อาการแสบรูทวารหลังถ่ายอาจเกิดจากรอยแผลรอบทวารหนัก โรคริดสีดวงทวาร การรับประทานอาหารรสจัด หรือภาวะลำไส้แปรปรวน การดูแลด้วยการทำความสะอาดที่เหมาะสมและปรับอาหารช่วยบรรเทาได้
สาเหตุที่อุจจาระแล้วแสบรูทวาร
อาการแสบรูทวารหลังการขับถ่ายเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ขึ้นกับอาการดังนี้
- ริดสีดวงทวาร การมีเลือดออกพร้อมกับอาการแสบ อาจบ่งบอกถึงริดสีดวงทวาร ซึ่งเกิดจากเส้นเลือดบริเวณทวารหนักบวมและอักเสบ การเบ่งถ่ายหนักๆ หรือท้องผูกเรื้อรัง เป็นสาเหตุสำคัญ
- รอยแผลฉีกขาด เกิดจากการถ่ายอุจจาระแข็งหรือขนาดใหญ่ ทำให้เนื้อเยื่อรอบรูทวารฉีกขาด อาจมีเลือดออกเล็กน้อยร่วมด้วย
- การติดเชื้อ การติดเชื้อในบริเวณทวารหนัก เช่น เชื้อรา แบคทีเรีย หรือไวรัส อาจทำให้เกิดอาการแสบ คัน หรือปวด
- การแพ้หรือระคายเคือง ใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่มีสารเคมีรุนแรง หรือการเช็ดทำความสะอาดแรงเกินไป อาจทำให้เกิดการระคายเคืองผิวหนังบริเวณทวารหนัก
- อาหารที่รับประทาน อาหารเผ็ดจัด หรืออาหารที่มีกรดสูง เช่น มะนาว มะเขือเทศ อาจทำให้เกิดการระคายเคืองระหว่างการขับถ่าย
- อาการของโรคลำไส้ โรคลำไส้อักเสบ หรือโรคโครห์น (Crohn’s Disease) อาจทำให้เกิดอาการแสบรูทวารและอุจจาระผิดปกติ
- พฤติกรรมการขับถ่าย การเบ่งถ่ายหนักหรือการนั่งถ่ายนานเกินไป สามารถเพิ่มแรงดันในบริเวณทวารหนักจนเกิดอาการแสบได้
วิธีการบรรเทาและป้องกัน
- รักษาความสะอาด ใช้น้ำอุ่นล้างบริเวณทวารหนักหลังถ่าย หลีกเลี่ยงการใช้สบู่ที่มีสารเคมีรุนแรง
- หลีกเลี่ยงการเบ่งถ่ายหนัก หากท้องผูก ควรรับประทานอาหารที่มีกากใยสูง เช่น ผัก ผลไม้ และดื่มน้ำให้เพียงพอ
- ประคบน้ำอุ่น ใช้น้ำอุ่นประคบช่วยลดการระคายเคืองและบรรเทาอาการแสบ
- หลีกเลี่ยงอาหารเผ็ดจัด ลดการบริโภคอาหารที่ทำให้ระคายเคืองลำไส้
- ใช้ยาแก้ริดสีดวงหรือยาทาภายนอก หากมีริดสีดวงทวาร อาจใช้ยาสำหรับลดการอักเสบของริดสีดวงตามคำแนะนำของแพทย์
- ปรึกษาแพทย์ หากอาการไม่ดีขึ้นใน 2-3 วัน หรือมีเลือดออกบ่อย ควรพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาที่เหมาะสม
อาการแสบรูทวารอาจไม่ใช่เรื่องใหญ่ในระยะเริ่มต้น แต่หากปล่อยไว้อาจส่งผลต่อสุขภาพได้ การดูแลอย่างเหมาะสมและการปรับพฤติกรรมช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาซ้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ
คำถามจากผู้ใช้บริการ HDmall
หมอครับ ถ่ายแล้วแสบก้นด้านใน พอถ่ายออกเสร็จแล้วมันไม่แสบครับ แต่เวลาล้างก้นจะรู้สึกแสบๆ ด้านใน โดยเฉพาะถ้าล้างกดเข้าไปข้างในครับ เป็นมาประมาณ 3 วันแล้ว เมื่ออาทิตย์ก่อนผมบังเอิญกินฝอยขัดหม้อเข้าไป ตอนถ่ายออกมาเหมือนมันขูดด้านในครับ แต่หลังจากนั้นก็ไม่แสบอะไรนะครับ ต่อมาไม่กี่วันถ่ายแล้วเริ่มแสบครับ เมื่อวานตอนถ่ายออกมารู้สึกแสบมาก และมีลิ่มเลือดเล็กน้อย แต่วันนี้ไม่มีเลือดแล้วครับ อยากทราบว่าทำยังไงให้หายครับ เพราะตอนเบ่งมันแสบมาก แต่พอถ่ายเสร็จก็ไม่แสบแล้วครับ อีกอย่างเมื่อก่อนผมเคยเป็นริดสีดวงด้วย แต่ตอนนี้มันหายไปเองแล้วครับ ?
อาการแสบที่ทวารหนักเวลาถ่ายอุจจาระนั้นอาจเกิดจากการมีแผลที่ทวารหนักจากการถ่ายอุจจาระเป็นก้อนแข็งหรือการเบ่งถ่ายได้ครับ ซึ่งในเบื้องต้นก็สามารถบรรเทาอาการได้โดยการรับประทานผักผลไม้ให้มากขึ้น และดื่มน้ำให้มากๆเพื่อให้อุจจาระนิ่มลง
ถ้าหากอาการยังไม่ดีขึ้น หมอก็แนะนำว่าควรไปพบแพทย์ศัลยกรรมเพื่อตรวจประเมินแผลรวมถึงสาเหตุอื่นๆเพิ่มเติม เช่น ฝีที่ทวารหนัก ริดสีดวงทวาร เพื่อที่จะได้ให้การรักษาได้อย่างเหมาะสมครับ
ถ้าหากเป็นเพียงแค่แผลที่ทวารหนักหลังปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอาการก็ควรหายได้เองใน 1 สัปดาห์ครับ แต่ถ้าหากอาการไม่หาย มีอาการปวดมาก มีติ่งเนื้อ หรือหนองออกมาจากทวารหนัก ก็ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจประเมินอาการเพิ่มเติมครับ
ตอบโดย นพ. กันตณัฏฐ์ อยู่ตรีรักษ์
บทความที่เกี่ยวข้อง
- มีติ่งที่รูทวาร แต่ไม่เจ็บ เพราะเหตุใด ?
- ปวดท้องน้อย ลามไปถึงรูทวาร เพราะเหตุใด ?
- โรคริดสีดวงทวาร ภาวะมีเลือดออกขณะ-หลังขับถ่าย อันตรายไหม
คำถามสุขภาพที่พบบ่อย