อาการไหล่หลุด เป็นภาวะที่เกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย นอกจากจะทำให้เจ็บหรือปวดแขนมากแล้ว ยังอาจส่งผลกระทบต่อการใช้งานแขนในอนาคตอีกด้วย หลายคนที่เคยมีอาการไหล่หลุด หรือเคยเห็นคนใกล้ชิดมีอาการดังกล่าว อาจสงสัยว่าภาวะนี้เกิดขึ้นได้อย่างไร อันตรายไหม หายเองได้หรือเปล่า จำเป็นต้องผ่าตัดหรือไหม บทความนี้รวมคำตอบไว้ให้แล้ว
สารบัญ
1. ไหล่หลุด มักเกิดจากสาเหตุอะไร?
ตอบ: สาเหตุที่พบได้บ่อยของการเกิดภาวะข้อไหล่หลุด ได้แก่
- การเล่นกีฬา โดยเฉพาะที่มีการชนหรือกระแทกอย่างรุนแรง เช่น ฟุตบอล บาสเก็ตบอล รักบี้ ว่ายน้ำ อเมริกันฟุตบอล
- อุบัติเหตุ จนไหล่ได้รับบาดเจ็บ เช่น รถชน รถล้ม การตกจากที่สูง กิจกรรมหรือการทำงานที่ทำให้แขนถูกกระชากอย่างรุนแรง
- อายุ โดยกลุ่มเด็กที่อายุต่ำกว่า 20 ปีจะมีโอกาสเกิดภาวะข้อไหล่หลุดได้ง่าย เนื่องจากเป็นช่วงอายุที่ข้อกระดูกจะมีความยืดหยุ่นมากกว่าคนกลุ่มอื่น ๆ
- ความยืดหยุ่นของร่างกายที่มากกว่าปกติ มักพบได้บ่อยในกลุ่มนักกีฬาแบตมินตัน นักกีฬายิมนาสติก หรือนักกีฬาว่ายน้ำ
2. ไหล่หลุด ปฐมพยาบาลเบื้องต้นอย่างไร?
ตอบ: เมื่อรู้สึกได้ว่า ตนเองอาจเกิดภาวะไหล่หลุด ให้ปฏิบัติตัวตามคำแนะนำต่อไปนี้
- ห้ามพยายามดันหรือขยับหัวไหล่กลับเข้าตำแหน่งเดิมด้วยตนเองโดยเด็ดขาด เพราะอาจยิ่งทำให้เส้นเอ็นหรือกล้ามเนื้อบาดเจ็บได้
- รีบหาอุปกรณ์มาประคองแขนไว้ เช่น ที่คล้องแขน ผ้า หมอน หรือหากไม่มี ให้ใช้มือประคองตรงข้อศอกไว้ก่อนเพื่อไม่ให้แขนขยับมากเกินไป และพยายามขยับแขนข้างที่ไหล่หลุดให้น้อยที่สุด
- หากมีอาการเจ็บหรือปวด สามารถประคบเย็นได้
- รีบเดินทางไปพบแพทย์โดยทันที
3. ไหล่หลุด หายเองได้ไหม รักษายังไง?
ตอบ: ภาวะไหล่หลุดจะต้องได้รับการรักษาตามวิธีที่ได้รับการประเมินอย่างเหมาะสมจากแพทย์เท่านั้น และเป็นภาวะที่ไม่สามารถหายได้เองโดยธรรมชาติ
วิธีการรักษา แพทย์จะให้ยาระงับอาการปวด จากนั้นจะดึงข้อไหล่ให้กลับเข้าที่ แล้วให้ผู้ป่วยใส่ผ้าคล้องแขนเพื่อยึดข้อไหล่ให้นิ่ง ลดการเคลื่อนไหว และอาจจ่ายยาเพื่อบรรเทาอาการปวด ลดอักเสบ บางรายอาจต้องทำกายภาพบำบัดเพิ่มเติม โดยใช้เวลาประมาณ 2-3 สัปดาห์จึงหายเป็นปกติ
4. ไหล่หลุด ต้องผ่าตัดเท่านั้นหรือไม่?
ตอบ: ไม่จำเป็น ภาวะข้อไหล่หลุดมีวิธีรักษาทั้งแบบผ่าตัดและไม่ผ่าตัด ขึ้นอยู่กับการประเมินวิธีรักษาจากแพทย์ แต่โดยส่วนมากผู้ที่เป็นภาวะข้อไหล่หลุดครั้งแรก มักไม่จำเป็นต้องผ่าตัด
แต่หากในอนาคตผู้ป่วยกลับมามีภาวะนี้ซ้ำอีก จนเนื้อเบ้ากระดูกไหล่สึกมากๆ ก็จำเป็นต้องรักษาด้วยวิธีผ่าตัด
5. ไหล่หลุด กี่วันหาย?
