การผ่าตัดรักษาสายตาผิดปกติด้วยเลเซอร์ หรือที่คนนิยมเรียกกันว่า “ทำเลสิก (LASIK)” เป็นวิธีการรักษาสายตาสั้น ยาว หรือเอียง ที่มีประสิทธิภาพ
นอกจากการทำเลสิกแล้ว การผ่าตัดรักษาสายตาผิดปกติด้วยเลเซอร์ ยังมีอีกหลายรูปแบบ เช่น PRK, SBK, ReLEX Smile, FEMTO LASIK, เลสิกใบมีด หรือเลสิกไร้ใบมีด ซึ่งแต่ละรูปแบบมีข้อดี-ข้อเสีย ที่แตกต่างกันออกไป
สารบัญ
- เลสิกคืออะไร ช่วยรักษาได้ทั้งสายตาสั้น ยาว และเอียง ใช่หรือไม่?
- ผลการรักษาเลสิก อยู่ได้กี่ปี?
- ทำเลสิกเจ็บไหม?
- เงื่อนไขในการทำเลสิกเป็นอย่างไร สายตาสั้น หรือยาวแค่ไหนถึงจะสามารถทำเลสิกได้?
- ควรทำเลสิกตอนอายุเท่าไหร่?
- ทำเลสิก มีกี่แบบ แต่ละแบบแตกต่างกันอย่างไร?
- หลังทำเลสิกเจ็บไหม ใช้เวลาพักพื้นกี่วัน?
- ข้อห้ามในการทำเลสิก มีอะไรบ้าง?
- ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นจากการทำเลสิกมีอะไรบ้าง สามารถแก้ไขได้หรือไม่?
- ทําเลสิกแล้ว สามารถใส่คอนแทคเลนส์แฟชั่นได้ไหม?
- หลังทำเลสิก สามารถแต่งหน้าบริเวณดวงตาได้ไหม?
- สามารถทำเลสิกซ้ำได้หรือไม่?
- หลังทำเลสิก ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้ไหม?
- ผู้ที่เป็นโรคตาบอดสี สามารถทำเลสิกได้ไหม?
เลสิกคืออะไร ช่วยรักษาได้ทั้งสายตาสั้น ยาว และเอียง ใช่หรือไม่?
เลสิก เป็นหนึ่งในวิธีการรักษาสายตาผิดปกติ เช่น สายตาสั้น ยาว หรือเอียง โดยใช้เลเซอร์เจียระไนกระจกตาเพื่อปรับความโค้งของกระจกตา ทำให้ค่าสายตากลับมาใกล้เคียงกับปกติมากที่สุด
ผลการรักษาเลสิก อยู่ได้กี่ปี?
การทำเลสิก เป็นการรักษาค่าสายตาผิดปกติให้กลับมาเป็นปกติ หรือก็คือ Set Zero ณ วันที่ทำ แต่สายตาของคนเราสามารถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดชีวิต ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น กรรมพันธุ์ หรือการใช้งาน จึงไม่สามารถยืนยันได้ว่า ค่าสายตาหลังทำเลสิกจะเท่าเดิมไปตลอดชีวิต
ทำเลสิกเจ็บไหม?
ไม่เจ็บ เพราะมีการหยอดยาชา
เงื่อนไขในการทำเลสิกเป็นอย่างไร สายตาสั้น หรือยาวแค่ไหนถึงจะสามารถทำเลสิกได้?
ผู้ที่ต้องการทำเลสิกจะต้องมีกระจกตาที่หนาเพียงพอที่จะเจียระไน ซึ่งจักษุแพทย์จะเป็นผู้ประเมิน โดยเกณฑ์ค่าสายตาที่คาดว่าสามารถทำเลสิกได้คือ สายตาสั้นไม่เกิน 1,200 สายตายาว หรือเอียง ไม่เกิน 600
ควรทำเลสิกตอนอายุเท่าไหร่?
ช่วงอายุที่สามารถทำเลสิกได้ค่อนข้างกว้าง เริ่มตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป อย่างไรก็ตาม แนะนำให้ทำเลสิกในช่วงที่มีค่าสายตาคงที่แล้ว ซึ่งจะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล โดยสังเกตได้ด้วยการวัดค่าสาย หากภายใน 1 ปี ค่าสายตาเพิ่มขึ้นไม่เกิน 100 แสดงว่า ค่าสายตาคงที่แล้ว
ทำเลสิก มีกี่แบบ แต่ละแบบแตกต่างกันอย่างไร?
