ผู้หญิงบางคนชื่นชอบการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ แต่หากตั้งครรภ์ขึ้นมาก็เป็นที่รู้กันว่าแอลกอฮอล์เป็นสิ่งที่หญิงตั้งครรภ์ควรหลีกเลี่ยง เนื่องจากมันสามารถส่งผลกระทบได้ตั้งแต่การปฏิสนธิ และการเติบโตของทารกในครรภ์ ดังนี้
สารบัญ
ผลกระทบของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ต่อการปฏิสนธิ
มีการศึกษาเกี่ยวกับผลกระทบของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ต่อการปฏิสนธิหลายฉบับ แต่ผลการศึกษายังไม่เป็นไปในทางเดียวกันจนสามารถสรุปได้แน่ชัด
การศึกษาหนึ่งที่สำรวจในเพศหญิงประมาณ 7,000 คน พบว่า การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างน้อย 2 แก้วต่อวัน อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะมีบุตรยากได้ ส่วนในผู้หญิงที่ดื่มแอลกอฮอล์น้อยกว่า 1 แก้วต่อวัน จะพบภาวะมีบุตรยากได้ต่ำกว่า
แต่การศึกษาที่สำรวจในผู้หญิงชาวเดนมาร์กจำนวน 29,000 คน กลับพบว่า ผู้หญิงที่ดื่มไวน์มีแนวโน้มจะตั้งครรภ์ได้เร็วกว่าผู้หญิงที่ไม่ดื่มแอลกอฮอล์เลย
ในกรณีของการทำ IVF หรือเด็กหลอดแก้ว มีการศึกษาพบว่า ผู้หญิงที่ดื่มแอลกอฮอล์ 1 แก้วต่อวัน ในช่วงหนึ่งเดือนก่อนทำ IVF การทำ IVF นั้นจะมีโอกาสล้มเหลวเพิ่มขึ้นได้ 3 เท่า
ไม่เพียงเท่านั้นความเสี่ยงต่อความล้มเหลวจะเพิ่มเป็น 4 เท่า หากมีการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในสัปดาห์ที่เริ่มทำ IVF
ส่วนในผู้ชายก็พบว่า แอลกอฮอล์มีผลต่อการมีบุตรเช่นกันคือ หากว่าที่คุณพ่อดื่มแอลกอฮอล์ในช่วงหนึ่งสัปดาห์ถึงหนึ่งเดือนที่จะทำ IVF ความสำเร็จในการปฏิสนธิก็จะลดลงได้
ความเสี่ยงของการแท้งบุตร หากดื่มแอลกอฮอล์ขณะพยายามตั้งครรภ์
เรื่องผลของการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์กับการแท้งบุตรนั้น มีการศึกษามากมายที่ให้ผลแตกต่างกัน งานวิจัยบางชิ้นพบว่า แอลกอฮอล์ไม่ได้ทำให้ความเสี่ยงต่อการแท้งเพิ่มขึ้น
ในขณะที่งานวิจัยบางชิ้นกลับพบว่าแอลกอฮอล์ส่งผลให้เกิดการแท้งได้ โดยเฉพาะหากดื่มเกินกว่า 3 แก้วต่อวัน
มีงานวิจัยในกลุ่มประชากรขนาดใหญ่เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และความเสี่ยงต่อการแท้งบุตร กลุ่มตัวอย่างเป็นเพศหญิงจำนวน 18,000 คน พบว่า การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในช่วงก่อนตั้งครรภ์ไม่เกี่ยวข้องกับความเสี่ยงต่อการแท้งบุตร ในผู้หญิงที่ไม่เคยมีประวัติแท้งบุตรมาก่อน
อีกการศึกษาหนึ่งก็พบว่า ความเสี่ยงต่อการแท้งบุตรจะไม่เพิ่มขึ้น หากผู้หญิงจำกัดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ให้ไม่เกิน 2 แก้วต่อวัน (ในช่วงก่อนตั้งครรภ์)
อย่างไรก็ตาม ในงานวิจัยที่ศึกษาการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในผู้หญิงที่ทำ IVF กลับให้ผลที่ต่างออกไป
การศึกษาหนึ่งซึ่งรวบรวมกลุ่มตัวอย่างจากคลินิกผู้มีบุตรยากหลายแห่งในแคลิฟอเนียร์พบว่า ผู้หญิงที่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างน้อย 1 แก้วต่อวัน จะมีความเสี่ยงต่อการแท้งบุตรเพิ่มขึ้น 2 เท่า เมื่อเทียบกับผู้หญิงที่ไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือดื่มน้อยกว่า
และความเสี่ยงต่อการแท้งจะยิ่งเพิ่มขึ้น หากมีการดื่มในช่วง 1 สัปดาห์ก่อนทำ IVF
นอกจากนี้ ในกรณีการทำ IVF การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของผู้ชายก็มีผลเช่นกัน โดยการศึกษาพบว่า ผู้ชายที่ดื่มแอลกอฮอล์เพียง 1 แก้วต่อวัน ในช่วง 1 สัปดาห์ถึง 1 เดือนก่อนทำ IVF จะทำให้ความเสี่ยงต่อการแท้งบุตรเพิ่มขึ้นถึง 2 เท่า
