โรคกระดูกพรุน (Osteoporosis) เป็นภาวะที่ความหนาแน่นของมวลกระดูก หรือความแข็งแรงของกระดูกลดลงจนส่งผลให้เสี่ยงต่อกระดูกหักได้ง่ายกว่าปกติ
ซึ่งความแข็งแรงของกระดูกนั้น จะประกอบด้วย 2 ปัจจัยหลักคือ มวลกระดูก (Bone mass) และคุณภาพกระดูก (Bone quality) แต่ในปัจจุบันยังไม่มีวิธีการวัดคุณภาพกระดูกที่แม่นยำ จึงใช้เพียงการตรวจความหนาแน่นของมวลกระดูกในการวินิจฉัยโรคกระดูกพรุนเท่านั้น
โดยประโยชย์ของการตรวจความหนาแน่นของมวลกระดูก จะช่วยให้ผู้เข้ารับการตรวจสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อชะลอการเกิดโรคกระดูกพรุนได้ หรือหากพบว่าเป็นโรคกระดูกพรุนแล้ว จะได้ให้ความสำคัญกับการดูแลตนเองเพิ่มขึ้น เพื่อป้องกันการเกิดกระดูกหักนั่นเอง
สารบัญ
การตรวจมวลกระดูก ตรวจอย่างไร บอกอะไรได้บ้าง?
การตรวจความหนาแน่นของมวลกระดูก จะตรวจด้วยวิธีการเอกซเรย์ โดยใช้เครื่อง DEXA scan (Dual Energy X-Ray Absorption) ซึ่งเป็นวิธีการตรวจวินิจฉัยโรคกระดูกพรุนมาตรฐาน ใช้ปริมาณรังสีน้อย มีความปลอดภัย และความแม่นยำสูง
โดยองค์การอนามัยโลกได้กำหนดนิยามของโรคกระดูกพรุนไว้ว่า มีค่าความหนาแน่นกระดูก (Bone mineral density: BMD) น้อยกว่าหรือเท่ากับ -2.5 ความเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation: SD) เมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ยช่วงที่มีความหนาแน่นกระดูกมากที่สุด หรือช่วงอายุประมาณ 30 ปี
ซึ่งทางการแพทย์เรียกค่าเปรียบเทียบนี้ว่า “T-score”
หากผู้เข้ารับการตรวจมีค่า T-score อยู่ในช่วงโรคกระดูกพรุนร่วมกับมีกระดูกหักเกิดขึ้น ถือว่า เป็นโรคกระดูกพรุนชนิดรุนแรง (Severe osteoporosis)
นอกจากนี้หากวัดค่า T-score ได้ระหว่าง -1 ถึง -2.5 จะจัดเป็นภาวะกระดูกบาง (Osteopenia) อีกด้วย
ผู้ที่ควรเข้ารับการตรวจมวลกระดูก
โรคกระดูกพรุนสามารถทำให้กระดูกหักง่าย โดยเฉพาะกระดูกสันหลังหัก หรือกระดูกสะโพกหัก ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อไปนี้จึงควรเข้ารับการตรวจความหนาแน่นของมวลกระดูกเพื่อที่จะได้ป้องกันอย่างทันท่วงที
- ผู้หญิงอายุ 65 ปีขึ้นไป และผู้ชายอายุ 70 ปีขึ้นไป
- ผู้หญิงที่หมดประจำเดือนก่อนอายุ 45 ปี
- ผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนที่มีค่าดัชนีมวลกายน้อยกว่า 19
- ผู้ชายอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป ที่มีภาวะขาดฮอร์โมนเพศชาย
- ผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนที่เป็นมะเร็งเต้านม
- ผู้ชายอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป ที่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก
- ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน โรคตับเรื้อรัง โรคไตเรื้อรัง โรครูมาตอยด์ ภาวะการดูดซึมของระบบทางเดินอาหารผิดปกติ โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง โรคต่อมไทรอยด์ และโรคต่อมพาราไทรอยด์
- ผู้ที่เคยกระดูกหัก หรือแตกจากการประสบอุบัติเหตุเล็กน้อย
- ผู้ที่คนในครอบครัวมีประวัติสะโพกหัก กระดูกสันหลังหัก หรือกระดูกหักตำแหน่งอื่นๆ เป็นโรคกระดูกพรุน หรือกระดูกหักจากโรคกระดูกพรุน
- ผู้ที่สูบบุหรี่ และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ
- ผู้ที่น้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์
- ผู้ที่ใช้ยาในกลุ่มคอร์ติโคสสเตียรอยด์ (Cortocosteroids) ยารักษาโรคมะเร็ง โรคไทรอยด์ หรือโรคลมชัก ติดต่อกัน 3 เดือนขึ้นไป
- ผู้ที่ได้รับวิตามินดีต่ำ หรือมีภาวะขาดแคลนวิตามินดี
ทำไมถึงควรตรวจคัดกรองภาวะกระดูกพรุน?
