหมุนเวียนเลือด หรือระบบภูมิคุ้มกัน
สัญญาณและอาการของภาวะแพ้รุนแรง
สัญญาณและอาการของภาวะแพ้รุนแรง หรือ Anaphylaxis สามารถเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วและมีหลายรูปแบบ อาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นภายในไม่กี่นาทีหลังจากสัมผัสสารที่กระตุ้นให้เกิดภูมิแพ้ ซึ่งมีอาการหลักๆ ดังนี้
อาการทางระบบหายใจ
- หายใจลำบาก หรือหายใจเสียงดังมีเสียงวี๊ด
- คอบวม หรือลิ้นบวม
- รู้สึกหายใจติดขัด
- เจ็บหน้าอก หรือรู้สึกเจ็บขณะหายใจ
อาการทางระบบหัวใจและหลอดเลือด
- ความดันโลหิตต่ำอย่างรุนแรง
- วิงเวียนศีรษะ หรือหน้ามืด
- อ่อนเพลียมาก
- แน่นหน้าอก
- หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ หรือบางครั้งอาจเต้นช้า
- ช็อกหมดสติ
อาการทางผิวหนัง
อาการทางระบบทางเดินอาหาร
- ปวดท้อง
- ท้องเสีย
- คลื่นไส้
- อาเจียน
วิธีการรักษาภาวะแพ้รุนแรง
การรักษาภาวะแพ้รุนแรงต้องทำอย่างรวดเร็วเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายต่อชีวิต เมื่อสงสัยว่าผู้ป่วยมีอาการแพ้รุนแรง ควรโทรเรียกรถพยาบาลหรือไปโรงพยาบาลใกล้ที่สุดทันที และหลีกเลี่ยงการลุกยืนหรือเปลี่ยนท่าฉับพลัน เนื่องจากอาจทำให้หมดสติจากความดันโลหิตต่ำได้
โดยปกติแล้วแพทย์จะทำการวินิจฉัยจากประวัติและการตรวจร่างกาย โดยยาที่สำคัญที่สุดในการรักษาคือ ยา Adrenaline หรือ Epinephrine ขนาด 0.3 – 0.5 มิลลิกรัม ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ นอกจากนี้ แพทย์อาจให้การรักษาประคับประคองตามอาการ และเฝ้าดูอาการผู้ป่วยอย่างน้อย 8-24 ชั่วโมง เพื่อให้มั่นใจว่าอาการจะไม่กลับมา
วิธีป้องกันภาวะแพ้รุนแรง
วิธีป้องกันภาวะแพ้รุนแรงสามารถทำได้หลายวิธี โดยการหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้และการเตรียมตัวล่วงหน้า เพื่อป้องกันอาการที่อาจเกิดขึ้น ดังนี้
- หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ เช่น อาหารบางชนิด, ยาบางประเภท หรือแมลง
- พก EpiPen (Adrenaline) หรือชุดยาฉุกเฉินติดตัวตลอดเวลา หากเกิดภาวะแพ้รุนแรงสามารถฉีดได้ทันที
- ให้คนรอบข้าง เช่น เพื่อนหรือครอบครัว ทราบเกี่ยวกับการแพ้และวิธีการช่วยเหลือหากเกิดเหตุฉุกเฉิน
- ใส่บัตรประจำตัวหรือสัญลักษณ์ที่ระบุว่ามีการแพ้รุนแรง เพื่อให้ผู้ที่พบเห็นสามารถช่วยเหลือได้ทันทีในกรณีฉุกเฉิน
- เมื่อทานอาหารนอกบ้าน ควรตรวจสอบฉลากหรือสอบถามร้านอาหารเกี่ยวกับส่วนผสมที่อาจก่อให้เกิดการแพ้
- หากมีภูมิแพ้จากแมลง เช่น ผึ้งหรือมด ควรหลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีแมลงเหล่านี้ และระมัดระวังเมื่อออกไปกลางแจ้ง
หมดกังวลเรื่องภูมิแพ้! เลือกดูแพ็กเกจตรวจภูมิแพ้ ที่ HDmall.co.th เพื่อลดความเสี่ยงต่อภาวะแพ้รุนแรงที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิต พร้อมรับส่วนลดพิเศษสุดคุ้มในราคาที่คุณเข้าถึงได้ จองเลย!
