Urea breath test เป็นการตรวจหาเชื้อแบคทีเรีย Helicobacter Pylori (เฮลิโคแบคเตอร์ ไพโลไร) หรือ H. pylori (เอชไพโลไร) ในกระเพาะอาหารผ่านทางลมหายใจ ซึ่งเป็นตัวการสำคัญที่ก่อโรคกระเพาะอาหารอักเสบ แผลในกระเพาะอาหาร และมะเร็งกระเพาะอาหาร
Urea breath test หรือ The carbon-13 urea breath test (C-13 UBT) นอกจากใช้ทดสอบหาการติดเชื้อ H. pylori แล้ว ยังใช้ยืนยันผลหลังการรักษาอีกด้วยว่าร่างกายปลอดจากการติดเชื้อแล้ว
สารบัญ
ทำไม Urea breath test ตรวจหาเชื้อ H.pylori จากลมหายใจได้
Urea breath test หรือ Carbon-13 Urea Breath Test (C-13 UBT) เป็นการตรวจหาเชื้อ H.pylori ทางลมหายใจ โดยใช้หลักการตรวจหาเอนไซม์ยูรีเอส (Urease) ของเชื้อ H. pylori ที่จะย่อยสลายยูเรียเป็นคาร์บอนไดออกไซด์ แล้วขับออกทางลมหายใจ
การทดสอบจะต้องให้ผู้ทดสอบรับประทานยาเม็ดยูเรีย (UBiT) และเก็บตัวอย่างลมหายใจ ก่อนนำไปวิเคราะห์
ถ้าร่างกายเกิดการติดเชื้อ H.pylori เชื้อแบคทีเรียจะเปลี่ยนยายูเรียไปเป็นคาร์บอนไดออกไซด์ ทำให้ตรวจเจอปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ในลมหายเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับคนปกตินั่นเอง
ข้อดีของการตรวจหาเชื้อ H.pylori จากลมหายใจ (UBT)
- สะดวก รวดเร็ว เพียงแค่กลืนเม็ดยายูเรีย และเป่าลมหายใจลงในถุงเก็บตัวอย่าง แล้วนำไปวิเคราะห์ผล
- ไม่ยุ่งยาก และไม่เจ็บตัว เพราะเป็นการทดสอบจากลมหายใจ ผู้ป่วยจะ ทำให้ไม่ต้องเจ็บตัวเหมือนกับการตรวจหาเชื้อ H. pylori ด้วยวิธีส่องกล้องหรือการเจาะเลือด และยังไม่ยุ่งยากในการเก็บตัวอย่างส่งทดสอบเหมือนการตรวจอุจจาระ
- ปลอดภัย คนทุกกลุ่มเข้ารับการทดสอบได้ รวมถึงเด็กเล็กและหญิงตั้งครรภ์ เพราะไม่ใช้สารกัมมันตภาพรังสี ไม่มีสารตกค้างเหลือในร่างกาย
- มีความไวและความจำเพาะสูง สามารถตรวจเจอเชื้อได้แม่นยำหรือราว ๆ 95–97% ผลการทดสอบมีความน่าเชื่อถือใกล้เคียงกับการตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ
- ประเมินความรุนแรงของโรคได้ นอกจากใช้ตรวจหาเชื้อ H. pylori ได้แล้ว ยังช่วยประเมินการเจริญเติบโตและความรุนแรงของเชื้อ ทำให้เป็นผลดีต่อการวางแผนการรักษาขั้นถัดไป
- ติดตามผลการรักษาได้ สามารถใช้ตรวจซ้ำ เพื่อติดตามผลการรักษา ว่าเชื้อถูกกำจัดออกไปจากร่างกายได้หมดหรือไม่
- รู้ผลเร็ว รอไม่นาน การทดสอบจะใช้เวลาไม่เกิน 1 ชั่วโมง และรู้ผลได้ไว ภายใน 5 นาที
เห็นได้ว่าการตรวจหาเชื้อ H.pylori ทางลมหายใจ เป็นวิธีที่มีความปลอดภัย แม่นยำสูง และสะดวกสบายวิธีหนึ่ง ทำให้ผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัยและรักษาโรคได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
การเตรียมตัวก่อนตรวจหาเชื้อ H.pylori จากลมหายใจ (UBT)
การตรวจหาเชื้อ H. pylori ในกระเพาะอาหารจากลมหายใจ จะมีความแม่นยำมากขึ้นเมื่อตรวจตอนท้องว่าง ก่อนตรวจจึงต้องเตรียมตัวดังนี้
- งดรับประทานอาหารและน้ำทุกชนิด อย่างน้อย 6–8 ชั่วโมง ก่อนการทดสอบ โดยเฉพาะอาหารที่มีสารยูเรีย เช่น น้ำอ้อย สับปะรด ข้าวโพด ซึ่งอาจรบกวนผลการทดสอบ
- งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด อย่างน้อย 4 ชั่วโมง เพราะแอลกอฮอล์มีสารยูเรียเช่นกัน
