ถ้าเคยเป็นไข้หวัดใหญ่มาก่อน คุณก็คงจะเข้าใจความรู้สึกเจ็บในขณะนั้นได้ดี คุณอาจจะเคยได้รับคำแนะนำจากเพื่อน หรือครอบครัวเกี่ยวกับสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง หรือวิธีการรักษาไข้หวัดใหญ่ ด้วยความห่วงใยมาก่อน แต่ถึงอย่างนั้นหลายคำแนะนำก๋ไม่ถูกต้องเสมอไป หรือไม่ก็เป็นเพียงความเชื่อที่เชื่อกันต่อๆ มาเท่านั้น ซึ่งนั่นไม่มีประโยชน์ในทางปฏิบัติเพื่อให้หายจากโรคไข้หวัดใหญ่เลย บางครั้งยังอาจทำให้อาการแย่ลงกว่าเดิมอีกด้วย
นี่คือ 10 ความเชื่อผิดๆ ที่เราเคยได้ยินเกี่ยวกับไข้หวัดใหญ่
สารบัญ
- 1. สามารถเป็นโรคไข้หวัดใหญ่จากการฉีดวัคซีนได้
- 2. ผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรงไม่จำเป็นต้องได้รับการฉีดวัคซีน
- 3. เมื่อฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่แล้ว ไม่จำเป็นต้องดูแลตัวเองเพิ่มเติมอีกเลย
- 4. ไข้หวัดใหญ่คือ การเป็นหวัดแบบรุนแรงเท่านั้น
- 5. ถ้ารู้สึกว่า ตัวเองแข็งแรงดีแล้ว คุณจะไม่สามารถแพร่เชื้อให้คนอื่นได้
- 6. ไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีนทุกปี
- 7. อาจเป็นไข้หวัดใหญ่ได้จากการออกไปอยู่ในที่ที่อากาศหนาว ผมเปียกๆ หรือนั่งอยู่ใกล้หน้าต่างที่มีลมแรง
- 8. ควรรับประทานมากๆ เมื่อเป็นไข้หวัดเพื่อลดไข้
- 9. การรับประทานซุปไก่จะทำให้หายจากไข้หวัดใหญ่ได้เร็วยิ่งขึ้น
- 10. หากมีไข้สูงนาน 1-2 วันจากการเป็นหวัด จะต้องรับประทานยาปฏิชีวนะ
1. สามารถเป็นโรคไข้หวัดใหญ่จากการฉีดวัคซีนได้
วัคซีนป้องกันไวรัสไข้หวัดใหญ่ผลิตขึ้นมาจากเชื้อไวรัสที่ไม่สามารถก่อโรคได้ และไม่สามารถทำให้เกิดการติดเชื้อได้ ดังนั้นผู้ที่มีอาการป่วยหลังจากฉีดวัคซีนนั้นจึงไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อจากวัคซีนแต่อย่างใด แต่คนส่วนมากมักชอบคิดว่า พวกเขาป่วยจากการฉีดวัคซีน หลังฉีดวัคซีน คุณจะต้องรออย่างน้อย 1-2 สัปดาห์ก่อนที่วัคซีนจะสามารถป้องกันการติดเชื้อได้
2. ผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรงไม่จำเป็นต้องได้รับการฉีดวัคซีน
แพทย์มักจะแนะนำให้ผู้ที่เป็นโรคเรื้อรัง หรืออยู่ในกลุ่มเสี่ยงเข้ารับการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ เช่น ผู้ที่มีภาวะอ้วน หญิงตั้งครรภ์ ผู้ป่วยโรคปอด โรคเบาหวาน โรคไต โรคหอบหืด โรคปอดเรื้อรัง ผู้ป่วยภูมิคุ้มกันร่างกายบกพร่อง เด็ก และผู้สูงอายุ
แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่า ผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรงจะไม่ควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ เพราะหากเชื้อไวรัสเข้าสู่ร่างกายแล้ว ความเสี่ยงที่คุณจะเป็นโรคไข้หวัดก็เกิดขึ้นได้ไม่ต่างจากผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง
นอกจากนี้ผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรงแต่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ง่ายต่อการแพร่เชื้อให้กับผู้ที่เจ็บป่วยเรื้อรัง ก็ควรได้รับการฉีดวัคซีนด้วยเช่นกัน
นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ว่า ทำไมผู้ที่ทำงานในสถานพยาบาล หรือคลินิก จึงมักจะได้รับคำแนะนำให้ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ นั่นก็เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการแพร่เชื้อไปยังผู้ป่วยที่มารับบริการด้วยนั่นเอง
3. เมื่อฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่แล้ว ไม่จำเป็นต้องดูแลตัวเองเพิ่มเติมอีกเลย
นั่นเป็นความเชื่อที่ผิดเพราะนอกจากการฉีดวัคซีนแล้ว ยังมีอีกหลายขั้นตอนที่ควรทำตามเมื่อเข้าสู่ช่วงฤดูการระบาดของไข้หวัดใหญ่ เช่น
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดผู้ที่เป็นโรค
- ล้างมืออย่างถูกวิธีบ่อยๆ
- หมั่นรักษาสุขอนามัยของร่างกายให้แข็งแรง
- ไม่ใช้สิ่งของร่วมกับผู้อื่น เช่น หลอดดูดน้ำ ช้อนส้อม ผ้าเช็ดตัว
- พักผ่อนให้เพียงพอ อย่าปล่อยให้ร่างกายอ่อนเพลีย
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์อยู่เสมอ โดยเฉพาะผักสดและผลไม้สดเพื่อให้ได้รับวิตามินและแร่ธาตุอย่างเพียงพอ
