Domperidone (ดอมเพอริโดน)

ยาดอมเพอริโดน (Domperidone) คือ ยาที่ใช้ในการบรรเทาอาการคลื่นไส้ อาเจียน และช่วยให้การเคลื่อนไหวของทางเดินอาหารเป็นปกติมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่อาการเหล่านี้เกิดจากการใช้ยาบางชนิด โรคมะเร็ง หรือปัญหาทางเดินอาหารอื่นๆ

Domperidone คือยาใช้รักษาอะไร

สรรพคุณของยา Domperidone มีข้อบ่งใช้บรรเทาอาการคลื่นไส้ หรืออาเจียน ซึ่งอาจมีสาเหตุดังไปนี้

  • การใช้ยา เช่น L-dopa และ Bromocriptine ในผู้ป่วยโรคพาร์กินสัน (Parkinson’s Disease)
  • การฉายแสงในผู้ป่วยโรคมะเร็ง
  • ความผิดปกติของร่างกายเอง หรือเป็นอาการเจ็บป่วย เช่น อาหารเป็นพิษ

นอกจากนี้ Domperidone ยังมีสรรพคุณนำมาใช้รักษาอาการที่เกิดจากอาหารไม่ย่อย (Dyspeptic) ซึ่งอาจเกิดจากอาหารเคลื่อนที่ในทางเดินอาหารล่าช้า จนมีอาการแน่นท้อง ท้องอืด เรอเปรี้ยว คลื่นไส้ อาเจียน สามารถใช้รักษาอาการแสบร้อนกลางอกจากโรคกรดไหลย้อน หรือแผลในทางเดินอาหาร

โดยการออกฤทธิ์ของยาตัวนี้ คือ จะไปช่วยเพิ่มให้ทางเดินอาหารบีบตัวได้ดีขึ้น ทำให้อาหารเคลื่อนผ่านระบบย่อยอาหารได้อย่างรวดเร็วขึ้น

การใช้ Domperidone ในหญิงตั้งครรภ์

ตัวยา Domperidone มีผลให้หญิงให้นมบุตรมีน้ำนมเพิ่มได้ แต่เป็นเพียงผลข้างเคียงเท่านั้น

อย่างไรก็ตาม Domperidone สามารถหลั่งมาพร้อมน้ำนมได้ ซึ่งยังไม่มีข้อมูลยืนยันความปลอดภัย และยังเป็นที่ถกเถียงกันในประเด็นดังกล่าว จึงไม่แนะนำให้หญิงให้นมบุตรรับประทาน Domperidone  หากไม่มีความจำเป็น หรือแพทย์ไม่ได้ให้คำแนะนำ

กลไกการออกฤทธิ์ของ Domperidone

กลไกการออกฤทธิ์ของยาดอมเพอริโดน คือ ยับยั้งตัวรับที่ Chemoreceptor trigger zone ซึ่งเป็นศูนย์ควบคุมการอาเจียนที่สมองส่วนเมดุลลา (Medulla)  และยับยั้งการทำงานของสารสื่อประสาทโดปามีนในสมอง ซึ่งมีผลต่อาการคลื่นไส้อาเจียน

ยานี้จึงสามารถลดอาการคลื่นไส้อาเจียนได้ และยังมีผลช่วยเพิ่มการบีบตัวของหลอดอาหาร หรือที่เรียกว่า “เพอริสทัลซิส (peristalsis)” รวมถึงกระตุ้นการบีบตัวของกระเพาะอาหาร และลำไส้เล็ก

ซึ่งการกระตุ้นนี้จะทำให้กระเพาะอาหาร และลำไส้เล็กเคลื่อนไหวเพิ่มมากขึ้น เพื่อขับไล่อาหารออกจากทางเดินอาหารไปสู่ลำไส้เล็ก จึงส่งผลลดระยะเวลาของอาหารที่อยู่ในทางเดินอาหารนั่นเอง

ขนาดการใช้ Domperidone

ขนาดยาที่ใช้รักษาในผู้ใหญ่หรือเด็กที่มีอายุมากกว่า 12 ปี หรือมีน้ำหนักมากกว่า 35 กิโลกรัม มีดังนี้

  • ยาเม็ดรับประทาน รับประทานในปริมาณ 10 มิลลิกรัม ก่อนอาหารอย่างน้อย 15-30 นาที วันละ 3-4 ครั้ง ขนาดยาสูงสุด 40 มิลลิกรัมต่อวัน
  • ยาน้ำแขวนตะกอนชนิดรับประทาน รับประทานในปริมาณ 10 มิลลิลิตร ก่อนอาหารอย่างน้อย 15-30 นาที วันละ 3-4 ครั้ง ขนาดยาสูงสุด 40 มิลลิกรัมต่อวัน

ขนาดยาที่ใช้รักษาเด็กที่มีอายุน้อยกว่า 12 ปี หรือมีน้ำหนักน้อยกว่า 35 กิโลกรัม มีดังนี้

