นิคาร์ดิพีน (nicardipine) เป็นยากลุ่มต้านการทำงานของแคลเซียม (calcium antagonist) ยาสำหรับรับประทาน ยาเม็ด ประกอบด้วยนิคาร์ดิพีน ขนาด 10 มิลลิกรัม ยาแคปซูล ประกอบด้วยนิคาร์นิพีน ขนาด 40 มิลลิกรัม นอกจากนี้ยังมีแบบฉีด ใช้ในภาวะฉุกเฉิน เช่น ความดันโลหิตสูงเฉียบพลัน
สารบัญ
สรรพคุณของ Nicardipine
- ลดความดันโลหิต ใช้ในภาวะความดันโลหิตสูงเฉียบพลันและเรื้อรัง
- รักษาอาการเจ็บหน้าอกจากหลอดเลือดหัวใจตีบ ลดภาระการทำงานของหัวใจ
- ช่วยควบคุมความดันโลหิตในผู้ป่วยที่มีภาวะหลอดเลือดสมอง หรือหลังผ่าตัด
- ใช้ในภาวะวิกฤตของความดันโลหิต โดยให้ทางหลอดเลือดดำ
กลไกการออกฤทธิ์ของยา Nicardipine
กลไกการออกฤทธิ์ของยา คือ นิคาร์ดิพีน เป็นยากลุ่มแคลเซียมบล็อกเกอร์ (calcium blocker) ชนิดไดไฮโดรไพริดีน (dihydropyridine) นิคาร์ดิพีนยับยั้งการเข้าของแคลเซียมไอออน ผ่าน slow channel บริเวณกล้ามเนื้อหลอดเลือดและกล้ามเนื้อหัวใจในระหว่างการเกิดดีโพลาไรเซชัน (depolarization) ทำให้เกิดการคลายตัวของกล้ามเนื้อหลอดเลือดโคโรนารี และการขยายตัวของกล้ามเนื้อหลอดเลือด นิคาร์ดิพีนช่วยเพิ่มการขนส่งออกซิเจนไปสู่กล้ามเนื้อหัวใจในผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บเค้นหน้าอก
ข้อบ่งใช้ของยา Nicardipine
ยานิคาร์ดิพีน ชนิดยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำ มีข้อบ่งใช้ คือ รักษาความดันโลหิตสูงในระยะสั้น ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ อัตราการให้ยาเริ่มต้น 5 มิลลิกรัมต่อชั่วโมง ผ่านการ infusion ช้าๆ สามารถเพิ่มอัตราการให้ยาได้สูงสุด 15 มิลลิกรัมต่อชั่วโมงถ้าจำเป็น ค่อยลดอัตราการให้ยาเหลือ 3 มิลลิกรัมต่อชั่วโมงหลังจากการตอบสนอง
ยานิคาร์ดิพีน ชนิดยาเม็ด สำหรับรับประทาน มีข้อบ่งใช้ คือ รักษาความดันโลหิตสูง ยารูปแบบ immediate-release ขนาดเริ่มต้น 20 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง อาจเพิ่มขนาดยาได้หลังจากใช้ยาได้ 3 วันจนกระทั้งมีการตอบสนอง ขนาด maintenance 20-40 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง ยารูปแบบ sustained-release ขนาดยาเริ่มต้น 30 มิลลิกรัมวันละ 2 ครั้ง อาจเพิ่มขนาดยาได้ถึง 60 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
ข้อบ่งใช้สำหรับรักษาอาการเจ็บเค้นหน้าอกเนื่องจากหัวใจขาดกออกซิเจน ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ยารูปแบบ immediate-release ขนาดเริ่มต้น 20 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง อาจเพิ่มขนาดยาได้หลังจากใช้ยาได้ 3 วันจนกระทั้งมีการตอบสนอง ขนาด maintenance 60-120 มิลลิกรัมต่อวัน
ข้อปฏิบัติเมื่อลืมรับประทานยา Nicardipine
หากลืมรับประทานยาตามเวลาปกติที่รับประทาน ถ้าปกติรับประทาน 1 เม็ด ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้จำนวน 1 เม็ดโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ดแทนเม็ดที่ลืมรับประทาน ในกรณีลืมรับประทานยาใกล้กับเวลารับประทานถัดไป ให้รับประทานยาในมื้อถัดไปในขนาด 1 เม็ด โดยข้ามยาในมื้อที่ลืมไปและไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ด
ข้อควรระวังของการใช้ยา Nicardipine
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยลิ้นหัวใจตีบ
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วย unstable angina
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วย cardiac shock
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่มีภาวะกำเริบของอาการเจ็บเค้นหน้าอก
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยโรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย ภายใน 1 เดือน
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยสมองขาดเลือด ชนิดฉียบพลัน หรือมีภาวะเลือดออก
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวเรื้อรัง
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยที่มีภาวะความดันโลหิตสูง ที่เกี่ยวข้องกับ pheochromocytoma
- ระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยความดันพาร์ทัลสูง
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคไต โรคตับ
- ระวังการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร
ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา Nicardipine
อาจก่อให้เกิดภาวะความดันโลหิตต่ำ หัวใจเต้นเร็วผิดจังหวะ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์ที่รุนแรง ได้แก่ กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด ตับอักเสบ ชนิดเฉียบพลัน