ถุงน้ำที่ข้อมือคืออะไร สาเหตุ อาการ กลุ่มเสี่ยง วิธีรักษา

หากคุณสังเกตเห็นก้อนนูนขนาดเล็กปรากฏขึ้นบริเวณข้อมือหรือหลังมือ และเมื่อกดดูจะรู้สึกนิ่มหรือยืดหยุ่น อาจเป็นไปได้ว่าคุณกำลังเผชิญกับ “ภาวะถุงน้ำที่ข้อมือ” หรือที่เรียกในทางการแพทย์ว่า Ganglion Cyst ก้อนชนิดนี้มักไม่ก่อให้เกิดอันตรายร้ายแรง แต่สามารถสร้างความไม่สบาย หรือรบกวนการใช้งานมือในชีวิตประจำวันได้

บทความนี้จะพาคุณมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับถุงน้ำที่ข้อมือ ทั้งในแง่ของลักษณะโรค สาเหตุ อาการ กลุ่มเสี่ยง การวินิจฉัย แนวทางการรักษา รวมถึงสัญญาณอันตรายที่ควรรีบพบแพทย์

ถุงน้ำที่ข้อมือ คืออะไร?

ถุงน้ำที่ข้อมือ (Ganglion Cyst) คือก้อนซีสต์ที่เกิดจากการสะสมของของเหลวภายในเยื่อหุ้มข้อหรือเยื่อหุ้มเส้นเอ็น มักปรากฏบริเวณข้อมือด้านหลัง (หลังมือ) แต่ก็สามารถพบได้ในบริเวณอื่น เช่น ฝ่ามือ ปลายนิ้ว หัวแม่มือ ข้อศอก หรือแม้แต่ที่เท้า

ของเหลวภายในถุงมีลักษณะใส หนืดคล้ายเจลาติน ส่วนใหญ่ไม่มีอาการเจ็บปวด แต่หากก้อนมีขนาดใหญ่หรืออยู่ใกล้เส้นประสาท อาจก่อให้เกิดอาการปวดหรือชาได้

สาเหตุของถุงน้ำที่ข้อมือ

แม้ยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด แต่พบว่ามีปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องหลายประการ ได้แก่

• การเคลื่อนไหวข้อมือซ้ำๆ เช่น การพิมพ์งาน เล่นกีฬา เวทเทรนนิ่ง หรือทำงานฝีมือ
• ความผิดปกติของข้อต่อหรือเส้นเอ็น เช่น เยื่อหุ้มข้ออ่อนแอ ทำให้ของเหลวในข้อซึมออกมาสะสมเป็นถุงน้ำ
• การบาดเจ็บเล็กน้อยซ้ำๆ เช่น การเคล็ดข้อมือ หรือได้รับแรงกดบริเวณข้อมือซ้ำๆ เป็นเวลานาน

เมื่อของเหลวในข้อถูกดันออกมาและไม่มีทางไหลกลับเข้าสู่ข้อต่อ จะเกิดการสะสมใต้ผิวหนังและก่อตัวเป็นถุงน้ำในที่สุด

อาการทั่วไปของถุงน้ำที่ข้อมือ

• มีก้อนนูนขึ้นที่ข้อมือหรือหลังมือ ลักษณะกลม นิ่ม และยืดหยุ่น
• ขนาดของก้อนอาจใหญ่ขึ้นหรือเล็กลงได้เอง
• ก้อนมักเห็นได้ชัดเมื่อ งอข้อมือลง และอาจเล็กลงเมื่อลดการใช้งานข้อมือ
• อาจรู้สึกแน่นตึง หรือเคลื่อนไหวข้อมือได้ไม่สะดวก
• บางรายอาจมีอาการปวด ชา หรืออ่อนแรง หากก้อนกดเบียดเส้นประสาทใกล้เคียง

กลุ่มเสี่ยง

• เพศหญิง โดยเฉพาะในช่วงอายุ 20-40 ปี
• ผู้ที่ทำงานใช้ข้อมือซ้ำๆ เช่น พนักงานออฟฟิศ ช่างฝีมือ นักกีฬา
• ผู้ที่มีประวัติบาดเจ็บหรือเคยผ่าตัดบริเวณข้อมือมาก่อน