แม้ว่าจะไม่มีวิธีรักษาให้มวลกระดูกกลับมาหนาแน่นเหมือนเดิมได้ แต่การตรวจคัดกรองกรองภาวะกระดูกพรุนจะช่วยให้คุณรู้เท่าทันโรค รวมถึงได้รับคำแนะนำในการดูแลตนเองจากแพทย์เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดกระดูกหัก เช่น
- ออกกำลังกายแบบเวทเทรนนิ่งเป็นประจำ เพื่อเสริมสร้างมวลกระดูก
- รับแคลเซียมและวิตามินดีเพิ่มขึ้น ทั้งจากอาหารและอาหารเสริม เพื่อเสริมสร้างกระดูก หรือชะลอการสูญเสียกระดูก
- รับประทานยารักษาโรคกระดูกพรุน เช่น Alendronate, Risedronate, Ibandronate และ Zoledronic acid ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาทุกครั้ง
ตรวจกระดูก สามารถใช้สิทธิเบิกประกันสังคมได้ไหม?
ปัจจุบัน สิทธิประกันสังคมยังไม่ได้ครอบคลุมการตรวจความหนาแน่นของมวลกระดูก
อย่างไรก็ตาม ผู้ประกันตนสามารถใช้สิทธิตรวจสุขภาพประจำปีพื้นฐานฟรี ปีละ 1 ครั้ง เช่น ตรวจร่างกายตามระบบ ตรวจตา ตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด หรือตรวจระดับน้ำตาลในเลือด เป็นต้น
แนะนำแพ็กเกจตรวจกระดูกใน HDmall พร้อมราคา
นอกจากการตรวจคัดกรองภาวะกระดูกพรุนแล้ว คุณยังสามารถตรวจคัดกรองโรคข้อเข่าเสื่อม หรือตรวจโครงสร้างร่างกายโดยนักกายภาพบำบัด เพื่อการดูแลตนเองอย่างเหมาะสมได้อีกด้วย
สำหรับใครที่สนใจตรวจกระดูก แต่ไม่รู้จะไปตรวจกระดูกที่ไหนดี HDmall ได้รวบรวมแพ็กเกจตรวจกระดูกในรูปแบบต่างๆ จากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำพร้อมราคา มาให้คุณเปรียบเทียบแล้ว ดังนี้
- ปรึกษาแพทย์เรื่องปัญหากระดูกและข้อ แนวทางรักษาโดยไม่ต้องผ่าตัด ราคาเริ่มต้นที่ 475 บาท*
- ตรวจความหนาแน่นของมวลกระดูก บริเวณกระดูกสันหลังและสะโพก ราคาเริ่มต้นที่ 903 บาท*
- ตรวจคัดกรองข้อเข่าเสื่อม ราคาเริ่มต้นที่ 1,615 บาท*
- ตรวจโครงสร้างกระดูก และกล้ามเนื้อ ราคาเริ่มต้นที่ 1,710 บาท*
- ตรวจภาวะกระดูกพรุน บริเวณกระดูกสันหลังและสะโพก ราคาเริ่มต้นที่ 1,805 บาท*
- โปรแกรมบรรเทาอาการบาดเจ็บของกระดูก ลดอาการปวดชา ราคาเริ่มต้นที่ 2,850 บาท*
- ตรวจระดับวิตามินดีและความหนาแน่นของมวลกระดูก บริเวณกระดูกสันหลังและสะโพก ราคาเริ่มต้นที่ 2,850 บาท*
- ตรวจสุขภาพกระดูกและข้อ ราคาเริ่มต้นที่ 4,085 บาท*
- ตรวจและรักษากระดูกพรุน ราคาเริ่มต้นที่ 11,400 บาท*
*ราคาและโปรโมชันอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ ควรศึกษารายละเอียดก่อนสั่งซื้อแพ็กเกจ หรือสอบถามแอดมินเพิ่มเติมที่ไลน์ @hdcoth