โรคเนื้องอกไขสันหลัง เป็นโรคที่ส่งผลกระทบร้ายแรงต่อคุณภาพชีวิตผู้ป่วยได้ เช่น ทำให้เป็นอัมพาต ควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะและอุจจาระไม่ได้ ปวดหลังอย่างรุนแรงและลุกลามไปยังอวัยวะอื่นๆ
แนวทางรักษาที่เหมาะสมและเห็นผลลัพธ์ชัดเจนจึงมีความสำคัญ เพื่อป้องกันไม่ให้อาการจากโรคนี้ส่งผลกระทบทั้งต่อสุขภาพกายและสุขภาพใจของผู้ป่วย มาเจาะลึกพร้อมกันว่า หากเป็นโรคเนื้องอกไขสันหลัง เราจะสามารถรักษาโรคนี้ได้อย่างไรบ้าง
การรักษาโรคเนื้องอกไขสันหลังสามารถจำแนกออกได้ 2 กลุ่ม ได้แก่
1. การรักษาโรคเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีผ่าตัด
การผ่าตัด เป็นวิธีรักษาหลักของโรคเนื้องอกไขสันหลัง โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อกำจัดก้อนเนื้อออกจากไขสันหลังให้มากที่สุด นอกจากนี้ยังใช้เพื่อกระบวนการตรวจวินิจฉัย โดยระหว่างผ่าตัด แพทย์จะตัดตัวอย่างชิ้นเนื้อจากก้อนเนื้อ และนำไปตรวจหาชนิดของก้อนเนื้อโดยทันที เมื่อทราบผลตรวจ ก็จะกลับมาวางแผนการรักษาที่เหมาะสมต่อผู้ป่วยอีกครั้ง
นอกจากนี้การผ่าตัดยังอาจใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยมีเนื้องอกชนิดมะเร็ง และรักษาโรคด้วยวิธีอื่นๆ มาก่อน แต่ผลลัพธ์ของการรักษายังไม่เห็นประสิทธิภาพมากพอ แพทย์จึงจะใช้การผ่าตัดเป็นอีกแนวทางรักษาเพิ่มเติม
เทคนิคการผ่าตัดโรคเนื้องอกไขสันหลังจะขึ้นอยู่กับการประเมินของแพทย์ แต่ปัจจุบันนิยมใช้การผ่าตัดแบบส่องกล้องแผลเล็ก (Minimally Invasive Spine Surgery) เพื่อให้มีแผลผ่าตัดเล็กที่สุด และป้องกันความเสียหายที่ไขสันหลัง ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของระบบประสาทและสมอง
การผ่าตัดแบบส่องกล้องแผลเล็ก เป็นการผ่าตัดโดยใช้กล้องผ่าตัดขนาดเล็กที่มีกำลังขยายภาพสูง เช่น กล้อง Microscope กล้อง Endoscope ซึ่งช่วยให้แพทย์มองเห็นตำแหน่งของเนื้องอกและเส้นประสาทได้อย่างละเอียด ทำให้การผ่าตัดปลอดภัยยิ่งขึ้น มีแผลขนาดเล็ก ช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวเร็ว เสียเลือดน้อย ลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดได้มากกว่า
ขั้นตอนการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังแบบแผลเล็กมีขั้นตอนดังต่อไปนี้
- วิสัญญีแพทย์ระงับความรู้สึกผู้ป่วยด้วยการให้ยาสลบ
- แพทย์ผ่าเปิดแผลที่หลังผู้ป่วยตามตำแหน่งที่ตรวจพบเนื้องอก
- แพทย์ผ่าแยกชั้นกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อลงไปถึงส่วนไขสันหลังที่มีเนื้องอก อาจมีการใช้อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ในห้องผ่าตัดช่วยระบุตำแหน่งของก้อนเนื้อให้แม่นยำขึ้นด้วย
- แพทย์ผ่าตัดนำก้อนเนื้องอกออกโดยมีกล้องผ่าตัดกำลังขยายสูงเป็นเครื่องมือช่วยผ่าตัด
