ไฮดราลาซีน (Hydralazine) เป็นยากลุ่มยาต้านความดันโลหิตสูง ยาสำหรับรับประทาน ยาเม็ด ประกอบด้วยไฮดราลาซีน ขนาด 10 และ 25 มิลลิกรัม และรูปแบบยาฉีด ประกอบด้วยไฮดราลาซีน ขนาด 20 มิลลิกรัม
สารบัญ
สรรพคุณของยา Hydralazine
Hydralazine เป็นยาขยายหลอดเลือดใช้สำหรับ รักษาความดันโลหิตสูง และ ภาวะหัวใจล้มเหลว โดยช่วยลดแรงต้านของหลอดเลือด ทำให้หัวใจสามารถสูบฉีดเลือดได้ง่ายขึ้น ช่วยลดภาระของหัวใจ และเพิ่มปริมาณเลือดไปยังอวัยวะสำคัญ
- ใช้ลดความดันโลหิตสูงในผู้ที่ไม่ตอบสนองต่อยากลุ่มอื่น
- ใช้ร่วมกับยาอื่นเพื่อรักษาภาวะหัวใจล้มเหลว
- ใช้ในกรณีความดันโลหิตสูงฉุกเฉิน โดยฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
กลไกการออกฤทธิ์ Hydralazine
กลไกการออกฤทธิ์ของยาคือ ไฮดราลาซีนออกฤทธิ์โดยตรงในการขยายหลอดเลือด ออกฤทธิ์เด่นโดยเฉพาะในหลอดเลือดฝอย ไฮดราลาซีนสามารถลดความดันโลหิตและแรงต้านของหลอดเลือดได้ แต่ตัวยาก่อให้เกิดการบวมน้ำ ไฮดราลาซีนมีแนวโน้มเพิ่มการไหลเวียนของเลือดไปที่ไตและสมอง ฤทธิ์ของยามีผลต่อความดันไดแอโทลิก (diastolic) มากกว่าความดันซิสโทลิก (systolic)
ข้อบ่งใช้ของยา Hydralazine
ยาไฮดราลาซีน ชนิดรับประทาน มีข้อบ่งใช้ คือ รักษาโรคความดันโลหิตสูง ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ขนาดเริ่มต้น 40-50 มิลลิกรัมต่อวัน โดยแบ่งรับประทาน สามารถเพิ่มขนาดยาได้ตามการตอบสนองของความดันโลหิต ขนาดยาสูงสุดต่อวัน คือ 200 มิลลิกรัม
ข้อบ่งใช้สำหรับรักษาภาวะหัวใจล้มเหลวเรื้อรัง ใช้ร่วมกับยาไนเตรท (nitrate) ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ขนาดเริ่มต้น 25 มิลลิกรัม 3-4 ครั้งต่อวัน อาจเพิ่มขนาดยาได้ทุก 2 วันตามความจำเป็น ขนาด maintenance 50-75 มิลลิกรัม วันละ 4 ครั้ง
ยาไฮดราลาซีน ชนิดฉีดเข้าหลอดเลือดดำ มีข้อบ่งใช้ รักษาความดันโลหิตสูงวิกฤติ ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ขนาดเริ่มต้น 5-10 มิลลิกรัม โดยฉีดเข้าหลอดเลือดดำช้าๆ อาจให้ยาซ้ำหลังจากให้ยาครั้งแรก 20-30 นาทีหากจำเป็น หรืออาจให้ยาแบบ continuous infusion โดยให้ขนาดเริ่มต้น 0.2-0.3 มิลกรัมต่อนาที ขนาด maintenance 0.05-0.15 มิลลิกรัมต่อนาที
ข้อปฏิบัติเมื่อลืมรับประทานยา Hydralazine
หากลืมรับประทานยาตามเวลาปกติที่รับประทาน ถ้าปกติรับประทาน 1 เม็ด ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้จำนวน 1 เม็ดโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ดแทนเม็ดที่ลืมรับประทาน ในกรณีลืมรับประทานยาใกล้กับเวลารับประทานถัดไป ให้รับประทานยาในมื้อถัดไปในขนาด 1 เม็ด โดยข้ามยาในมื้อที่ลืมไปและไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ด
ข้อควรระวังของการใช้ยา Hydralazine
- อาจทำให้เกิดอาการใจสั่น ปวดศีรษะ หรือบวมน้ำ
- ควรหลีกเลี่ยงในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ หรือผู้ที่มีภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ
- ควรใช้ตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัดเพื่อป้องกันความดันโลหิตลดลงอย่างรวดเร็ว
คำเตือนโดยละเอียด
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วย SLE ที่ไม่ทราบสาเหตุ และโรคอื่นที่เกี่ยวข้อง
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วย dissecting aortic aneurysm
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวที่มี cardiac output สูง
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยหัวใจล้มเหลว cor pulmonale
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเนื่องจากโครงสร้างผิดปกติ
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยหัวใจเต้นเร็ว ระดับรุนแรง
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วย porphyria ชนิดเฉียบพลัน
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคหัวใจขาดเลือด หลอดเลือดสมอง ความดันหลอดเลือดปอดสูง
- ไม่แนะนำให้หยุดการใช้ยาทันที
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคไต โรคตับ
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยสตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร
ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา Hydralazine
อาจก่อให้เกิดอาการเจ็บเค้าหน้าอก อาการบวม ใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว ท้องเสีย ไม่อยากอาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์ที่รุนแรง ได้แก่ agranulocytosis เม็ดเลือดขาวสูง พิษต่อตับ SLE
หากมีอาการผิดปกติ เช่น วิงเวียน หัวใจเต้นเร็ว หรือแน่นหน้าอก ควรรีบพบแพทย์ทันที