ลวดดัดฟัน หรือลวดจัดฟัน เป็นหนึ่งในอุปกรณจัดฟันลวด หรือจัดฟันแบบโลหะที่สำคัญมาก
ลวดจัดฟันนั้นเปรียบเสมือนรางรถไฟ หรือเส้นนำทางที่ช่วยให้แบร็กเก็ตนำพาฟันให้เคลื่อนไปตามแนวทางที่ทันตแพทย์ได้วางแผนการรักษาไว้ ช่วยให้ฟันเรียงตัวสวย เสริมสร้างรอยยิ้มที่มั่นใจ
อย่างไรก็ตาม ลวดจัดฟัน มีหลายรูปแบบ หลายชนิด จนทำให้ใครหลายคนสับสนว่า จำเป็นต้องเลือกชนิดของลวดจัดฟันเองไม่? หรือสงสัยว่าทำไมใช้ลวดจัดฟันไม่เหมือนกับคนอื่น บทความนี้มีคำตอบ
ชนิดของลวดจัดฟัน
ลวดจัดฟันมีหลายรูปแบบ ทำจากวัสดุหลายชนิด แต่ละชนิดจะมีคุณสมบัติแตกต่างกันไป โดยทันตแพทย์จะเลือกใช้ชนิดของลวดจัดฟันตามความต้องเหมาะสมในขณะนั้นว่า จำเป็นต้องใช้แรงดัดจากลวดจัดฟันมากหรือน้อยเพียงใด
ตัวอย่างชนิดของลวดดัดฟัน
- ลวดสแตนเลส (Stainless steel wire) มีคุณสมบัติการใช้งานที่หลากหลาย มีความแข็งแรง ไม่เป็นสนิม ไม่บิดงอได้ง่าย ทนการกัดกร่อน และทนการเสียดสีภายในช่องปาก
- ลวดนิกเกิล-ไทเทเนียม (Sper elastic nickel-titanium wire) ให้แรงดัดที่คงที่ โค้งงอได้ดี
- ลวดนิกเกิล-ไทเทเนียมในรูปมาร์เทนไซต์ (Martensitic nickel titanium wire) เหมาะสำหรับการดัดฟันแบบใช้แรงน้อยๆ เพราะลวดชนิดนี้มีความยืดหยุ่นสูง และมีความแข็งแรง
- ลวดเบต้า-ไทเทเนียม (Beta-titanium) ให้แรงได้มากกว่าลวดนิกเกิล-ไทเทเนียม 42% แต่มีค่าความแกร่งน้อยกว่าลวดสแตนเลส
การจัดฟันลวดในแต่ละคนนั้น อาจจำเป็นต้องใช้ลวดจัดฟันหลายชนิด เช่น ผู้ที่มีฟันเกมาก ในช่วงแรกของการจัดฟันลวด ทันตแพทย์อาจเริ่มใช้ลวดโลหะผสมอย่างลวดนิกเกิล-ไทเทเนียมก่อน เพราะลวดชนิดนี้มีความนิ่มและโค้งงอได้ง่าย
และเมื่อฟันเริ่มเรียงกันเป็นแนวบน-ล่างก็จะเปลี่ยนไปใช้ลวดเส้นใหญ่ขึ้น มีความแข็งแรงขึ้น อย่างลวดสแตนเลสนั่นเอง
รู้จักกับลวดลิเกเจอร์ ลวดที่ใช้แทนยางมัดฟัน
ปกติแล้ว ทันตแพทย์จะใช้ยางมัดฟัน (O-ring) เป็นตัวยึดลวดกับแบร็กเก็ต (Bracket) เพื่อเคลื่อนฟันไปยังตำแหน่งต้องการ แต่ในบางขั้นตอนของการจัดฟัน ทันตแพทย์อาจเปลี่ยนไปใส่ลวดเส้นเล็กๆ แทนการใส่ยางมัดฟันได้ เรียกว่า “ลวดลิเกเจอร์ (ligature wire)”
ลวดลิเกเจอร์จะมีแรงเสียดทานในการดึงฟันน้อยกว่ายางมัดฟัน จึงทำให้สามารถเคลื่อนฟันได้เร็วขึ้น ซึ่งในบางครั้ง การจัดฟันจำเป็นต้องใช้แรงในการดึงฟันแตกต่างกันไปในหลายๆ ขั้นตอน ทันตแพทย์อาจมีสลับการใช้ลวดลิเกเจอร์กับยางมัดฟันก็ได้ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของการทันตแพทย์
นอกจากลวดจัดฟันแล้ว ในการจัดฟันลวดยังมีใช้อุปกรณ์อื่นๆ อีกมากมาย อ่านได้ใน รู้จักกับอุปกรณ์จัดฟันลวด มีอะไรบ้าง? แต่สำหรับใครที่ยังไม่รู้จักกับการจัดฟันลวด หรือยังไม่แน่ใจว่าตนเองสามารถจัดฟันลวดได้ไหม หาคำตอบได้ที่ ฟันซ้อน ฟันเก แก้ได้ด้วยการจัดฟันลวด หรือสอบถามกับแอดมินก็ได้นะ!
อ่านมาถึงตรงนี้แล้ว คุณพร้อมสำหรับจัดฟันลวดแล้วหรือยัง? สนใจจัดฟันแบบลวด หรือแบบโลหะ เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจจัดฟันลวด จัดฟันแบบโลหะ จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้บ้านคุณ ราคาเริ่มต้นที่ 19,000-65,000 บาท
นอกจากนี้ ที่ HDmall ยังมี แพ็กเกจทำฟัน ทันตกรรม ที่ช่วยให้คุณดูแลสุขภาพฟันอย่างครบวงจร ไม่ว่าจะเป็น จัดฟันใส ทำฟันสำหรับเด็ก ทำรีเทนเนอร์ ฟอกสีฟัน ตัดเหงือก ศัลยกรรมขากรรไกรและคาง รักษารากฟัน ขูดหินปูน ตรวจสุขภาพฟัน ฯลฯ ที่สำคัญ เรามีบริการจองคิวให้ด้วยนะ
ที่มาของข้อมูล
- สมาคมทันตแพทย์จัดฟันแห่งประเทศไทย, สาระน่ารู้ (https://thaiortho.org/category/general-knowledge/).
- อ.ทพ.ดร.ณัฐพล ตั้งจิตร, ไขปัญหาระหว่างการจัดฟัน (https://dt.mahidol.ac.th/th/ไขปัญหาระหว่างการจัดฟัน/).