- ในบางกรณี แพทย์จะมีการเสริมอุปกรณ์หรือฉีดซีเมนต์เพื่อเสริมความแข็งแรงให้กระดูกสันหลังผู้ป่วยด้วย
- แพทย์ปรับโครงสร้างกระดูกสันหลังและไขสันหลังให้เหมาะสม จากนั้นเย็บปิดแผล
การผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีผ่าตัดเหมาะกับใคร
แพทย์จะพิจารณาแนวทางการรักษาโรคเนื้องอกไขสันหลังให้กับผู้ป่วยเป็นรายบุคคล โดยส่วนมากกลุ่มผู้ป่วยที่มักรักษาด้วยวิธีผ่าตัดจะได้แก่
- กลุ่มผู้ป่วยที่ก้อนเนื้องอกไปกดทับเส้นประสาท
- กลุ่มผู้ป่วยที่รักษาก้อนเนื้องอกด้วยวิธีอื่นๆ เช่น การฉายรังสีรักษา การทำเคมีบำบัด แต่อาการยังไม่ดีขึ้น
- กลุ่มผู้ป่วยที่ก้อนเนื้องอกอยู่ในตำแหน่งที่ไม่เสี่ยงต่อโครงสร้างสำคัญของกระดูกสันหลัง และสามารถผ่าตัดนำออกได้โดยไม่เป็นอันตราย
- กลุ่มผู้ป่วยที่แพทย์วางแผนให้รักษาโรคโดยใช้มากกว่า 1 วิธี เช่น การฉายรังรักษาหรือการทำเคมีบำบัดร่วมกับการผ่าตัด โดยแพทย์อาจใช้วิธีฉายรังสีรักษาหรือทำเคมีบำบัดเพื่อให้ก้อนเนื้อลดขนาดลงก่อนและทำให้การผ่าตัดดำเนินไปอย่างปลอดภัยขึ้น หรือในอีกกรณี คือ หากผู้ป่วยไม่สามารถผ่าตัดนำก้อนเนื้องอกออกได้ทั้งหมด หรือมีโอกาสที่ก้อนเนื้องอกชนิดมะเร็งจะก่อตัวขึ้นมาซ้ำ แพทย์ก็อาจพิจารณาให้ผู้ป่วยรักษาด้วยวิธีฉายรังสีรักษาหรือการทำเคมีบำบัดซ้ำหลังการผ่าตัด เพื่อลดโอกาสที่โรคจะกลับมาเป็นซ้ำ
ข้อดีของการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีผ่าตัด
- เป็นวิธีนำก้อนเนื้องอกออกจากไขสันหลังได้รวดเร็วที่สุด จึงช่วยบรรเทาอาการจากการกดทับที่เส้นประสาทได้เร็วที่สุดด้วย
- เป็นอีกทางเลือกในการรักษา ในกรณีที่วิธีรักษาแบบไม่ผ่าตัดยังไม่เห็นผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพ
- นอกนำเนื้องอกออกแล้ว แพทย์ยังสามารถใช้การผ่าตัดเพื่อใส่อุปกรณ์เสริมความมั่นคงให้กระดูกสันหลังได้ เช่น สกรู แท่งโลหะดามกระดูกสันหลัง การฉีดซีเมนต์เสริมความแข็งแรงให้กระดูกสันหลัง
- หากใช้วิธีการผ่าตัดด้วยเทคนิคส่องกล้องแผลเล็ก ทำให้ผู้ป่วยมีแผลผ่าตัดที่เล็กกว่า โอกาสเจ็บแผลจึงน้อยลง เสียเลือดน้อยกว่า ลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนได้มากกว่า
ข้อจำกัดของการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีผ่าตัด
- อาจไม่สามารถผ่าตัดนำเนื้องอกทั้งก้อนออกได้ทั้งหมด โดยเฉพาะหากก้อนเนื้ออยู่ใกล้โครงสร้างสำคัญของกระดูกสันหลัง หรือเส้นประสาทสำคัญ
- ในผู้ป่วยบางราย หลังผ่าตัดแล้วยังมีโอกาสที่ก้อนเนื้อจะกลับมาโตซ้ำอีก โดยเฉพาะก้อนเนื้อชนิดมะเร็ง แพทย์อาจพิจารณาให้รักษาด้วยการวิธีฉายรังสีรักษาหรือการทำเคมีบำบัดร่วมด้วย
- ในผู้ป่วยบางรายอาจต้องใช้การผ่าตัดไขสันหลังแบบเปิด ซึ่งจะมีขนาดแผลที่ใหญ่กว่า ทำให้ใช้เวลาพักฟื้นหลังผ่าตัดนานกว่า