การตรวจวินิจฉัย

แพทย์จะเริ่มจากการตรวจร่างกายเบื้องต้น อาจใช้ไฟส่องเพื่อตรวจดูว่าเป็นของเหลวโปร่งแสงหรือไม่ ในบางกรณีที่จำเป็น อาจมีการส่งตรวจเพิ่มเติม เช่น

1. อัลตราซาวด์ (Ultrasound): เพื่อแยกโรคจากก้อนเนื้องอกหรือซีสต์ชนิดอื่น
2. MRI: ในกรณีที่ซับซ้อนหรือมีข้อสงสัยเพิ่มเติม

การรักษา

• เฝ้าดูอาการ (Observation): หากก้อนไม่เจ็บ ไม่โต และไม่รบกวนการใช้ชีวิต มักไม่จำเป็นต้องรักษา
• การใช้เฝือกหรืออุปกรณ์พยุงข้อมือ: ช่วยลดแรงกดและการเคลื่อนไหวของข้อมือ อาจช่วยให้ก้อนเล็กลง
• การเจาะดูดของเหลว (Aspiration): ใช้เข็มดูดของเหลวภายในถุง ร่วมกับการฉีดยาสเตียรอยด์ เพื่อลดการอักเสบ แต่มีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้
• การผ่าตัด (Surgical Excision): เป็นวิธีที่ลดโอกาสการกลับมาเป็นซ้ำได้ดีที่สุด เหมาะกับผู้ที่เป็นซ้ำบ่อย หรือมีอาการรุนแรง

สัญญาณที่ควรพบแพทย์

แม้ว่าถุงน้ำที่ข้อมือมักไม่เป็นอันตรายและอาจหายไปได้เอง แต่ในบางกรณีควรรีบพบแพทย์เพื่อการประเมินและรักษาที่เหมาะสม โดยเฉพาะหากมีอาการหรือสัญญาณต่อไปนี้

• ก้อนโตขึ้นอย่างรวดเร็ว: อาจเป็นสัญญาณของปัญหาอื่นๆ ที่รุนแรง หรืออาจไม่ใช่ถุงน้ำธรรมดา
• ก้อนมีลักษณะแข็ง ไม่เคลื่อนที่ หรือไม่โปร่งแสง: อาจต้องวินิจฉัยเพื่อแยกจากเนื้องอกหรือภาวะอื่นๆ
• มีอาการปวดอย่างต่อเนื่อง: โดยเฉพาะหากรบกวนการใช้มือหรือข้อมือในชีวิตประจำวัน
• รู้สึกชาหรืออ่อนแรงบริเวณนิ้วมือหรือมือ: อาจเกิดจากก้อนกดเบียดเส้นประสาท
• มีอาการแดง ร้อน หรือบวมรอบก้อน: อาจเป็นสัญญาณของการอักเสบหรือติดเชื้อ
• ก้อนแตกหรือมีของเหลวไหลออกจากผิวหนัง: ต้องได้รับการรักษา เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
• สงสัยว่าก้อนอาจไม่ใช่ถุงน้ำ: เช่น มีประวัติเนื้องอกในครอบครัว หรือเคยผ่าตัดมาก่อน

ถุงน้ำที่ข้อมือเป็นภาวะที่พบได้บ่อยและโดยทั่วไปมักไม่เป็นอันตราย แต่หากเริ่มมีอาการผิดปกติ หรือก้อนมีลักษณะแตกต่างจากที่ควรจะเป็น ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด

นอกจากนี้ การหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ใช้ข้อมือซ้ำๆ การดูแลตัวเองอย่างเหมาะสม และการสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด ถือเป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันถุงน้ำไม่ให้ลุกลามหรือกลับมาเป็นซ้ำอีกในอนาคต

มีก้อนนูนที่ข้อมือ กดไม่เจ็บ ใช่ถุงน้ำที่ข้อมือหรือเปล่า? อยากปรึกษาคุณหมอ ตรวจให้แน่ชัด ทักหาทีม HDcare ได้เลย เราพร้อมเป็นผู้ช่วยส่วนตัวดูแลสุขภาพคุณ สอบถามข้อมูลเบื้องต้นกับคุณหมอเฉพาะทาง ทำนัดปรึกษาคุณหมอได้รวดเร็ว จาก รพ. หรือคลินิกใกล้คุณได้ทันที คลิกที่นี่เลย