ตรีผลา สมุนไพรตำรับเพื่อสุขภาพ

ตรีผลา เป็นพิกัดยาสมุนไพรไทยที่ใช้กันมายาวนาน ประกอบด้วยสมุนไพร 3 ชนิด ได้แก่ สมอไทย (Terminalia chebula Retz.) สมอพิเภก (Terminalia belerica Roxb.) และมะขามป้อม (Phyllanthus emblica Linn.) ในอัตราส่วน 1:1:1 เท่ากัน 

ตรีผลามีสารสำคัญกลุ่มฟีนอลิก (Phenolic) เป็นสารต้านอนุมูลอิสระปริมาณมาก ถือว่าเป็นสมุนไพรตำรับที่มีสรรพคุณหลากหลาย ปัจจุบันจึงนิยมใช้หลาย ๆ รูปแบบ ทั้งยา เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ และส่วนผสมในอาหารเสริม เช่น เครื่องสำอาง ยาสีฟัน 

สรรพคุณดี ๆ ของตรีผลา 

ตรีผลามีสรรพคุณดังนี้

1. รักษาสมดุลของระบบย่อยอาหาร ช่วยลดกรด และเพิ่มความรู้สึกอยากอาหาร
2. กำจัดของเสียออกจากร่างกาย เป็นยาระบายได้ 
3. ช่วยขับเสมหะ แก้ไอ แก้เจ็บคอ 
4. มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ ชะลอความเสื่อมของเซลล์ ช่วยป้องกันและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด อาการปวดเข่า รวมถึงมะเร็งด้วย 
5. ลดระดับน้ำตาลในเลือด
6. ช่วยลดระดับไขมันในเลือด ทั้งคอเลสเตอรอล (Cholesterol) ไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) และไขมันไม่ดี (LDL) 
7. ต้านเชื้อราและแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดโรคผิวหนัง
8. ตามทฤษฎีแพทย์แผนไทย ตรีผลาเป็นยาประจำฤดูร้อน จึงช่วยปรับสมดุลร่างกายและธาตุต่าง ๆ ให้ทำงานได้ปกติ กระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกาย ช่วยบรรเทาและป้องกันโรคหวัด รวมถึงโรคทางเดินหายใจอื่น ๆ ด้วย 
9. เมื่อใช้ภายนอก จะช่วยบำรุงผิวพรรณ ทำให้ผิวกระจ่างใส

ตรีผลากับการลดน้ำหนัก  

ตรีผลามีสรรพคุณช่วยระบาย ช่วยให้การทำงานของระบบขับถ่ายดีขึ้น มีการขับน้ำและของเสียมากขึ้น ทำให้น้ำหนักลดลง สอดคล้องกับการทดลองในผู้ป่วยโรคอ้วนที่กินตรีผลาผสมกับมหาหิงคุ์เทียบกับยาหลอก พบว่าน้ำหนักลดลงอย่างมีนัยสำคัญ 

อย่างไรก็ตาม การลดน้ำหนักอย่างมีคุณภาพและยั่งยืน ควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินอาหาร ออกกำลังกาย และอาจกินตรีผลาเป็นส่วนช่วยปรับสมดุลการทำงานของร่างกายเท่านั้น 

ตรีผลา กินยังไงได้บ้าง 

ตรีผลากินหรือดื่มได้หลายแบบ เช่น

1. น้ำดื่ม ใช้สมอไทย สมอพิเภก และมะขามป้อม (แบบสดหรือแห้งก็ได้) อย่างละ 1 ส่วนเท่า ๆ กัน ต้มในน้ำสะอาด ดื่มน้ำต้มครั้งละ 1 แก้ว ตอนเช้าและเย็น จะช่วยให้ระบบขับถ่ายและการระบายของเสียในร่างกายทำงานดีขึ้น 
2. ยาชนิดเม็ด ลูกกลอน และแคปซูล กินครั้งละ 200–300 มิลลิกรัม สำหรับขับเสมหะ และเป็นยาระบาย
3. ตำรับอายุรเวท ใช้ผงสมุนไพรตรีผลาผสมน้ำ เนย หรือน้ำผึ้ง กินครั้งละ 1–2 กรัม วันละ 2 ครั้ง ใช้บำรุงร่างกาย กระตุ้นภูมิคุ้มกัน และเป็นยาระบายอ่อน ๆ

ผลข้างเคียงของการใช้ตรีผลา

สำหรับคนที่ท้องเสียง่าย ถ้ากินหรือดื่มตรีผลา อาจทำให้ท้องเสียได้ จึงควรใช้อย่างระมัดระวัง

เขียนบทความโดย พทป. บุญศิริ คณะภักดิ์