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีผ่าตัด
- ภาวะเลือดออกมากระหว่างผ่าตัด
- การติดเชื้อที่แผลผ่าตัด มักทำให้มีไข้สูง แผลบวมแดง มีของเหลวหรือน้ำหนองไหล
- ระบบประสาทได้รับความเสียหาย อาจทำให้ผู้ป่วยมีอาการชาเพิ่มขึ้น กล้ามเนื้ออ่อนแรง หรือเป็นอัมพาต
- ภาวะน้ำไขสันหลังรั่ว
- เนื้องอกกลับมาโตซ้ำ
ราคาของการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีผ่าตัด
ค่าใช้จ่ายในการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังจะขึ้นอยู่กับแผนการรักษาจากแพทย์ รวมถึงเงื่อนไขการให้บริการในแต่ละสถานพยาบาล
เป็นเนื้องอกไขสันหลัง ผ่าตัดหรือไม่ผ่าตัดดี ติดต่อทีม HDcare ช่วยทำนัดเข้าปรึกษาคุณหมอ ดูแลกันตั้งแต่ต้นจบ ทำให้การผ่าตัดไม่ยุ่งยากและไม่น่ากลัวอย่างที่คิด คลิกเลย
2. การรักษาโรคเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีไม่ผ่าตัด
ในผู้ป่วยโรคเนื้องอกไขสันหลังบางรายอาจได้รับการประเมินให้รักษาด้วยวิธีไม่ผ่าตัดได้ โดยวิธีรักษาที่นิยมในปัจจุบัน ได้แก่
- การเฝ้าติดตามอาการ ในกรณีที่ก้อนเนื้องอกไม่ใช่ชนิดมะเร็ง มีขนาดเล็ก และอยู่ในตำแหน่งที่ไม่ได้เป็นอันตรายต่อกระดูกสันหลังหรือระบบประสาทและสมอง แพทย์จะนัดผู้ป่วยกลับมาตรวจดูการเปลี่ยนแปลงของก้อนเนื้อเป็นระยะๆ ก่อน และยังไม่ต้องเลือกวิธีรักษาแบบเจาะจงวิธีใด
- การฉายรังสีรักษา หรือที่นิยมเรียกว่า การฉายแสง เป็นการใช้รังสีพลังงานสูงทำลายเซลล์มะเร็ง รวมถึงหยุดยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง
- การทำเคมีบำบัด หรือที่นิยมเรียกว่า การทำคีโม เป็นการใช้ยาที่มีทั้งรูปแบบยากินและยาฉีดซึ่งออกฤทธิ์ทำลายและหยุดยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง
แพทย์จะเป็นผู้ประเมินวิธีรักษาแบบไม่ผ่าตัดที่เหมาะสมต่อผู้ป่วยเป็นรายบุคคล หรืออาจพิจารณารักษาร่วมไปกับวิธีผ่าตัดเพื่อให้ผลลัพธ์การรักษามีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
การผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีไม่ผ่าตัด เหมาะกับใคร
- กลุ่มผู้ป่วยที่เนื้องอกไขสันหลังไม่ใช่ชนิดมะเร็ง มีขนาดเล็ก และมีโอกาสก่ออันตรายต่อระบบประสาทและสมองต่ำ
- กลุ่มผู้ป่วยที่เนื้องอกไขสันหลังอยู่ในตำแหน่งที่เสี่ยงอันตรายต่อโครงสร้างสำคัญของกระดูกสันหลัง ทำให้ไม่สามารถผ่าตัดได้
- กลุ่มผู้ป่วยที่กำลังเตรียมตัวรักษาด้วยวิธีผ่าตัด แต่แพทย์ได้ประเมินให้รับการรักษาด้วยวิธีไม่ผ่าตัดก่อนเพื่อลดขนาดก้อนเนื้อให้เล็กลงก่อนผ่าตัด
- กลุ่มผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวหลายอย่าง ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อน หากเลือกวิธีรักษาด้วยการผ่าตัด
ข้อดีของการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีไม่ผ่าตัด
