ผ่าตัดต่อมทอนซิล รักษาให้หายขาด ไม่น่ากลัวอย่างที่คิด

‘ต่อมทอนซิลอักเสบ ต่อมทอนซิลโต’ คือความผิดปกติที่พบได้บ่อยทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ โดยส่วนใหญ่ความผิดปกตินี้จะไม่ได้รุนแรง ร่างกายสามารถเยียวยารักษาตัวเองได้ แต่หากเกิดความผิดปกติเรื้อรัง เป็นนานจบกระทบกับคุณภาพชีวิต ก็จำเป็นต้องรักษา เพื่อไม่ให้โรคลุกลามรุนแรง

การผ่าตัดต่อมทอนซิล เป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการรักษาโรคเกี่ยวกับต่อมทอนซิลได้ แต่หลายคนอาจกังวลว่า ขั้นตอนจะเป็นยังไง หลังผ่าตัดต้องดูแลตัวเองยังไง พักฟื้นนานไหม ผลข้างเคียงเป็นยังไง ค่าใช้จ่ายเท่าไหร่ ข้อมูลทั้งหมดรวมอยู่ในบทความนี้แล้ว

ทำความรู้จักต่อมทอนซิลในเบื้องต้น

ต่อมทอนซิล (Tonsil) คือ กลุ่มเนื้อเยื่อน้ำเหลืองขนาดใหญ่ เป็นรูปวงรี ภายในมีเม็ดเลือดขาวหลายชนิด ทำหน้าที่ดักจับและกำจัดเชื้อโรคที่จะเข้าสู่ร่างกายผ่านทางจมูกและช่องปาก

โดยทั่วไปการทำหน้าที่ของต่อมทอนซิลจะค่อยๆ ลดลงเมื่ออายุเพิ่มขึ้น จึงสังเกตได้ว่าวัยผู้ใหญ่จะมีอาการผิดปกติเกี่ยวกับต่อมทอนซิลน้อยกว่าวัยเด็ก

อาการบ่งชี้ว่าต่อมทอนซิลเริ่มผิดปกติ

เมื่อต่อมทอนซิลเริ่มผิดปกติ ส่วนใหญ่จะมีอาการคล้ายโรคคออักเสบทั่วไป ดังนี้ 

• เจ็บคอ โดยจะเจ็บมากบริเวณด้านข้างของช่องปากทั้งสองข้าง
• คอแดง เมื่ออ้าปากจะพบว่า ต่อมทอนซิลมีลักษณะบวมแดงและโตกว่าปกติ
• มีไข้ 
• ไอ มีเสมหะ
• มีน้ำมูก
• กรณีที่ติดเชื้อชนิดรุนแรง อาจมีจุดหนองที่ทอนซิลและต่อมน้ำเหลืองข้างลำคอโตด้วย
• บางรายอาจมีอาการนอนกรน เนื่องจากต่อมทอนซิลบวม จนอุดกั้นทางเดินหายใจ

ส่วนใหญ่ผู้ที่ป่วยเป็นต่อมทอนซิลอักเสบ มักมีอาการไม่ค่อยรุนแรง เช่น เจ็บคอเพียงเล็กน้อย ไม่มีไข้ อาจไม่จำเป็นต้องใช้ยารักษา เพียงแค่ดื่มน้ำมากๆ พักผ่อนให้เพียงพอ ก็สามารถหายได้ภายใน 2-3 วั

แต่หากมีอาการมาก เช่น มีไข้สูง เจ็บคอมาก รับประทานอาหารได้น้อย อาจเป็นการอักเสบที่รุนแรง แพทย์จะจ่ายยาปฏิชีวนะร่วมกับยาอื่นๆ เพื่อบรรเทาอาการ ซึ่งอาการมักจะดีขึ้นภายใน 3-7 วัน

สัญญาณบ่งชี้ว่าควรผ่าตัดต่อมทอนซิล

ในกรณีที่รักษาด้วยยาปฏิชีวนะแล้วไม่ได้ผล แพทย์อาจแนะนำให้รักษาด้วยการผ่าตัดต่อมทอนซิลออก ซึ่งเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยรักษาโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยสัญญาณที่แพทย์มักแนะนำให้ผู้ป่วยเข้ารับการผ่าตัดต่อมทอนซิล มีดังนี้