การทำเลสิกในท้องตลาดจะมีอยู่ 4 รูปแบบหลักๆ คือ PRK ไม่เปิดฝากระจกตา แต่จะใช้เลเซอร์เจียระไนกระจกตาโดยตรง ทำให้มีแผลเปิด และต้องรอผิวกระจกตาฟื้นตัว ประมาณ 7 วัน อีกทั้งยังเคืองตามากกว่ารูปแบบอื่นๆ ในเวลาต่อมา มีการพัฒนาเป็น Lasik ซึ่งจะเปิดฝากระจกตาก่อน หลังจากนั้นจะยิงเลเซอร์เพื่อปรับความโค้งของกระจกตา แล้วค่อยปิดกระจกตากลับไปเป็นเหมือนเดิม การเปิดฝากระจกตานั้น แบ่งเป็น 2 รูปแบบ ได้แก่ แบบใช้ใบมีด หรือที่เรียกว่า “เลสิกใบมีด” และใช้เลเซอร์ หรือที่เรียกว่า “เลสิกไร้ใบมีด” โดยจักษุแพทย์จะใช้เลเซอร์ในการเปิดฝากระจกตา ทำให้มีความแม่นยำกว่าการใช้ใบมีด มีแผลสวยกว่า และฟื้นตัวเร็วกว่า แต่ในระยะยาว การทำเลสิกอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงอย่างฝากระจกตาเคลื่อน (พบได้น้อยมาก) จึงได้มีการพัฒนาเป็น ReLEx Smile ซึ่งเป็นการผ่าตัดแผลเล็ก โดยจะแยกชั้นกระจกตาออกมาเป็นชิ้นเล็กๆ เรียกว่า “Lenticule” หลังจากนั้นจะเจาะรูเล็กๆ แล้วนำ Lenticule ออกมา ทำให้ปรับความโค้งของกระจกตาได้โดยที่ไม่ต้องเปิดฝากระจกตา
หลังทำเลสิกเจ็บไหม ใช้เวลาพักพื้นกี่วัน?
หากเป็นการทำเลสิก หรือ ReLEx Smile จะไม่เจ็บ แต่อาจมีอาการเคืองตาและน้ำตาไหล ในช่วง 2-3 วันหลังทำเลสิก ในส่วนของ PRK หลังทำจะมีแผลเปิด ต้องใช้ระยะเวลาประมาณ 7 วันกว่าแผลจะปิด แต่แพทย์จะจ่ายยาแก้ปวดให้ และใช้คอนแทคเลนส์ปิดแผล
ข้อห้ามในการทำเลสิก มีอะไรบ้าง?
ผู้ที่กระจกตามีความหนาไม่เพียงพอ ค่าสายตายังไม่นิ่ง สายตาสั้นมากกว่า 2,000 หรือเป็นโรคที่ส่งผลต่อการทำเลสิก เช่น ผู้ติดเชื้อเอชไอวี (HIV) เป็นโรคเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกัน โรคกระจกตาโก่ง โรคต้อกระจก โรคต้อหิน หรือผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมค่าระดับน้ำตาลไม่ได้ นอกจากนี้ยังรวมถึงหญิงตั้งครรภ์ด้วย เพราะเป็นช่วงที่ฮอร์โมนในร่างกายเปลี่ยนแปลงมาก อาจทำให้ค่าสายตาไม่คงที่ในช่วงตั้งครรภ์ได้
ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นจากการทำเลสิกมีอะไรบ้าง สามารถแก้ไขได้หรือไม่?
ความเสี่ยงในการทำเลสิกที่จักษุแพทย์กลัวที่สุด มี 2 อย่างคือ กระจกตาโก่งย้วย แก้ไขด้วยการเลือกคนไข้ที่มีกระจกตาหนาเพียงพอ และฝากระจกตาเคลื่อน (พบได้น้อย) แก้ไขด้วยการทำ ReLEX Smile หรือเลสิกแบบไร้ฝาแทน ส่วนผลข้างเคียงที่ต้องพบในผู้ที่ทำเลสิกแน่นอน คือ ตาแห้ง โดยจะเป็นมากในช่วง 6 เดือนแรกหลังทำ แนะนำให้ใช้น้ำตาเทียมบ่อยๆ และแสงแตกเป็นดาวๆ ในเวลาที่มองแสงไฟตอนกลางคืน ใช้ระยะเวลาประมาณ 3-6 เดือนถึงจะดีขึ้น
ทําเลสิกแล้ว สามารถใส่คอนแทคเลนส์แฟชั่นได้ไหม?
หลังทำเลสิก สามารถใส่คอนแทคเลนส์แฟชั่นได้ แต่ควรรอให้แผลหลังทำเลสิกหายสนิทก่อน ส่วนใหญ่ใช้ระยะเวลาประมาณ 3 เดือน แต่เพื่อความมั่นใจ แนะนำให้ปรึกษากับจักษุแพทย์ก่อน
หลังทำเลสิก สามารถแต่งหน้าบริเวณดวงตาได้ไหม?
ในช่วง 2 สัปดาห์แรกหลังทำเลสิก ควรงดแต่งหน้าบริเวณดวงตา เพราะอาจกระทบแผลและทำให้แผลเปิดได้
สามารถทำเลสิกซ้ำได้หรือไม่?
สามารถทำเลสิกซ้ำได้ หากความหนาของกระจกตาเพียงพอ
หลังทำเลสิก ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้ไหม?
ไม่แนะนำให้ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในช่วง 2 สัปดาห์แรกหลังทำเลสิก เพราะอาจทำให้มึนเมา แล้วเผลอไปขยี้ตาจนทำให้แผลเปิดได้ ควรรอให้แผลให้ดีก่อน
ผู้ที่เป็นโรคตาบอดสี สามารถทำเลสิกได้ไหม?
ผู้ที่เป็นโรคตาบอดสี สามารถเข้ารับการทำเลสิกเพื่อรักษาค่าสายตาผิดปกติได้ แต่ไม่สามารถรักษาโรคตาบอดสีได้
กดเปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจทำเลสิก
ตอบคำถามโดย พญ. ชญาตา เหลี่ยมศิริเจริญ แพทย์ด้านจักษุวิทยา จากโรงพยาบาลพระรามเก้า