การกินยาคุมกำเนิดอาจทำให้เกิดอาการเลือดออกผิดปกติ ซึ่งสามารถเกิดได้ทั้งในช่วงเริ่มต้นของการใช้ยา หรือในกรณีที่ลืมกินยา สาเหตุนี้อาจเกิดจากฮอร์โมนในยา การเปลี่ยนแปลงของร่างกาย หรือแม้แต่การใช้ยาคุมผิดวิธี การเข้าใจสาเหตุของอาการนี้เป็นสิ่งสำคัญ เพื่อดูแลสุขภาพและป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
สาเหตุที่กินยาคุมแล้วเลือดออก
การมีเลือดออกขณะหรือหลังจากการใช้ยาคุมกำเนิดสามารถเกิดขึ้นได้และมีสาเหตุที่หลากหลาย เช่น
- ผลข้างเคียงจากฮอร์โมน ยาคุมกำเนิดประกอบด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน ซึ่งอาจทำให้เยื่อบุมดลูกบางลงและเกิดเลือดออกได้ โดยเฉพาะในช่วง 1-3 เดือนแรกของการเริ่มใช้ยา
- ลืมกินยาคุม การลืมกินยาในบางวันอาจทำให้ระดับฮอร์โมนในร่างกายไม่คงที่ ส่งผลให้เยื่อบุมดลูกหลุดลอกและเกิดเลือดออก
- การใช้ยาคุมไม่เหมาะสม ยาคุมบางชนิดอาจมีฮอร์โมนไม่สอดคล้องกับความต้องการของร่างกาย เช่น ยาที่มีปริมาณฮอร์โมนต่ำเกินไป
- ภาวะอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ในบางกรณี เลือดออกอาจไม่เกี่ยวกับยาคุม เช่น การติดเชื้อในช่องคลอด หรือภาวะเนื้องอกในมดลูก
หากเลือดออกยังคงอยู่เกิน 3 เดือนหรือมีอาการผิดปกติอื่นๆ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อวินิจฉัยเพิ่มเติม
คำถามจากผู้ใช้บริการ HDmall
มีเลือดคล้ายประจำเดือนในระหว่างกินยาคุม เกิดจากอะไรคะ แล้วจะเป็นอะไรไหม ?
เลือดที่เป็นผลข้างเคียงที่เกิดจากยาคุมกำเนิด จะไม่ “คล้าย” ประจำเดือนนะคะ เพราะมักเป็นเพียงแค่หยดเลือดติดซึมกางเกงชั้นใน ไม่มีปริมาณมากเหมือนเลือดประจำเดือนค่ะ (เลือดประจำเดือนจะมีปริมาณมากกว่า 20-30 มิลลิลิตร / วัน และมักออกมาต่อเนื่องกัน 2-7 วันค่ะ)
มักพบเลือดกะปริบกะปรอยที่เป็นผลข้างเคียงจากยาในกรณีที่ใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนโปรเจสตินเดี่ยว เช่น ยาคุมฉุกเฉิน, ยาคุมสูตรหญิงให้นมบุตร, ยาคุมชนิดที่ฉีดทุก 3 เดือน, ยาฝังคุมกำเนิด และห่วงอนามัยชนิดเคลือบฮอร์โมน หรืออาจพบในช่วงแรก ๆ ของการใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมก็ได้ค่ะ โดยเฉพาะถ้าใช้ชนิดที่มีฮอร์โมนต่ำ หรือถ้ารับประทานยาคุมไม่ตรงเวลา
ดังนั้น ถ้ามีเลือดออกระหว่างที่ใช้ยาคุม ต้องพิจารณาว่าเป็นเลือดอะไรค่ะ ประจำเดือน, ผลข้างเคียงจากยา หรือเลือดจากสาเหตุอื่น ๆ จึงจะตอบได้ว่าเกิดจากอะไร และอันตรายหรือไม่นะคะ
หากพบปัญหายาคุมกำเนิดแล้วมีเลือดออก ในเบื้องต้น แนะนำดังนี้นะคะ
1. ลองตรวจสอบวันหมดอายุของยา หากยังไม่หมดอายุ และเก็บอย่างเหมาะสม ไม่อยู่ในที่ร้อน ชื้น หรือถูกแสงแดดส่อง ก็ไม่น่าจะมีปัญหาเรื่องคุณภาพของยา
2. หากไม่มีปัญหาลืมรับประทานยา / อาเจียนภายใน 2 ชั่วโมงหลังรับประทานยา / อาเจียนรุนแรงและต่อเนื่อง / ถ่ายเหลวรุนแรงและต่อเนื่อง ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป และไม่มีการใช้ยา, สมุนไพร หรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารใด ๆ ร่วมด้วยในระหว่างที่ใช้ยาคุมแผงนี้ ก็ไม่น่าจะมีปัญหาเรื่องประสิทธิภาพของยา
3. ถ้าไม่มีปัญหาตามข้อ 1 และ 2 ก็สามารถใช้ยาคุมต่อตามปกติได้ค่ะ แต่ถ้ามีอาการผิดปกติร่วมด้วย เช่น ตกขาว, มีกลิ่นรุนแรง, คันหรือแสบช่องคลอด, ปวดท้องรุนแรง, เลือดออกทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ หรือเลือดที่ออกมาในครั้งนี้มีปริมาณมากหรือนานผิดปกติ แนะนำให้ไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและรักษาตามความเหมาะสมนะคะ
ตอบโดย ภกญ. จินตนา แสงโพธิ์
บทความที่เกี่ยวข้อง
- ฉีดยาคุม 3 เดือน มีเลือดออกทุกวัน อันตรายไหม ?
- กินยาคุมแล้วอาเจียน ต้องกินใหม่ไหม ?
- เลิกฉีดยาคุมแล้วจะตั้งครรภ์เลยไหม?
คำถามสุขภาพที่พบบ่อย