- งดการสูบหรี่ อย่างน้อย 4 ชั่วโมง เพราะควันบุหรี่ในปอดจะรบกวนปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์
นอกจากนี้ ควรงดใช้ยากลุ่มต่อไปนี้
- งดใช้ยาปฏิชีวนะ (Antibiotic) และยากลุ่มบิสมัท (Bismuth) อย่างน้อย 4 สัปดาห์
- งดใช้ยารักษาโรคกระเพาะอาหาร ยาเคลือบกระเพาะอาหาร ยารักษาแผลในกระเพาะอาหาร อย่างน้อย 2 สัปดาห์ เช่น ยาซูคราลเฟต (Sucralfate) ยาลดกรดกลุ่ม PPIs (Proton pump inhibition) และกลุ่ม P-CABs (Potassium-competitive acid blockers)
ขั้นตอนการตรวจหาเชื้อ H.pylori จากลมหายใจ (UBT)
- เป่าลมหายใจลงในถุงเก็บตัวอย่างใบแรก ปิดฝาถุง และวางไว้ก่อน
- กลืนเม็ดยา UBiT ที่ได้มา พร้อมดื่มน้ำตาม 1 แก้ว (100 มล.) ห้ามเคี้ยวยา นำยาไปบดหรือละลายน้ำ
- นอนตะแคงซ้าย 5 นาที แล้วเปลี่ยนมาเป็นท่านั่ง 15 นาที รวมเป็น 20 นาที
- หลังครบ 20 นาทีแล้ว เป่าลมหายใจลงถุงเก็บตัวอย่างใบที่ 2 และปิดฝาถุง
- นำตัวอย่างถุงเก็บตัวอย่างทั้ง 2 ใบ ส่งคืนให้เจ้าหน้าที่ เพื่อนำไปวิเคราะห์ผล
คำแนะนำในการเป่าลมหายใจลงถุงเก็บตัวอย่าง
- ควรถือถุงให้แนบสนิทกับปาก
- ก่อนการเป่าลมให้สูดหายใจเข้าทางจมูก แล้วกลั้นลมหายใจ 5–10 วินาที แล้วค่อยเป่าลมลงถุงอย่างช้า ๆ เพื่อให้ความเข้มข้นของคาร์บอนไดออกไซด์มีมากพอ
- คนที่หายใจได้ครั้งละน้อย ๆ กลัวว่าเป่าลมไม่เต็มถุง สามารถเป่าลมได้หลายครั้ง เพราะถุงเก็บตัวอย่างเป็นแบบวาล์วทางเดียว ลมไม่สามารถรั่วซึมออกมาได้
หลังการทดสอบสามารถรับประทานอาหารและยาทุกชนิดได้ตามปกติ รอฟังผล และกลับบ้านได้ หากมีอาการผิดปกติหลังจากนั้น เช่น ผื่น ท้องอืด ท้องเสีย คลื่นไส้ รู้สึกไม่สบายบริเวณลิ้นปี่ ควรกลับมาพบแพทย์ทันที
ผลการตรวจหาเชื้อ H.pylori จากลมหายใจ (UBT)
หลังการทดสอบสามารถรอฟังผลได้ทันที เพราะเวลาแปลผลทดสอบค่อนข้างไวหรือภายใน 5 นาที ขึ้นอยู่กับสถานพยาบาลแต่ละที่ โดยผลการทดสอบจะแสดงเป็นบวก (Positive) หรือลบ (Negative)
- ผลบวกหรือ Positive (+) หมายถึง มีการติดเชื้อแบคทีเรีย H. pylori
- ผลลบหรือ Negative (-) หมายถึง ไม่มีการติดเชื้อแบคทีเรีย H. pylori
อย่างไรก็ตาม การใช้ยาปฏิชีวนะ ยาลดกรด หรือการรับประทานอาหารบางชนิดที่มียูเรีย เช่น น้ำอ้อย น้ำสับปะรด รวมไปถึงการสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์ อาจลดระดับของเชื้อ H. pylori ชั่วคราว ส่งผลให้ผลการตรวจอาจเป็นลบเทียม หรือผลทดสอบคาดเคลื่อนได้
นอกจากนี้ คนที่เคยผ่าตัดกระเพาะอาหารอาจกระทบต่อการกระจายตัวของเชื้อ H. pylori ซึ่งอาจส่งผลต่อความแม่นยำของการทดสอบเช่น หากมีประวัติอาการเจ็บป่วย โรคประจำตัว หรือการใช้ยาใด ๆ ควรแจ้งแพทย์ก่อน เพื่อผลการทดสอบที่คาดเคลื่อนน้อยที่สุด
นอกจากการส่องกล้อง การตรวจหาเชื้อ H. pylori ในกระเพาะอาหารจากลมหายใจ เป็นอีกทางเลือกในการตรวจหาเชื้อแบคทีเรีย หากสงสัยว่าตัวเองติดเชื้อ หรือมีความเสี่ยงที่ได้รับเชื้อ H.pylori สามารถปรึกษาแพทย์ถึงการทดสอบวิธีนี้ได้
pylori เชื้อตัวร้าย ปล่อยไว้ไม่ดีแน่! เช็กราคาแพ็กเกจ Urea breath test และคัดกรองโรคทางเดินอาหาร จองผ่าน HDmall.co.th ให้คุณเลือกเปรียบเทียบราคา เลือกตรวจรพ.ใกล้บ้าน พร้อมรับส่วนลดพิเศษเพียงแค่จอง
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม ทักแอดมิน
