อัตราการเต้นของหัวใจปกติในเด็ก

ปกติแล้วอัตราการเต้นของหัวใจในเด็กจะสูงกว่าอัตราการเต้นการเต้นของหัวใจในผู้ใหญ่ มาเรียนรู้ระดับอัตราการเต้นของหัวใจในเด็ก เพื่อที่จะสามารถประเมินได้ว่า "หัวใจของเด็กเต้นเร็ว หรือช้า ผิดปกติหรือไม่"

ข้อควรรู้เกี่ยวกับอัตราการเต้นของหัวใจ

ในทางการแพทย์แบ่งอัตราการเต้นของหัวใจออกเป็นหลายค่าที่พบบ่อย เช่น

อัตราการเต้นของหัวใจในขณะพัก
อัตราการเต้นของหัวใจขณะออกกำลังกาย
ค่าชีพจรเป้าหมายขณะออกกำลังกายด้วย

ทั้งนี้หากรู้ว่า ได้รับการตรวจวัดค่าอัตราการเต้นของหัวใจในรูปแบบไหนนั้นจะช่วยให้เราสามารถวัดค่าได้ตรงตามความต้องการ และมีประสิทธิภาพมากขึ้นนั่นเอง

ระดับอัตราการเต้นของหัวใจในเด็กโดยเฉลี่ย

การแบ่งระดับอัตราการเต้นของหัวใจในเด็กสามารถแบ่งได้หลายแบบ แต่วิธีง่ายๆ ที่คุณพ่อคุณแม่จะสะดวกในการดูว่า "ลูกของท่าน กำลังประสบปัญหาเรื่องหัวใจเต้นเร็ว หรือช้ากว่าปกติ หรือไม่นั้น" มีวิธีง่ายๆ ดังนี้

เริ่มด้วยการเอาหูแนบอก หรือใช้หูฟังวางลงบนหน้าอก ค่อนไปทางซ้าย และนับให้ครบ 1 นาที จะเป็นอัตราการเต้นของหัวใจในขณะนั้น

นอกจากนี้เรายังสามารถวัดอัตราการเต้นของหัวใจได้ในทั้งขณะหลับและขณะตื่น โดยแต่ละช่วงอายุค่าทั้งสองนี้จะไม่เท่ากัน ดังนี้

อัตราการเต้นของหัวใจขณะตื่น

อายุ 0 เดือน – 1 เดือน จำนวน 101-165 ครั้ง/นาที
อายุ 1 เดือน – 1 ปี จำนวน 100-150 ครั้ง/นาที
อายุ 1 ปี – 2 ปี จำนวน 70-110 ครั้ง/นาที
อายุ 3 ปี – 5 ปี จำนวน 65-110 ครั้ง/นาที
อายุ 6 ปี – 11 ปี จำนวน 60-95 ครั้ง/นาทื
อายุ 12 ปี – 15 ปี จำนวน 55-85 ครั้ง/นาที

อัตราการเต้นของหัวใจขณะหลับ

อายุ 0 เดือน – 1 เดือน จำนวน 90-160 ครั้ง/นาที
อายุ 1 เดือน – 1 ปี จำนวน 90-160 ครั้ง/นาที
อายุ 1 ปี – 2 ปี จำนวน 80-120 ครั้ง/นาที
อายุ 3 ปี – 5 ปี จำนวน 65-100 ครั้ง/นาที
อายุ 6 ปี – 11 ปี จำนวน 58-90 ครั้ง/นาทื
อายุ 12 ปี – 15 ปี จำนวน 50-90 ครั้ง/นาที

ทั้งนี้หากพบว่า จังหวะการเต้นของหัวใจไม่สม่ำเสมอ หรือได้ยินเสียงแปลกๆ หรือพบว่า จังหวะการเต้นช้า หรือเร็วกว่าปกติ ควรรีบพาไปพบแพทย์โดยเร็ว

อัตราการเต้นหัวใจที่ช้าและเร็ว

อัตราการเต้นของหัวใจในเด็กสามารถเป็นได้ทั้งเต้นปกติ เต้นเร็วผิดปกติ (tachycardia) หรือเต้นช้าผิดปกติ (bradycardia) ได้ เช่น

ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิดเร็วที่สม่ำเสมอ (Supraventricular tachycardia: SVT) มีอัตราการเต้นของหัวใจได้สูงกว่า 220 ครั้ง/นาที
ภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติ มีอัตราการเต้นของหัวใจที่ต่ำกว่า 50 ครั้ง/นาที

หากมีภาวะที่หัวใจเต้นช้า หรือเร็วเกินไป จะต้องคิดไว้เสมอว่า อาจเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ได้ ให้รีบไปพบแพทย์ทันที โดยเฉพาะหากลูกของคุณมีอาการร่วมด้วยดังต่อไปนี้

เป็นลมหมดสติ
วิงเวียนศีรษะ
ร้องไห้งอแง
กระสับกระส่าย
มีชีพจรค่อนข้างต่ำขณะออกกำลังกาย
ชีพจรค่อนข้างสูงขณะหลับ

นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่นที่ส่งผลต่ออัตราการเต้นของหัวใจช้า หรือเร็วในเด็กได้เช่นกัน เช่น

คาเฟอีน
ผลข้างเคียงจากการใช้ยาบางชนิด เช่น ยาสำหรับรักษาโรคสมาธิสั้น ยาแก้คัดจมูกบางชนิด
มีผลมาจากความเจ็บป่วยอื่นๆ เช่น มีไข้ ภาวะซีด ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน (Hyperthyroidism)

อัตราการเต้นของหัวใจไม่ว่าจะในเด็ก หรือผู้ใหญ่ สามารถบ่งบอกถึงสุขภาพร่างกายในขณะนั้นๆ ได้ ดังนั้นจึงควรตรวจเช็กสุขภาพร่างกายและสุขภาพหัวใจอย่างสม่ำเสมอ

หากคุณไม่แน่ใจว่า อัตราการเต้นของหัวใจของลูก หรือเด็กๆ ในความดูแล มีความผิดปกติหรือไม่ การไปตรวจสุขภาพและการตรวจสุขภาพหัวใจน่าจะเป็นทางเลือกที่ดีเพื่อคลายความไม่สบายใจ

เปรียบเทียบราคาแพ็กเกจตรวจโรคหัวใจ

บทความแนะนำ

ที่มาของข้อมูล

ขยาย

ปิด

Pulse - UCSF Benioff Children's Hospitals
Weaver, Donald J., "Hypertension in Children and Adolescents." Pediatrics in Review 38.8 August 2017: 369-382.
Kliegman, R.M., et al. Nelson,Textbook of Pediatrics, 20th Edition. Philadelphia, PA: Elsevier, 2015.