ที่น่าตกใจกว่านั้นคือ การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ติดต่อกันในช่วง 1 สัปดาห์ก่อนการเก็บเชื้ออสุจิเพื่อทำ IVF จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการแท้งบุตรได้มากถึง 38 เท่า
ผลเสียของการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในระหว่างตั้งครรภ์
เมื่อตั้งครรภ์แล้ว ควรลด ละ เลิก เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิดอย่างเด็ดขาด หรือทางที่ดี หากพบว่า ประจำเดือนขาดก็ควรเริ่มงดดื่มแอลกอฮอล์ทันที แม้จะยังตรวจไม่พบว่าตั้งครรภ์ก็ตาม
ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานยืนยันปริมาณการบริโภคแอลกอฮอล์ที่ปลอดภัยในขณะตั้งครรภ์ แต่ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นกับทารกในครรภ์ก็เป็นเหตุผลที่เพียงพอแล้วให้คุณแม่ควรเลิกดื่มแอลกอฮอล์ในช่วงนี้
โดยความผิดปกติที่สัมพันธ์กับการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระหว่างตั้งครรภ์ ได้แก่
- ทารกมีความผิดปกติแต่กำเนิด เช่น ใบหน้าพิการผิดรูป
- ทารกมีน้ำหนักแรกคลอดต่ำกว่าเกณฑ์
- เกิดการคลอดก่อนกำหนด
- ทารกมีภาวะปัญญาอ่อน หรือบกพร่องทางสติปัญญาในระยะยาว
- กลุ่มอาการ FASD หรือ Fetal alcohol spectrum disorder เป็นชื่อเรียกกลุ่มอาการผิดปกติของทารกในครรภ์จากการดื่มแอลกอฮอล์ของมารดา
- ทารกตายระหว่างคลอด
ดังนั้นเพื่อความปลอดภัย หากทราบว่า ตัวเองกำลัง (หรือสงสัยว่า) ตั้งครรภ์ ให้งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิดโดยเด็ดขาด
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในเดือนแรกที่ตั้งครรภ์ เป็นอันตรายต่อทารกแค่ไหน?
กว่าจะตรวจพบว่าตั้งครรภ์ คุณแม่ก็ต้องมีอายุครรภ์อย่างน้อย 4 สัปดาห์แล้ว ซึ่งตัวอ่อนที่กำลังพัฒนาไปเป็นทารกก็อยู่ในครรภ์คุณมาแล้วอย่างน้อย 2 สัปดาห์
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในช่วงนี้เป็นอันตรายต่อตัวอ่อนในครรภ์หรือไม่ จึงเป็นเรื่องที่ตอบได้ยาก
มีงานวิจัยหนึ่งที่ศึกษาผลของการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในช่วงก่อนตั้งครรภ์จนถึงช่วงอายุครรภ์ 15 สัปดาห์ ในผู้หญิงจำนวน 5,000 คน พบว่า
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในช่วงดังกล่าวไม่เกี่ยวข้องกับภาวะครรภ์เป็นพิษ การเจริญผิดปกติของตัวอ่อนในมดลูก การคลอดก่อนกำหนด หรือทารกมีน้ำหนักแรกคลอดต่ำกว่าเกณฑ์
อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีงานวิจัยที่รายงานอัตราการแท้งบุตร หรือภาวะบกพร่องทางสติปัญญาและพฤติกรรมที่เกิดขึ้นหลังคลอด เราจึงไม่สามารถยืนยันได้ว่า การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในช่วงการตั้งครรภ์เดือนแรกจะไม่มีอันตราย
หากคุณยังต้องการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์แม้จะอยู่ในระหว่างพยายามตั้งครรภ์ สิ่งที่ควรทำคือ หลีกเลี่ยงการดื่มในช่วงหลังตกไข่จนถึงวันที่ประจำเดือนมาในครั้งต่อไป หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิดภายในเดือนที่ทำ IVF
ถ้าคุณรู้สึกอยากดื่มอะไรสักอย่างจริงๆ จนทนไม่ไหว ให้ลองดื่มเครื่องดื่มปราศจากแอลกอฮอล์จำพวกค็อกเทล (Cocktail )หรือเวอร์จินดริงก์ (Virgin Drink) เช่น แชมเปญไร้แอลกอฮอล์ หรือเวอร์จินบลัดดีแมรี (Virgin Bloody Mary) ดู
แต่วิธีที่อยากแนะนำมากที่สุดคือ ควรงดดื่มเครื่องดื่มเครื่องแอลกกอฮอล์ไปเลย
ตรวจสอบความถูกต้องโดย พญ. วรรณวนัช เสถียรธรรมมณี