- ไม่มีแผลผ่าตัด ไม่มีการดมยาสลบ จึงลดโอกาสเกิดอาการข้างเคียงจากขั้นตอนเหล่านี้ได้ เช่น อาการคลื่นไส้อาเจียน วิงเวียนศีรษะ เจ็บแผลผ่าตัด แผลติดเชื้อ เส้นประสาทได้รับความเสียหาย
- สามารถรักษาเนื้องอกที่อยู่ในตำแหน่งซึ่งมีความเสี่ยงสูงได้
- ช่วยเสริมให้ผลลัพธ์ของการรักษาด้วยวิธีผ่าตัดมีประสิทธิภาพขึ้น โดยแพทย์จะพิจารณาให้ผู้ป่วยบางรายรับการฉายรังสีรักษาหรือทำเคมีบำบัดก่อนผ่าตัด เพื่อลดขนาดก้อนเนื้อให้เล็กลงและลดความซับซ้อนในการผ่าตัดลงได้
- สามารถรักษาหลายวิธีร่วมกันได้ ไม่จำเป็นต้องใช้เพียงวิธีใดวิธีหนึ่ง
ข้อจำกัดของการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีไม่ผ่าตัด
- อาจจำกัดเนื้องอกได้เพียงบางส่วน ในผู้ป่วยบางรายจำเป็นต้องรักษาด้วยวิธีผ่าตัดร่วมด้วยจึงจะสามารถกำจัดเนื้องอกได้มากที่สุด
- มีโอกาสที่ร่างกายผู้ป่วยบางรายจะไม่ตอบสนองต่อการรักษา และต้องเลือกใช้การรักษาด้วยวิธีผ่าตัดแทน
- ใช้ระยะเวลาในการรักษานานกว่า ต่างจากวิธีผ่าตัดที่สามารถนำก้อนเนื้องออกจากไขสันหลังได้ทันที
- ไม่ช่วยเสริมความแข็งแรงให้กับกระดูกสันหลัง ต่างจากการรักษาวิธีผ่าตัดที่แพทย์จะสามารถใส่อุปกรณ์เสริมหรือฉีดซีเมนต์ในระหว่างผ่าตัดนำเนื้องอกออกได้ด้วย ทำให้หลังผู้ป่วยมั่นคงแข็งแรงขึ้น
- มักก่อผลข้างเคียงหลายอย่างในระหว่างการรักษา เช่น คลื่นไส้อาเจียน อ่อนเพลีย ผมร่วง ผิวแห้ง
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีไม่ผ่าตัด
ผลข้างเคียงจากการรักษาด้วยวิธีไม่ผ่าตัดจะขึ้นอยู่กับวิธีรักษาที่แพทย์เลือกใช้ โดยอาการข้างเคียงที่พบได้บ่อยจากการรักษาด้วยวิธีฉายรังสีรักษาและทำเคมีบำบัด จะได้แก่
- คลื่นไส้อาเจียน
- มีแผลในช่องปากได้ง่าย
- ผิวแห้ง แดง มีอาการคัน
- ผมร่วง
- อ่อนเพลียเรื้อรัง
- เบื่ออาหาร
- ท้องเสีย
- อารมณ์แปรปรวน
- ผิวฟกช้ำได้ง่าย
- น้ำหนักลด
- ภูมิคุ้มกันร่างกายลดต่ำ ทำให้เสี่ยงติดเชื้อได้ง่ายขึ้น
ราคาของการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีไม่ผ่าตัด
ค่าใช้จ่ายในการรักษาเนื้องอกไขสันหลังด้วยวิธีไม่ผ่าตัดจะขึ้นอยู่กับแผนการรักษาจากแพทย์ รวมถึงเงื่อนไขการให้บริการในแต่ละสถานพยาบาล
โรคเนื้องอกไขสันหลังสามารถส่งผลกระทบที่รุนแรงต่อคุณภาพชีวิตผู้ป่วยได้ ดังนั้นการเข้ารับการวินิจฉัย และวางแผนการรักษากับแพทย์ตั้งแต่โรคอยู่นระยะแรกจะช่วยเพิ่มโอกาสในการหายจากโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ
อยากตรวจกระดูกสันหลังและไขสันหลัง สอบถามอาการปวด อาการชา กล้ามเนื้ออ่อนแรงให้หายกังวล ปรึกษาทีม HDcare ได้เลย เราพร้อมเป็นผู้ช่วยส่วนตัวดูแลสุขภาพคุณ สอบถามข้อมูลเบื้องต้นกับคุณหมอเฉพาะทาง ทำนัดปรึกษาคุณหมอได้รวดเร็ว หรือค้นหาแพ็กเกจตรวจคัดกรองโรค จาก รพ. หรือคลินิกใกล้คุณได้ทันที คลิกที่นี่เลย