• เป็นทอนซิลอักเสบเกิน 6 ครั้ง/ปี หรือ เกิน 3 ครั้ง/2 ปี
• ต่อมทอนซิลอักเสบเรื้อรังหรือติดเชื้อรุนแรงจนร่างกายทรุดโทรม
• ต่อมทอนซิลโตเบียดกดทับทางเดินหายใจ
• เป็นฝีที่ต่อมทอนซิล

ขั้นตอนการผ่าตัดต่อมทอนซิล

การผ่าตัดต่อมทอนซิล (Tonsillectomy) เป็นการผ่าตัดที่ไม่ซับซ้อน โดยมากใช้เวลาเพียง 1-2 ชั่วโมงก็เสร็จสิ้น มีรายละเอียดดังนี้

1. วิสัญญีแพทย์ระงับความรู้สึกผู้ป่วยด้วยการดมยาสลบ
2. แพทย์ใส่เครื่องมือเล็กๆ ทางช่องปาก แล้วใช้เครื่องจี้ไฟฟ้า หรือใช้วิธีคว้านเอาต่อมทอนซิลออกทั้งหมด โดยจะไม่มีแผลให้เห็นจากภายนอก
3. แพทย์ตรวจสอบความเรียบร้อย และนำเครื่องมือออกจากช่องปาก เป็นอันเสร็จ

หลังผ่าตัดต่อมทอนซิลต้องพักฟื้น นอน รพ. กี่วัน?

หลังการผ่าตัดต่อมทอนซิล แพทย์มักให้นอนสังเกตอาการที่โรงพยาบาลประมาณ 1-2 วัน หากไม่มีอาการใดๆ แทรกซ้อน ก็สามารถกลับไปพักรักษาตัวต่อที่บ้านได้เลย

การดูแลหลังการผ่าตัดต่อมทอลซิน

การดูแลตัวเองหลังการผ่าตัดต่อทอนซิลไม่ยุ่งยากนัก แต่ก็ควรปฏิบัติตามที่แพทย์แนะนำอย่างเคร่งครัด เพื่อผลลัพธ์ที่ดี และลดโอกาสเสี่ยงในการติดเชื้อ

• 1-2 สัปดาห์แรกหลังผ่าตัด ควบคุมการรับประทานอาหาร โดยจะต้องรับประทานอาหารเหลวและเย็นเท่านั้น เลี่ยงอาหารที่เป็นของแข็ง ร้อนจัด เผ็ดจัด หรือเปรี้ยวจัดจนเกินไป เพื่อไม่ให้เจ็บคอและป้องกันเลือดออกจากแผลผ่าตัด
• หลังจากกินอาหารแล้ว ต้องบ้วนปากและแปรงฟันทุกครั้ง ป้องกันการติดเชื้อ
• หมั่นอมน้ำแข็ง และสลับกับประคบเย็นบ่อยๆ ช่วยลดบวม
• เลี่ยงการตะโกน การไอจามแรงๆ การยกของหนัก หรือการออกแรงมาก ในช่วงแรกหลังผ่าตัด เพราะอาจทำให้เลือดออกได้
• กินยาฆ่าเชื้อ ยาแก้อักเสบ ยาแก้ปวด ตามที่แพทย์สั่ง

ผลข้างเคียงจากการผ่าตัดต่อมทอนซิล

การผ่าตัดต่อทอนซิล เป็นการผ่าตัดที่ค่อนข้างปลอดภัย ผลข้างเคียงต่ำ แต่ก็อาจเกิดขึ้นได้บ้าง ดังนี้

• ความเสี่ยงทั่วไปที่พบได้จากการผ่าตัด เช่น การติดเชื้อ แพ้ยาชา แพ้ยาสลบ อาการชา บวมช้ำ เลือดออก หรือเลือดคลั่ง
• มีฝ้าสีขาวอยู่ในช่องคอบริเวณเดิมของต่อมทอนซิล เป็นอาการที่เกิดขึ้นได้ตามปกติที่เกิดจากการกระบวนการซ่อมแซมเนื้อเยื่อของร่างกาย โดยจะค่อยๆ หายได้เองภายใน 2 สัปดาห์
• อาจมีแผลบริเวณเหงือก ลิ้น หรืออาจมีฟันโยก ซึ่งเกิดจากการใส่เครื่องมือในช่องปาก แต่จะค่อยๆ ดีขึ้น