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในชุมชนแออัด หรือสถานที่ที่เต็มไปด้วยผู้คนจนง่ายต่อการติดเชื้อ
- สวมหน้ากากผ้า หรือหน้ากากอนามัยทุกครั้งเมื่อต้องเดินทางในช่วงที่ไข้หวัดใหญ่แพร่ระบาด
4. ไข้หวัดใหญ่คือ การเป็นหวัดแบบรุนแรงเท่านั้น
หลายคนมักเข้าใจผิดว่า อาการโรคไข้หวัดใหญ่ก็คืออาการไข้หวัดทั่วไป เพียงแต่อยู่มีอาการรุนแรงเท่านั้น แต่ความจริงโรคไข้หวัดสามารถส่งผลลุกลามไปถึงขั้นเกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงถึงชีวิตได้ เช่น
- ต่อมทอนซิลอักเสบ
- ภาวะไซนัสอักเสบ
- เยื่อหุ้มสมองอักเสบ
- โรคสมองอักเสบ
- โรคปอดอักเสบ
5. ถ้ารู้สึกว่า ตัวเองแข็งแรงดีแล้ว คุณจะไม่สามารถแพร่เชื้อให้คนอื่นได้
ในความเป็นจริงแล้ว ผู้ที่มีเชื้อไขหวัดใหญ่ถึง 20-30% นั้นอาจจะไม่มีอาการแสดงอะไรออกมาเลย จนส่งผลให้แพร่เชื้อไปสู่คนรอบข้างโดยไม่ทันได้รู้ตัว
6. ไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีนทุกปี
เชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่มีการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาสายพันธุ์ หรือกลายพันธุ์ทุกปี ดังนั้นการได้รับวัคซีนทุกปีจึงเป็นสิ่งที่สำคัญมาก เพื่อให้มีภูมิคุ้มกันที่เหมาะสมและจำเพาะกับสายพันธุ์ที่กำลังระบาดอยู่ในปีนั้นๆ
7. อาจเป็นไข้หวัดใหญ่ได้จากการออกไปอยู่ในที่ที่อากาศหนาว ผมเปียกๆ หรือนั่งอยู่ใกล้หน้าต่างที่มีลมแรง
วิธีเดียวที่คุณจะเป็นไข้หวัดใหญ่ได้คือ เมื่อคุณสัมผัสกับเชื้อไวรัสทั้งทางตรงและทางอ้อม เช่น การสัมผัสกับผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่โดยตรง การได้รับฝอยละอองจากการไอ จาม ของผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ บังเอิญว่า ในช่วงที่มักมีการระบาดของไข้หวัดนั้นมักจะตรงกับช่วงฤดูฝนและฤดูหนาวจึงทำให้คนเข้าใจผิดว่า ตัวเองเป็นไข้หวัดใหญ่จากการอยู่ในที่ๆ มีอากาศเย็น หรือลมแรง กำลังตัวเปียก หรือเพิ่งสระผมเสร็จ ในความเป็นจริง ปัจจัยที่เชื่อกันต่อๆ มานี้มันไม่เกี่ยวข้องกันเลย
8. ควรรับประทานมากๆ เมื่อเป็นไข้หวัดเพื่อลดไข้
หากเป็นไข้หวัดใหญ่ หรือหวัดธรรมดาแล้วมีไข้ สิ่งที่คุณต้องการมากกว่าปกติก็คือ “น้ำ” ดังนั้นจึงไม่เกี่ยวข้องกับปริมาณอาหารที่รับประทานแต่อย่างใด
อย่างไรก็ตาม แม้หลายคนอาจมีอาการเบื่ออาหารในช่วงที่ป่วย แต่การไม่รับประทานอาหารเลยจะทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารไม่เพียงพอและทำให้ร่างกายฟื้นตัวได้ช้าอีกด้วย
9. การรับประทานซุปไก่จะทำให้หายจากไข้หวัดใหญ่ได้เร็วยิ่งขึ้น
การดื่มเครื่องดื่ม หรือน้ำร้อนๆ จะช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอและทำให้ร่างกายได้รับสารน้ำเพียงพอได้ แต่การรับประทานซุปไก่ไม่ได้มีส่วนผสม หรือความสามารถใดๆ ที่จะช่วยให้ร่างกายหายจากหวัดได้เร็วขึ้นแต่อย่างใด
10. หากมีไข้สูงนาน 1-2 วันจากการเป็นหวัด จะต้องรับประทานยาปฏิชีวนะ
ยาปฏิชีวนะ เป็นยาที่ใช้ในการรักษาการติดเชื้อแบคทีเรีย ดังนั้นจึงไม่มีประสิทธิภาพในการรักษาการติดเชื้อไวรัส เช่น ไว้รัสไข้หวัดใหญ่
อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยบางคนอาจเกิดการติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำซ้อนได้ ดังนั้นหากคุณมีอาการนาน หรือรุนแรงกว่าปกติ ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสม
เมื่อเข้าสู่ฤดูที่มีการระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ ทุกคนควรดูแลตนเองให้มีสุขภาพแข็งแรงทั้งด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การพักผ่อนอย่างเพียงพอ การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและเหมาะสม
อย่าเชื่อการบอกข้อมูลปากต่อปาก หรือข่าวสารที่ยังไม่ได้รับการตรวจสอบ หรือรับรองจากหน่วยงานเกี่ยวกับสุขภาพ รวมทั้งควรเข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ทุกๆ ปีด้วย
ตรวจสอบความถูกต้องโดย นพ. วรพันธ์ พุทธศักดา
