ปวดข้อมือ นิ้วชา หรือขยับนิ้วหัวแม่มือไม่สะดวก อาจดูเหมือนเรื่องเล็กน้อย แต่หากปล่อยไว้โดยไม่รักษา อาจเป็นสัญญาณของ ‘โรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ’ ซึ่งส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวันได้มากกว่าที่คิด มาทำความเข้าใจโรคนี้ให้ลึกยิ่งขึ้น พร้อมวิธีดูแลและป้องกันอย่างถูกต้อง
สารบัญ
โรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบคืออะไร?
โรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ หรือที่เรียกว่า “De Quervain’s Tenosynovitis” (เดอกาแวง) เป็นภาวะที่เกิดการอักเสบของปลอกหุ้มเอ็นบริเวณข้อมือด้านนิ้วหัวแม่มือ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปวดและขยับนิ้วได้ลำบาก
มักเกิดจากการใช้งานมือและข้อมือซ้ำๆ เป็นเวลานาน พบได้บ่อยในกลุ่มคนที่ใช้ข้อมือและนิ้วมือหนัก เช่น พนักงานออฟฟิศ คุณแม่ที่อุ้มลูกเป็นประจำ หรือผู้ที่เล่นกีฬาและใช้ข้อมือบ่อยๆ
สาเหตุของโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ
โรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบมักเกิดจากปัจจัยหลักๆ ดังนี้
- การใช้ข้อมือและนิ้วหัวแม่มือซ้ำๆ เช่น พิมพ์งาน ยกของหนัก ใช้โทรศัพท์มือถือเป็นเวลานาน
- ภาวะอักเสบของเนื้อเยื่อและเอ็น จากโรคข้อเสื่อม โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือภาวะที่เกิดการหนาตัวของปลอกหุ้มเอ็น
- การบาดเจ็บบริเวณข้อมือ เช่น อุบัติเหตุที่ส่งผลกระทบต่อเส้นเอ็น
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน มักพบในหญิงตั้งครรภ์หรือหลังคลอดที่มีการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน ซึ่งอาจทำให้เส้นเอ็นไวต่อการอักเสบมากขึ้น
- พฤติกรรมการใช้งานมือผิดท่า เช่น การงอข้อมือผิดธรรมชาติเป็นเวลานาน
อาการของโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ
อาการที่มักจะพบได้บ่อยในผู้ป่วยที่เป็นโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ ได้แก่
- ปวดบริเวณข้อมือและนิ้วหัวแม่มือ โดยเฉพาะเมื่อขยับนิ้วหรือใช้งานข้อมือ
- อาการชา ร้าวลงปลายนิ้วหรือข้อศอก บางรายอาจมีอาการปวดร้าวขึ้นแขน
- คลำเจอก้อนหรือถุงน้ำบริเวณข้อมือ เนื่องจากมีการอักเสบของปลอกหุ้มเอ็น
- ขยับนิ้วหัวแม่มือได้ลำบาก รู้สึกติดขัดเมื่อพยายามขยับนิ้ว
- อาการปวดรุนแรงขึ้นเมื่อจับหรือบีบสิ่งของ เช่น การถือแก้วน้ำ กำโทรศัพท์ หรือบิดผ้า
การตรวจวินิจฉัยโรค
แพทย์จะตรวจวินิจฉัยโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ ด้วยวิธีการต่อไปนี้
- ตรวจร่างกาย โดยการกดบริเวณข้อมือและนิ้วหัวแม่มือ เพื่อดูปฏิกิริยาตอบสนองต่อความเจ็บปวด
- ทดสอบ Finkelstein’s Test เป็นการงอนิ้วหัวแม่มือเข้าไปในอุ้งมือแล้วงอข้อมือไปด้านนิ้วก้อย หากมีอาการปวดรุนแรงบริเวณข้อมือ แสดงว่ามีแนวโน้มเป็นโรคนี้
- การตรวจทางภาพถ่ายรังสี (X-ray) หรืออัลตราซาวด์ เพื่อดูว่ามีภาวะผิดปกติของกระดูกหรือเนื้อเยื่อรอบข้างหรือไม่
วิธีรักษาโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ
การรักษาแบ่งออกเป็น 2 วิธีหลัก ได้แก่ การรักษาแบบไม่ผ่าตัดและการรักษาโดยการผ่าตัด
1. การรักษาแบบไม่ผ่าตัด
- การพักการใช้งานข้อมือ หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ทำให้เกิดอาการปวด
- การประคบเย็น ช่วยลดอาการอักเสบและบวมของเส้นเอ็น
- ใส่อุปกรณ์พยุงข้อมือ (Splint) เพื่อลดการเคลื่อนไหวของข้อมือและลดอาการปวด
- การทำกายภาพบำบัด เช่น การยืดกล้ามเนื้อและออกกำลังกายเสริมความแข็งแรงของข้อมือ
- ใช้ยาแก้อักเสบ (NSAIDs) เช่น ไอบูโพรเฟน หรือ นาพรอกเซน เพื่อลดอาการปวดและอักเสบ
- ฉีดยาสเตียรอยด์เข้าบริเวณที่อักเสบ ช่วยลดอาการอักเสบอย่างรวดเร็ว
2. การรักษาโดยการผ่าตัด
หากอาการรุนแรงหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบไม่ผ่าตัด แพทย์อาจพิจารณาผ่าตัดเพื่อเปิดปลอกหุ้มเอ็นที่อักเสบ ช่วยให้เส้นเอ็นเคลื่อนไหวได้สะดวกขึ้น โดยการผ่าตัดนี้เป็นการผ่าตัดเล็ก มักให้ผลลัพธ์ที่ดีและลดโอกาสเกิดอาการซ้ำ
โดยทั่วไป ขั้นตอนการผ่าตัด มีดังนี้
- ให้ยาชาเฉพาะที่หรือยาสลบขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค
- เปิดแผลขนาดเล็กบริเวณข้อมือด้านนิ้วหัวแม่มือ
- ตัดหรือขยายปลอกหุ้มเอ็นที่อักเสบ เพื่อให้เส้นเอ็นเคลื่อนไหวได้สะดวก
- เย็บปิดแผลและพันผ้าพันแผล
หลังการผ่าตัด โดยทั่วไปจะสามารถกลับไปใช้งานมือได้ตามปกติภายใน 2-6 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของแต่ละบุคคล และผู้ป่วยอาจต้องทำกายภาพบำบัด เพื่อฟื้นฟูความแข็งแรงของข้อมือและป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ
การป้องกันโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ
การป้องกันโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ ควรปฏิบัติตามคำแนะนำดังนี้
- หลีกเลี่ยงการใช้ข้อมือและนิ้วมือในท่าทางซ้ำๆ เป็นเวลานาน
- พักมือระหว่างการทำงานและทำกายบริหารข้อมือเป็นระยะ
- หลีกเลี่ยงการยกของหนักหรือจับสิ่งของแน่นเกินไป
- เลือกใช้เมาส์และคีย์บอร์ดที่ออกแบบตามหลักสรีรศาสตร์ เพื่อลดแรงกดที่ข้อมือ
- หากมีอาการปวดหรือตึงข้อมือ ควรรีบปรึกษาแพทย์ก่อนที่อาการจะรุนแรงขึ้น
แม้ว่าโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบจะพบได้บ่อย แต่สามารถป้องกันและรักษาได้หากได้รับการดูแลที่เหมาะสม หากคุณเริ่มมีอาการปวดหรือขยับนิ้วไม่สะดวก อย่าละเลย ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อหาทางรักษาแต่เนิ่นๆ เพราะสุขภาพมือที่ดี คือกุญแจสำคัญของคุณภาพชีวิตที่ดีในทุกวัน
ปวดนิ้วมือ ชา ร้าว คลำเจอก้อน ใช่โรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบหรือเปล่า? อยากปรึกษาคุณหมอ ตรวจให้แน่ชัด ทักหาทีม HDcare ได้เลย เราพร้อมเป็นผู้ช่วยส่วนตัวดูแลสุขภาพคุณ สอบถามข้อมูลเบื้องต้นกับคุณหมอเฉพาะทาง ทำนัดปรึกษาคุณหมอได้รวดเร็ว จาก รพ. หรือคลินิกใกล้คุณได้ทันที คลิกที่นี่เลย