แต่หลังจากผ่าตัดแล้ว มีอาการผิดปกติ เช่น ดื่มน้ำ หรือกินได้น้อย มีเลือดออก ไข้สูง อาเจียน เจ็บคอมากขึ้น ให้รีบมาพบแพทย์ทันที

หลังจากตัดต่อมทอนซิลออกแล้ว ภูมิคุ้มกันจะลดลงไหม ต้องระวังอะไรเป็นพิเศษหรือเปล่า?

เนื่องจากหน้าที่หลักของต่อมทอนซิลคือ ดักจับเชื้อโรค ดังนั้นหลายคนอาจกังวลใจว่า หากผ่าตัดต่อมทอนซิลออกแล้ว ภูมิคุ้มกันในร่างกายจะลดลงหรือไม่ 

จริงๆ แล้ว หากต่อมทอนซิลอักเสบบ่อยๆ เนื้อเยื่อของต่อมที่ทำหน้าที่สร้างภูมิคุ้มกันจะถูกแทนที่ด้วยเนื้อเยื่อพังผืด (Fibrosis) ทำให้ต่อมทำหน้าที่ได้น้อยลงเรื่อยๆ อยู่แล้ว และต่อมทอนซิลที่ไม่ทำงานนี้ จะไม่ฆ่าเชื้อโรค แต่จะเป็น แหล่งสะสมเชื้อโรค แทน ขณะเดียวกันร่างกายยังมีต่อมน้ำเหลืองอีกจำนวนมาก ที่ทำหน้าที่ดักจับเชื้อโรค

ดังนั้นการผ่าตัดต่อมทอนซิลออก จึงไม่ทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำลง แต่กลับทำให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้น และลดโอกาสเกิดโรคร้ายแรงอื่นๆ ตามมาด้วย

การผ่าตัดต่อมทอนซิลด้วยคลื่นวิทยุ คืออะไร เหมือนหรือต่างจากรูปแบบเดิมยังไง?

การผ่าตัดต่อมทอนซิลด้วยคลื่นวิทยุ (Radiofrequency Tonsillectomy) เป็นเทคโนโลยีทางการแพทย์รูปแบบใหม่ ที่นำมาใช้ในการผ่าตัดต่อมทอนซิล

จากเดิมแพทย์จะใช้ใบมีดหรือเครื่องจี้ไฟฟ้าในการผ่าตัด ก็เปลี่ยนเป็นการใช้คลื่นวิทยุ ซึ่งจะเปลี่ยนเป็นความร้อนประมาณ 40 องศาเซลเซียส ในการตัดต่อมทอนซิลออกแทน

เทคนิคการผ่าตัดต่อมทอนซิลด้วยคลื่นวิทยุนี้ จะช่วยลดการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อโดยรอบ ช่วยห้ามเลือดขณะผ่าตัด ไม่ต้องเย็บแผล ลดอาการเจ็บแผลหลังผ่าตัด และระยะเวลาในการพักฟื้นสั้นลงด้วย 

ราคา ค่าใช้จ่ายในการผ่าตัดต่อมทอนซิล

การผ่าตัดต่อมทอนซิล มักครอบคลุมไปถึงค่าห้องพัก ค่ายา และค่าบริการทางการแพทย์อื่นๆ ด้วย สำหรับโรงพยาบาลเอกชน มีราคาเริ่มต้นที่ประมาณ 45,000 บาทขึ้นไป ขึ้นอยู่กับสถานพยาบาลนั้นๆ

ป่วยเป็นต่อมทอนซิลอักเสบบ่อยๆ ทำยังไงดี ต้องผ่าตัดเลยไหม? ปรึกษาทีม HDcare ได้เลย เราพร้อมเป็นผู้ช่วยส่วนตัวดูแลสุขภาพคุณ ทำนัดปรึกษาคุณหมอได้รวดเร็ว หรือค้นหาแพ็กเกจผ่าตัดต่อมทอนซิล จาก รพ. หรือคลินิกใกล้คุณได้ทันที คลิกที่นี่เลย