  • ยาน้ำแขวนตะกอนชนิดรับประทาน รับประทานในปริมาณ 0.25 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ก่อนอาหารอย่างน้อย 15-30 นาที วันละ 3-4 ครั้ง ขนาดยาสูงสุด 35 มิลลิกรัมต่อวัน

รูปแบบ Domperidone ที่มีวางจำหน่าย

รูปแบบยาโมทิเลียมที่มีวางจำหน่าย มีดังนี้

  • ยาเม็ด ประกอบด้วยดอมเพอริโดน ขนาดเม็ดละ 10 มิลลิกรัม
  • ยาน้ำแขวนตะกอน ประกอบด้วยดอมเพอริโดน ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร

อาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ Domperidone

อาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ตามปกติ เมื่อใช้ยาในขนาดรักษา ได้แก่

  • ซึมเศร้า
  • วิตกกังวล
  • ปวดหัว
  • ปากแห้ง
  • ใจสั่น
  • มีน้ำนมไหลออกจากเต้านม เต้านมคัดตึง
  • หน้าอกขยายใหญ่ขึ้นในเพศชาย
  • ประจำเดือนมาผิดปกติ

ข้อแนะนำการใช้ยา Domperidone

เพื่อให้ใช้ Domperidone ในการรักษาอาการต่างๆ อย่างปลอดภัย ควรปฏิบัติดังต่อไปนี้

  • สำหรับหญิงตั้งครรภ์ ควรใช้เฉพาะที่มีความจำเป็น และแพทย์สั่งจ่ายเท่านั้น
  • ควรระมัดระวังการใช้ยาในหญิงให้นมบุตร เด็กอายุต่ำกว่า 12 ปี และผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป
  • หากเคยมีอาการแพ้ยาดอมเพอริโดนหรือส่วนประกอบใดๆ ในตัวยา ห้ามรับประทาน Domperidone
  • ควรระมัดระวังการใช้ยานี้ในผู้ที่มีสมดุลเกลือแร่ในร่างกายผิดปกติ
  • ยานี้อาจทำให้เกิดอาการง่วงได้ในผู้ป่วยบางราย ควรระมัดระวังการขับขี่ยานพาหนะหรือควบคุมเครื่องจักร
  • ระมัดระวังการใช้ยานี้ร่วมกับยาแก้ไอเด็กโทรเมทโทรเฟน (Dextromethorphan) ยาแก้มึนงงไดเฟนไฮดรามีน (Diphenhydramine) เนื่องจากยาต้านฤทธิ์กัน ทำให้ออกฤทธิ์รักษาได้ไม่ดีเท่าที่ควร
  • ควรใช้ยานี้ห่างจากยาลดกรด (Antacids) อย่างน้อย 2 ชั่วโมง

ข้อห้ามและข้อควรระวังในการใช้ยา Domperidone

ห้ามใช้ยา Domperidone ร่วมกับยาเหล่านี้

  • ยาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เช่น ยาคลาริโทรไมซิน (Clarithromycin) อิริโทรไมซิน (Erythromycin) เทลิโทรไมซิน (Telithromycin)
  • ยาที่ใช้รักษาการติดเชื้อรา เช่น ยาไอทราโคนาโซล (Itraconazole) คีโทโคนาโซล (Ketoconazole) โพซาโคนาโซล (Posaconazole) เวอร์ริโคนาโซล (Voriconazole)
  • ยาฆ่าเชื้อไวรัส เช่น ริโทรนาเวียร์ (Ritonavir) ซาควินาเวียร์ (Saquinavir) และเทลาพรีเวียร์ (Telaprevir)

ห้ามใช้ยา Domperidone ในผู้ป่วยเหล่านี้

  • ผู้ป่วยโรคตับระยะปานกลาง หรือรุนแรง
  • ผู้ป่วยที่มีเลือดออกในทางเดินอาหาร กระเพาะอาหาร ลำไส้เป็นแผลรุนแรง ทางเดินอาหารอุดกั้น
  • ผู้ที่มีเนื้องอกบริเวณต่อมใต้สมองชนิดโปรแลกติโนมา (Prolactinoma)

ควรระมัดรวังการใช้ Domperidone ในผู้ป่วยเล่านี้

  • ผู้ป่วยมีปัญหาโรคหัวใจ
  • หัวใจเต้นผิดจังหวะ (QT prolongation)
  • หัวใจเต้นช้ากว่าปกติ

เนื่องจากยานี้ส่งผลต่ออัตราการเต้นของหัวใจ และจะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป หรือผู้ที่รับประทานยานี้มากกว่า 30 มิลลิกรัมต่อวัน

หลายคนอาจพกพายา Domperidone ไว้ติดตัวเพื่อรับประทานหากมีอาการคลื่นไส้ ซึ่งก่อนรับประทาน คุณควรจะศึกษาวิธีการรับประทานอย่างเหมาะสมไว้ก่อน เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยา

เปรียบเทียบราคาแพ็กเกจตรวจสุขภาพ

ที่มาของข้อมูล

Scroll to Top