ตอบ: ภาวะข้อไหล่หลุดหลังได้รับการรักษาตามคำแนะนำของแพทย์ หากเป็นกรณีที่รักษาด้วยวิธีไม่ผ่าตัด โดยส่วนมากหลังผ่านไปประมาณ 2-3 สัปดาห์ ก็จะเริ่มกลับมาใช้งานหัวไหล่ได้ตามปกติ
แต่ในกรณีที่รักษาด้วยวิธีผ่าตัด จะเริ่มกลับมาใช้งานหัวไหล่ทำกิจกรรมแบบเบาๆ ได้หลังผ่าตัดไปแล้วประมาณ 2-4 สัปดาห์ และจะกลับมาใช้หัวไหล่ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ หลังผ่าตัดไปแล้วประมาณ 4-6 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับการประเมินจากแพทย์
นอกจากนี้แพทย์จะมีการจัดตารางทำกายภาพบำบัดเพื่อฟื้นฟูความแข็งแรงให้กับไขข้อหัวไหล่หลังผ่าตัดด้วย เพื่อให้กลับมาใช้งานหัวไหล่ได้อย่างเต็มที่โดยเร็วที่สุด
6. ไหล่หลุด ต้องพักฟื้นกี่วัน?
ตอบ: ระยะเวลาพักฟื้นภาวะข้อไหล่หลุดจะขึ้นอยู่กับวิธีรักษา หากเป็นวิธีรักษาแบบไม่ผ่าตัด ซึ่งโดยหลักๆ ได้แก่ การใช้ยา การใส่ที่คล้องแขน การทำกายภาพบำบัด ผู้ป่วยจะต้องพักฟื้นหัวไหล่ข้างที่หลุดโดยใส่ที่คล้องแขนไว้ประมาณ 2 สัปดาห์
แต่หากเป็นการรักษาด้วยวิธีผ่าตัด ถ้าเป็นเทคนิคผ่าตัดส่องกล้องซึ่งให้แผลเล็กและได้รับความนิยมในปัจจุบัน มักจะพักฟื้นหัวไหล่ประมาณ 1-2 สัปดาห์ แต่หากเป็นการผ่าตัดแบบเปิด สำหรับผู้ที่มีภาวะเบ้ากระดูกไหล่สึกเกิน 15-25% ระยะเวลาพักฟื้นก็อาจยาวนานกว่านั้น ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรง
7. ไหล่หลุดบ่อย อันตรายหรือเปล่า?
ตอบ: ภาวะข้อไหล่หลุดเป็นภาวะที่เกิดขึ้นซ้ำได้อีก และหากเกิดซ้ำบ่อยๆ ก็จะส่งผลทำให้เนื้อเยื่ออ่อนในข้อไหล่ไม่สามารถซ่อมแซมตัวเองได้เหมือนเดิมอีก และทำให้เกิดภาวะกระดูกไหล่สึกมากขึ้นเรื่อยๆ จนทำให้เกิดภาวะข้อไหล่หลุดซ้ำๆ จนอาจเป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิตประจำวัน
ทางที่ดีหากเกิดภาวะข้อไหล่หลุดแล้ว ควรระมัดระวังอย่าให้เกิดซ้ำ เพื่อป้องกันไม่ให้ระดับความแข็งแรงของข้อไหล่ลดลง
8. ไหล่หลุด เป็นทหารได้ไหม?
ตอบ: “ภาวะข้อไหล่หลุด” ไม่ได้รวมอยู่ในรายการโรคหรือสภาพร่างกายซึ่งไม่สามารถรับราชการทหารได้ ดังนั้นหากมีภาวะนี้ ก็ยังสามารถสมัครราชการทหารได้ เพียงแต่จำเป็นต้องรักษาภาวะนี้ให้หายดีเสียก่อนเพื่อสมรรถภาพร่างกายที่พร้อมต่อการรับราชการ
แต่อย่างไรก็ตาม เนื่องจากภาวะข้อไหล่หลุดเป็นภาวะที่มีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้อีก ในกรณีที่เข้ารับราชการทหารแล้ว และกลับมามีภาวะนี้ซ้ำอีกบ่อยๆ จนเป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติหน้าที่ ก็อาจได้รับพิจารณาว่าสภาพร่างกายไม่พร้อมต่อการเป็นทหาร
ภาวะข้อไหล่หลุด แม้จะเป็นภาวะที่ไม่อันตรายร้ายแรง และมีวิธีการรักษาเบื้องต้นที่ง่าย ไม่ซับซ้อน แต่เป็นภาวะที่เกิดซ้ำได้เรื่อยๆ หากเราใช้งานหัวไหล่อย่างไม่ระมัดระวัง
ฉะนั้นจึงควรใส่ใจการใช้งานหัวไหล่ หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่อาจทำให้เกิดการกระทบกระเทือน เพราะหากเกิดภาวะไหล่หลุดซ้ำๆ ทางเลือกสุดท้ายก็คือการผ่าตัดรักษา ซึ่งจะมีขั้นตอนที่ซับซ้อน และมีค่าใช้จ่ายที่สูงยิ่งขึ้นด้วย
ไหล่หลุดบ่อย เริ่มใช้ชีวิตลำบาก ต้องผ่าตัดหรือยัง? แต่ไม่รู้จะถามใครดี ปรึกษาทีม HDcare ได้เลย เราพร้อมเป็นผู้ช่วยส่วนตัวดูแลสุขภาพคุณ สอบถามข้อมูลเบื้องต้นกับคุณหมอเฉพาะทาง ทำนัดปรึกษาคุณหมอได้รวดเร็ว หรือค้นหาแพ็กเกจตรวจคัดกรองโรค จาก รพ. หรือคลินิกใกล้คุณได้ทันที คลิกที่นี่เลย